روزنامه کریستین ساینس مانیتور در گزارشی می‌نویسد هلیکوپترهای نظامی عراق، عملیاتی با هدف بیرون راندن نیروهای دولت اسلامی عراق و شام (داعش) از تکریت را از اوایل روز شنبه آغاز کردند.
پس از نظاره کردن ضعف دولت در کنترل بخش‌های بزرگی از عراق در برابر تهاجم نیروهای داعش، مقام‌های نظامی آن کشور حمله‌ای را از سحرگاه شنبه آغاز کردند که به عنوان یک گام بزرگ برای بازگشت ارتش به موضع تهاجمی محسوب می‌شود.
به گفته مقام‌های نظامی عراق، این عملیات شامل هلیکوپترها، کماندوها، تانک‌ها و همچنین سنی‌های هوادار دولت و شیعیان داوطلب می‌شود.
ساکنان تکریت از درگیری‌ها در دامنه شهر و جنوب آن خبر دادند، ولی گستره آن نامشخص بود.
جواد البلندی، از مقامات امنیتی در مرکز فرماندهی عملیات صلاح الدین گفت هدف فوری بازپس‌گیری تکریت است. این مقام امنیتی افزود زمان مشخصی برای پایان عملیات وجود ندارد.
سخنگوی ارتش عراق سرتیپ قاسم الموسوی گفت هلیکوپترهای جنگی دست به حملات هوایی علیه مهاجمان به محوطه دانشگاه در حومه شمالی تکریت زدند. از تلفات احتمالی گزارشی در دست نیست.
یک مقام ارشد امنیتی، که نخواست نامش فاش شود، چون مجاز به ارائه توضیح به رسانه ها نیست، گفت در اطراف دانشگاه تکریت و در بخش جنوبی شهر درگیری‌های پراکنده‌ای وجود دارد.
نیروهای عراقی به کندی از سامره به سوی شمال به پیش می‌روند.
ساکنان تکریت تلفنی حملات هوایی اطراف دانشگاه در سحرگاه شنبه را تأئید کردند. آنها نبرد بین داعش و ارتش عراق در جنوب شرقی شهر را تأیید کردند و افزودند که افراطیون سنی هنوز در خیابان‌های شهر جولان می‌دهند. برخی از ساکنان شهر نیز از بلند شدن دود در یک مجموعه کاخ ریاست جمهوری خبر دادند. این افراد به دلایل امنیتی نخواستند هویت شان فاش شود.
مهاند سیف الدین، یکی از ساکنان تکریت، گفت در روزهای اخیر بسیاری از اهالی، پیش از این درگیری‌های قابل پیش‌بینی شهر را ترک کردند.
«تکریت به شهر ارواح تبدیل شده، زیرا بسیاری از مردم در ۷۲ ساعت گذشته، ازبیم بمباران‌های هوایی و در گیری‌های احتمالی در حالی که ارتش به شهر نزدیک می‌شود، ترک کردند. تعداد معدود باقیمانده ساکنان شهر هم نگران انتقام احتمالی از سوی شبه نظامیان شیعه‌ای هستند که با ارتش همکاری می‌کنند. ما غیرنظامیان طرفدار صلح هستیم و نمی‌خواهیم قربانی این جنگ و جدال باشیم.»
ارتش همچنین سه حمله هوایی علیه نیروهای داعش در موصل انجام داد. به گفته ساکنان یکی از این حملات در منطقه‌ای از شهر صورت گرفت که هیچ هدف نظامی مشخصی وجود نداشت.
داعش و متحدانش بیشتر مراکز سنی شمال و غرب عراق را تصرف کردند که شامل مناطقی از بغداد تا مرزهای سوریه و اردن می‌شود.
پس از یک حمله رعد‌آسای اولیه، به نظر می‌رسد که شدت عملیات پیکارجویان افراطی در برابر اقدامات شبه نظامیان شیعه که عمدتأ مناطقی از جنوب تا بغداد را در بر می‌گیرد کاهش یافته است.
عقب نشینی غافلگیرکننده ارتش عراق در روزهای اولیه در برابر حملات داعش، باعث تضعیف روحیه و اعتماد عمومی در توانایی ارتش برای مهار حملات سنی‌های افراطی شد.
اگر عملیات تکریت با موفقیت همراه شود، می‌تواند تا حدی به احیای اعتماد عمومی نسبت به نیروهای امنیتی کمک کند.
موفقیت عملیات تکریت همچنین می‌تواند در نوری المالکی، نخست وزیر عراق که در تنگنا قرار گرفته و برای بقای سیاسی خود می‌جنگد، نیرویی مضاعف ایجاد کند.
درپی تهاجم داعش و تسلیم ارتش، بسیاری از متحدین پیشین مالکی از او دوری جسته و نسبت به توانایی او برای ایجاد وحدت در کشور تردید دارند؛ هر چند مالکی، بطور علنی تمایلی برای کناره‌گیری از مقام خود نشان نداده و حتی خود را آماده می‌کند تا دوره سوم نخست وزیری را آغاز کند.
آمریکا و دیگر قدرت‌های جهانی، مالکی را تحت فشار گذاشته تا با تماس با اقلیت‌های سنی و کرد کشور، دولتی فراگیر تشکیل دهد تا بتواند به نارضایتی‌های دیرینه پایان دهد.
در سطحی گسترده، نخست وزیر عراق متهم به انحصار قدرت و به انزوا کشاندن و حاشیه نشاندن سنی‌ها است که برای زمانی طولانی شکایت دارند که بطور غیرمنصفانه‌ای هدف نیروهای امنیتی قرار گرفته‌اند.
عراق با وخیم ترین بحران از زمان خروج آخرین نیروهای آمریکایی از این کشور در دسامبر سال ۲۰۱۱ روبروست. این شرایط به گمانه‌زنی برای تجزیه کشور بر اساس اختلافات فرقه‌ای و قومی دامن زده است.
ایالات متحده با احتیاط به هرج و مرج کنونی نگاه می‌کند. واشنگتن تاکنون ۱۸۰ مشاور، از حدود ۳۰۰ نفری که بارک اوباما رئیس جمهوری ایالات متحده وعده داده بود، به عراق اعزام کرده است تا به نیروهای امنیتی آن کشور مشاوره دهند و کمک کند.
روز جمعه یک مقام آگاه در پنتاگون گفت که آمریکا برای حفظ منافع آمریکایی‌ها، هواپیماهای بدون سرنشین (پهپادها) را بر فراز بغداد به پرواز در آورده است. این مقام نخواست نامش فاش شود، زیرا اجازه صحبت کردن در باره پروازهای تازه را ندارد.
