مقامات قضایی جمهوری اسلامی ادعا میکنند که خدانور لجهای ایرانی نبوده و پرونده «۱۶ سرقت مسلحانه» داشته است. پیمانه ملازهی، فعال بلوچ، اما میگوید این دروغها را دیگر کسی باور نمیکند؛ همه دنیا دیدهاند که او عاشق رقص و زندگی بود و با این که شناسنامه نداشت، امروز همه ایران نامش را فریاد میزند.
پس از اعلام دلایل کشته شدن معترضان بر اثر «بیماری زمینهای»، «خودکشی»، «سکته»، «نوشیدن الکل» و «پرتاب از بلندی»، مقامات قضایی در تازهترین توجیه برای حذف فیزیکی تعدادی از معترضان روزهای اخیر، ادعا کردهاند که خدانور لجهای «تبعه افغانستان» بوده و «پرونده سرقت» داشته است.
خبرگزاری فارس وابسته به سپاه پاسداران روز پنجشنبه ۱۹ آبان به نقل از مهدی شمسآبادی، دادستان عمومی و انقلاب زاهدان، هویت خدانور لجهای را «صادق کبدانی، معروف به یاغی و از اتباع افغانستان» اعلام کرد و مدعی شد که او تیر سال جاری «به جرم سرقت مسلحانه بازداشت و ۲۷ مرداد با وثیقه آزاد» شده بود.
پیمانه ملازهی، فعال بلوچ ساکن استکهلم، در گفتوگو با بخش فارسی صدای آمریکا با تاکید بر کذب بودن این ادعا میگوید که خدانور لجهای ایرانی است. او تأکید کرد که «همه دنیا الان عکس و فیلمهایش را دیده و با وجود این که شناسنامه نداشت و ۲۸ سال در کشور خودش بدون داشتن هویت زندگی کرد اما امروز میبینیم که اسمش را همه جای ایران فریاد زدند.»
کشته شدن خدانور لجهای، شهروند ۲۸ ساله بلوچ، در پی اصابت گلوله به کلیه و عدم درمان، واکنشهای گستردهای را در میان مردم ایران برانگیخته است.
دادستان زاهدان ادعا کرده که خدانور لجهای «سابقه ۱۶ فقره سرقت مسلحانه» داشته و «دهم مهر حین یک سرقت دیگر در درگیری مسلحانه با مأموران کشته شده است.»
همچنین حسینعلی میر، دادستان نظامی استان سیستان و بلوچستان درباره عکس منتشر شده از خدانور لجهای که با دستبند به میله پرچم بسته شده، آن را «سوژه رسانههای معاند» خواند و گفت که عکس به چند ماه قبل مربوط است و «با مأموری که وی را به میله بسته و اقدام به تصویربرداری کرده، برخورد قضایی و قانونی» شده و «پرونده مختومه» است.
- خدانور لجهای که بود
خدانور لجهای، متولد ۱۰ مهر ۱۳۷۴ خورشیدی، اهل محله شیرآباد زاهدان بود. بنا بر گزارشها، مأموران حکومتی در جریان اعتراضات زاهدان، در روز شنبه ۹ مهر از ناحیه کلیه شلیک کردند و ۱۰ مهر در بیمارستان تأمین اجتماعی زاهدان جان باخت.
پس از کشته شدنش، ویدئوهای رقص خدانور لجهای که پیشتر آنها را در حساب اینستاگرام خود منتشر کرده بود، به طور گسترده در رسانههای اجتماعی مورد توجه قرار گرفت.
عبارت «یاغی» که دادستان زاهدان برای خدانور لجهای به کار برده، نام مستعاری است که این شهروند بلوچ در حساب اینستاگرام خود آن را برگزیده و اعلام کرده است.
شمار قابل توجهی از شهروندان در جنوب شرقی ایران شناسنامه ندارند و سالها است که کنشگران مدنی نسبت به گرفتاری آنها به فقر و محرومیت از حقوق اجتماعی هشدار میدهند.
گروه فعالان زنان «بیدارزنی» همزمان با چهلم کشتهشدگان «جمعه خونین زاهدان» با اشاره به شناسنامه نداشتن خدانور لجهای در توییتی او را «یکی از بیشمار انسان شریف و اسیر شده در چپاول و محرومیتهای سیستماتیک سیستان و بلوچستان» توصیف کرد که «حتی از حق شناسنامه نیز محروم بود.»
پیمانه ملازهی همچنین با تأکید بر این که مقامات جمهوری اسلامی به تظاهرات مردم با شعار «زن زندگی آزادی» در روز هشتم مهر ماه و پس از نماز جمعه، با هلیکوپتر گلولههای جنگی شلیک کردهاند، گفت: «تعداد زیادی از تظاهرکنندگان کشته و زخمی شدند و زخمیها در بیمارستان بهشان رسیدگی نشد و کشته شدند و خیلیها از ترس بازداشت به خانه رفتند و به دلیل عفونت و خونریزی جان خود را از دست دادند.»
این فعال بلوچ با بیان این که «۴۳ سال است به ما گفته میشود ما مسئول فقر، بیکاری، مواد مخدر، و مشکلات و بدبختی خودمان هستیم»، افزود، جمهوری اسلامی «۴۳ سال تلاش کرد همه ما را از هم جدا نگه دارد و زن و مرد را از هم جدا کند و بلوچ و کرد و ترک را، همه ما را به جان هم انداخته بود.»
او درباره چرایی خشونت جمهوری اسلامی در کشتار مردم در زاهدان، گفت که دلیل آن «مثل اعدامها ترساندن مردم بود» و نشان دادن این که جمهوری اسلامی بگوید «ما بهراحتی میتوانیم هر کاری بخواهیم با شما بکنیم» اما «الان از طریق اینترنت و شبکههای اجتماعی میبینیم» و «دروغهای جمهوری اسلامی» را کسی باور نمیکند.
پیمانه ملازهی مقاومت کودکان بلوچ در مقابل نیروهای جمهوری اسلامی را به «فلسطین» تشبیه کرد و گفت: «مردم آگاه هستند و این اتحادی که الان بین همه مردم ایران به وجود آمده بزرگترین دستآورد این انقلاب است.»