با پایان مرحله نخست توافق آتشبس و تبادل گروگانها در غزه بین اسرائیل و گروه تروریستی حماس، نگرانیها درباره سرنوشت گروگانهای باقیمانده و اجساد افراد کشتهشده در اسارت افزایش یافته است.
«تایمز اسرائیل» روز جمعه ۱۷ اسفند به نقل از گزارشهای رسمی نوشت که اسرائیل معتقد است که ۲۴ گروگان همچنان زنده در نوار غزه نگهداری میشوند.
این ۲۴ گروگان شامل ۲۲ شهروند اسرائیلی، یک تبعه تایلند و یک نپالی هستند که همگی در حمله گروه تروریستی حماس به جنوب اسرائیل در ۱۵ مهر سال گذشته گروگان گرفته شدند. این حمله که منجر به کشته شدن حدود ۱۲۰۰ تن و به گروگان گرفته شدن بیش از ۲۵۰ تن شد، عملیات نظامی این کشور با هدف نابودی حماس را به دنبال داشت.
در میان این گروگانها، چهار سرباز وظیفه و تعدادی از نیروهای امنیتی حضور دارند که در زمان حمله در جشنواره موسیقی نُوا فعالیت میکردند، برخی نیز از شرکتکنندگان این بودند، و گروهی دیگر در منازل خود در کیبوتصها به گروگان گرفته درآمدند.
طبق توافق آتشبس، قرار بود این ۲۴ گروگان در مرحله دوم آزاد شوند. اما اسرائیل اعلام کرده است که تا زمان آزادی این گروگانها، وارد مذاکرات مرحله دوم که شامل خروج نیروهای اسرائیلی از غزه و پایان دائمی جنگ میشود، نخواهد شد.
علاوه بر گروگانهای زنده، اسرائیل تأیید کرده است که ۳۵ گروگان دیگر جان باختهاند. این افراد شامل ۳۴ تن از گروگانهای حمله ۱۵ مهر سال گذشته و یک سرباز اسرائیلی کشتهشده در جنگ ۲۰۱۴ غزه هستند. بر اساس توافق احتمالی، اجساد این افراد در مرحله سوم مذاکرات بازگردانده خواهند شد.
مرحله نخست توافق که ۴۲ روز به طول انجامید، منجر به آزادی ۳۳ گروگان اسرائیلی شد. این افراد شامل زنان، کودکان، مردان غیرنظامی بالای ۵۰ سال و برخی گروگانهایی بودند که در شرایط خاص انسانی قرار داشتند. علاوه بر این، اجساد هشت گروگان دیگر، از جمله آریل و کفیر بیباس (۴ ساله و ۹ ماهه) و مادرشان، شیری بیباس، تحویل داده شد. حماس همچنین پنج تبعه تایلندی را که شامل توافق نبودند، آزاد کرد.
در آتشبس یکهفتهای در نوامبر ۲۰۲۳ نیز ۱۰۵ گروگان آزاد شده بودند، در حالی که پیش از آن چهار تن دیگر نیز نجات یافته بودند.
نیروهای امنیتی اسرائیل تاکنون موفق به نجات زنده ۸ گروگان شدهاند و اجساد ۴۱ تن دیگر را نیز بازیابی کردهاند. در میان آنها، سه گروگان در جریان فرار از اسارت به اشتباه توسط نیروهای اسرائیلی کشته شدند.
پیشنهاد تمدید آتشبس و رد آن از سوی حماس
پس از پایان مرحله نخست در ۱۱ اسفند، دفتر نخستوزیری اسرائیل پیشنهاد تمدید آتشبس تا روز ۳۰ فروردین سال آینده را ارائه کرده بود.
این طرح، که به استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا تحویل داده شده بود، شامل آزادی ۵۹ گروگان باقیمانده تا ماه آینده بود. اما حماس، گروه تروریستی تحت حمایت جمهوری اسلامی ایران، این پیشنهاد را رد کرد.
«تایمز اسرائیل» نوشت: با ادامه بنبست در مذاکرات، سرنوشت ۲۴ گروگان زنده و ۳۵ گروگان جانباخته همچنان نامشخص است. خانوادههای آنها در انتظار خبری از عزیزان خود هستند، در حالی که تنشها در منطقه همچنان ادامه دارد.
پیشتر دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، روز پنجشنبه ۱۶ اسفند گفت که دولت او «مشغول گفتوگو با حماس» برای آزادی گروگانهای نگه داشته شده در غزه است.
او اضافه کرد: «ما در حال گفتوگو با حماس هستیم. ما در این مذاکرات به اسرائیل کمک میکنیم، زیرا بحث گروگانهای اسرائیلی مطرح است، اما هیچ اقدامی در مورد حماس انجام نمیدهیم. ما هیچ پولی پرداخت نمیکنیم.»
به گزارش شبکه خبری «سیانان»، آقای ترامپ افزود: «باید مذاکره کرد. تفاوتی بین مذاکره و پرداخت وجود دارد. ما میخواهیم این افراد را [از غزه] خارج کنیم.»
استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه، روز پنجشنبه در کاخ سفید به خبرنگاران گفت که گفتوگوها بین دولت آمریکا و حماس «به تازگی انجام شده است.»
زمانی که از دونالد ترامپ پرسیده شد در صورت آزاد نشدن باقیمانده گروگانها، آمریکا چه اقداماتی خواهد کرد، او به خبرنگاران گفت: «خواهید فهمید» اما اضافه کرد که کسی باید خیلی شدیدتر از آنچه حماس تاکنون تجربه کرده، با آنها برخورد کند.
ترامپ همچنین گفت: «خب، خواهید فهمید. من بیانیهای منتشر کردهام که فکر میکنم خودش تا حد زیادی گویا است. اما کسی باید خیلی شدیدتر از این عمل کند. این باعث تاسف است.»
رئیس جمهوری آمریکا چهارشنبه شب ۱۵ اسفند گروه تروریستی حماس را تهدید کرد که اگر گروگانهای باقیمانده در غزه را آزاد نکند و اجساد گروگانهای در دست این گروه را تحویل ندهد، با عواقب دردناکی مواجه خواهد شد.
او در این بیانیه به حماس گفت: «فقط افراد بیمار و منحرف اجساد را نگه میدارند، و شما بیمار و منحرف هستید!»
به گفته منابع آگاه، آدام بوئلر، نماینده ویژه آمریکا در امور گروگانها، از سوی کاخ سفید مجوز مذاکره مستقیم با حماس را دریافت کرده و طی هفتههای اخیر در دوحه، پایتخت قطر، با سران این گروه نشستهایی داشته است.