یک بازیگر، یک رادیولوژیست، یک کارمند تجارت طیور، یک قهرمان کاراته، و یک مهندس. اینها پنج مردی هستند که در ایران در ارتباط با اعتراضات ضدحکومتی به اعدام محکوم شدهاند. اما با توجه به اینکه جلسات دادگاه عمدتاً به صورت مخفیانه برگزار میشود، بسیاری دادگاههای رسیدگی به پرونده آنها را «محاکمههای ساختگی» دانسته و آنها را محکوم شده است.
به گزارش گاردین، همه این پنج فرد قرار است در ارتباط با قتل یک بسیجی، اعدام شوند. به گفته دادگاه، مقتول، روح الله عجمیان، ۲۷ ساله، در ۱۲ آبان برهنه شد و به قتل رسید. اما شرایط مرگ عجمیان مبهم است. گفته میشود که این حمله ادعایی در تظاهرات بزرگداشت یک معترض به نام حدیث نجفی، که توسط نیروهای حکومت در تجمعی برای حقوق زنان کشته شده بود، رخ داده است.
جمهوری اسلامی تظاهرات مسالمتآمیزی را که از شهریور آغاز شده با خشونت سرکوب کرده است و گروه های حقوق بشری نیروهای حکومتی یا طرفدارانشان را به کشتن صدها تظاهرکننده غیرمسلح متهم میکنند. مقامات جمهوری اسلامی به دنبال این هستند که به اعتراضات مردمی ایران برچسب «شورش» خشونتآمیز بزنند و چنین القا کنند که نیروهای امنیتی چارهای جز مقابله با آن ندارند.
اطلاعات تایید شده ناچیزی در دست است. مقامات جمهوری اسلامی ایران در تلاشهای خود برای ساکت کردن خانوادهها و دوستان معترضان محکوم به اعدام، کم خشونت و سختگیری از خود نشان نداده و آنها را تهدید کردهاند که در این مورد صحبت نکنند. اما برخی احساس میکنند که ساکت ماندن میتواند بدتر باشد.
روزنامه بریتانیایی گاردین با خانواده و دوستان هر پنج مرد متهم به قتل عجمیان صحبت کرده است. شهادت آنها نشان میدهد که این پنج نفر - که به نظر می رسد هیچ یک از آنها با یکدیگر آشنایی نداشتهاند - احتمالا مجبور به اعترافات دروغین شدهاند.
- دکتر حمید قرهحسنلو، ۵۳ ساله
این رادیولوژیست اهل کرج در پرونده عجمیان به «افساد فی الارض»، متهم شد. همسرش فرزانه نیز به ۲۵ سال حبس محکوم شد. عفو بینالملل گفته است که فرزانه مجبور شده است علیه همسرش به دروغ اعتراف کند.
برادر دکتر قرهحسنلو به گاردین گفت: «ما میدانیم که او در زندان نیز شکنجه شده است. زمانی که او را برای اعتراف به کار نکرده شکنجه میکردند پنج استخوان دندهاش شکست. ریه چپش سوراخ شد و شروع به خونریزی کرد. آنها در رساندنش به بیمارستان تأخیر کردند، و در نتیجه یک لخته خون در ریه او ایجاد شد.»
- محمد مهدی کرمی، ۲۲ ساله
این قهرمان کاراته روز ۱۴ آذر توسط دادگاهی در استان البرز در رابطه با اتهام «افساد فی الارض» مجرم شناخته شد.
به گزارش روزنامه اعتماد، پدر کرمی گفته است که مقامات به خانواده آنها اجازه ندادند تا وکیل خود را تعیین کنند.
- حسین محمدی، ۲۶ ساله
یک بازیگر تئاتر هم در پرونده عجمیان محکوم شناخته شده است.
یکی از دوستان نزدیک حسین محمدی به گاردین گفت: «خانواده و دوستان نزدیک او پنج روز پس از اطلاع از حکم اعدام او تصمیم گرفتند که خبر را علنی کنند.»
به گفته او دلیل این تاخیر طولانی ترس آنها از علنی کردن این خبر بود؛ چرا که وکلای مدافع انتصابی حکومت به آنها هشدار داده بودند که انجام این کار میتواند بر پرونده او تأثیر منفی بگذارد.
- سید محمد حسینی، ۳۹ ساله
حسینی کارمند یک شرکت مرغداری در ۱۲ آبان ماه برای ادای احترام به پدر و مادر مرحومش بر سر مزارشان در راه بود. یکی از دوستان نزدیکش گفت که او با گروه بزرگی از معترضان مواجه شد که به یاد نجفی راهپیمایی می کردند.
قوه قضاییه ایران مدعی شده است که محمد حسینی به چاقو زدن به عجمیان اعتراف کرده است.
- رضا آریا، ۴۳ ساله
رضا آریا به طور رسمی به عنوان پنجمین فردی که در رابطه با پرونده عجمیان حکم اعدام دریافت کرده، اعلام نشده است، اما یکی از بستگان نزدیک او به گاردین گفت که حکم اعدام آریا هم صادر شده است.
این منبع گفت که آریا در روز تظاهرات برای ملاقات با بستگان خود در حال رانندگی بود. زمانی که جاده بر اثر ترافیک سنگین مسدود شده بود، رضا از ماشین پیاده شد که ببیند چه خبر است. او دید گروهی اطراف محل کشته شدن عجمیان جمع شدهاند. اماا قبل از این که رضا به محل برسد او [عجمیان] مرده بود.»
در جریان اعتراضات سراسری ایران که از ۲۶ شهریور پس از کشته شدن مهسا امینی در همه استانهای کشور جریان دارد، دستکم ۵۰۸ تن از جمله ۶۹ کودک کشته شدهاند. جمهوری اسلامی تاکنون دو تن از معترضان را اعدام کرده است.
صدور این احکام اعدام با واکنشهای گسترده جهانی روبهرو شده و بسیاری از سیاستمداران غربی برای جلوگیری از ادامه این روند کفالت سیاسی شمار زیادی از زندانیان را پذیرفتهاند.