جان کری وزیر خارجه آمریکا روز یکشنبه با عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهوری مصر در قاهره دیدار و گفتگو کرد. او پیشتر در این روز، از بازگشت آمریکا و مصر به روابط مستحکم سابق میان دو طرف، علی رغم اختلافات خبر داد.
مذاکرات روز یکشنبه در قاهره در زمانی انجام می شود که مصر با افزایش تهدیدهای ترورسیتی در شبه جزیره سینا از سوی پیکارجویان اسلامگرا که اتحاد خود را با گروه «دولت اسلامی» (داعش) اعلام کرده اند، روبرو است.
جان کری پیش از مذاکرات روز یکشنبه گفت: «ما همه می دانیم که شکست تروریسم، به یک استراتژی دراز مدت نیاز دارد. امنیت مرزی، و اجرای قانون بخشی از این معادله هستند. اما حتی بخش مهم تر متقاعد کردن جوانان به پرهیز از تروریسم در مرحله اول است.»
وزير امور خارجه آمريکا همچنين به مصر اطمينان داده است که با اجرای توافقنامه اتمی ايران منطقه به آرامش و امنيت بيشتری خواهد رسيد. او گفت: «با صراحت بگويم... ايالات متحده، ايران را حامی شمارۀ يک تروريسم در جهان ناميده است، و در چند سال اخير سعی کرده است برای مقابله با عواقب بی ثبات کننده ناشی از آن، اقداماتی متناسب با واقعیت انجام دهد...اما من فعلا فقط يک نکته ساده را به همه گوشزد کنم، اگر ايران عامل بی ثباتی است، آيا بمراتب بهتر نيست که سلاح اتمی نداشته باشد؟»
روابط مصر و آمریکا پس از سقوط ریاست جمهوری محمد مرسی در سال ۲۰۱۳ به دنبال تظاهرات گسترده مردم مصر علیه او، به سردی گرایید.
سامح شکری، وزیر خارجه مصر در کنفرانس خبری مشترک با همتای آمریکایی خود در قاهره گفت کشورش اختلاف عمده ای با ایالات متحده ندارد ولی «برخی اختلاف نظر در شماری از مسائل وجود دارد که عادی است.» این اولین دور گفت و گوهای استراتژیک میان دو طرف از سال ۲۰۰۹ به این سو به شمار می رود.
علی رغم نگرانی های آمریکا درباره اصلاحات دمکراتیک در مصر، قاهره همچنان یکی از متحدان عمده امنیتی آمریکا در خاورمیانه به شمار می رود که با تداوم بی ثباتی و ناامنی در سوریه، عراق، یمن و لیبی، نقش حیاتی تری به خود گرفته است.
جان کری گفت مذاکرات دو جانبه از جمله درباره همکاری برای تامین امنیت مرزی با کشور همسایه لیبی بود. شبه نظامیان دولت اسلامی موسوم به داعش، برای تثبیت وضع خود در لیبی تلاش می کنند و موجب بروز خشونت های زیادی شده اند. پیشتر در سال جاری، نیروهای داعش در لیبی ۲۱ مسیحی مصری را گردن زدند. این اقدام حمله هوایی مصر به مواضع شبه نظامیان داعش در لیبی را به دنبال داشت.
کری همچنین گفت با شکری بر سر لزوم انتخابات پارلمانی «آزاد، عادلانه و شفاف» توافق نظر دارند که قرار است پس از چند بار تاخیر، اواخر سال جاری میلادی برگزار شود.
واشنگتن از ژنرال عبدالفتاح السیسی، که عملیات برکناری محمد مرسی را رهبری کرد و در انتخابات پس از سقوط مرسی به پیروزی رسید، به خاطر ثباتی که در مصر حاکم کرد ستایش کرده است اما در عین حال با احتیاط از سابقه وضع حقوق بشر در مصر و همچنین رفتار دولت با حزب اسلامگرای اخوان المسلمین که حامیان عمده مرسی هستند انتقاد کرده است.
جان کری در سخنان اخیرش همچنین از زندانی کردن فعالان حقوق بشر و روزنامه نگاران مصری ابراز نگرانی کرد.
در حاشیه مذاکرات استراتژیک میان سیاستمداران بلندپایه آمریکا و مصر در قاهره، تام مالینوسکی، قائم مقام وزارت خارجه آمریکا در امور دموکراسی و حقوق بشر با اعضای جامعه مدنی و احزاب سیاسی مصر ملاقات می کند.
دیدار جان کری از مصر اولین ایستگاه رشته سفر او به پنج کشور خاورمیانه و جنوب آسیا است.
توافق اتمی در دستور کار قطر
جان کری از مصر عازم قطر شد تا روز دوشنبه با اعضای شش گانه شورای همکاری خلیج (فارس) ملاقات کند.
توافق اتمی با ایران در دستور کار محور گفت و گوهای او در قطر است.
برخی وزیران کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس نگران لغو تحریم های ایران هستند و می گویند این اقدام تهران را به افزایش نفوذ در منطقه و حمایت مالی از گروه های شبه نظامی قادر می سازد.
جان کری در دوحه قرار است با سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه نیز درباره مسائل امنیتی مذاکره کند. مقابله با شبه نظامیان داعش در عراق و سوریه از جمله موضوعاتی است که قرار است در این ملاقات مورد بحث قرار گیرد. مقامات آمریکایی می گویند ناآرامی های اوکراین نیز جزو فهرست گفت و گوهای وزیران خارجه آمریکا و روسیه است.
کری از قطر به سنگاپور، مالزی و ویتنام می رود که هر سه جزو مذاکرات برای شراکت تجاری در اقیانوس آرام هستند.
