همزمان با حضور وزیر خارجه ایران در هندوستان، خبرگزاری رویترز روز جمعه در گزارشی در همین زمینه خبر داد که دهلی نو مبلغی معادل یک میلیارد و چهارصد میلیون دلار از بدهیهای نفتی خود را به ایران پرداخت خواهد کرد.
محمدجواد ظریف در پایان دور دوم سفرهای منطقهای خود، برای دیدار با مقامات هندی به دهلی نو رفته است، اما رویترز این تصمیم را مربوط به ماه گذشته و پیش از سفر آقای ظریف دانسته و از آمادگی هند برای پرداخت بدهیهای خود حتی پیش از قطعی شدن توافق هستهای ایران و قدرتهای جهانی خبر داده است.
بنا بر این گزارش، راجیو مهریشی، وزیر دارایی هند ماه گذشته از پالایشگاههای این کشور خواسته تا در دو قسط، یک میلیارد و چهارصد میلیون دلار از طلبهای ایران را پرداخت کنند. اگرچه تاریخ این پرداختها هنوز مشخص نیست.
آقای مهریشی به تازگی در راس هیات بلندپایه نفتی و بانکی به تهران سفر کرده بود. همان زمان رسانههای هندی خبر داده بودند که مهریشی با مقامات دولت ایران درباره راههای تسویه طلب نفتی ایران گفتوگو کرده و میزان بدهی هندوستان را ۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار عنوان کرده بودند.
هند چهارمین مصرفکننده بزرگ نفت جهان و دومین خریدار نفت ایران پس از چین است. این کشور در دوران تحریمها راههای مختلفی را برای خرید نفت از ایران آزمایش کرد اما مجبور شد واردات نفت از ایران را به شکل قابل توجهی کاهش بدهد.
یکی از راههای مبادله نفت میان ایران و هند در سالهای گذشته، معامله برپایه روپیه (واحد پول هندوستان) و با واسطهگری یک بانک از کشور ترکیه بود. اما ایران ناچار بود که بخش اعظم پول نفت خود را در قالب واردات اقلامی مانند برنج هندی دریافت کند که در داخل ایران مورد انتقاد فراوان قرار داشت.
از فوریه سال ۲۰۱۳ و با مسدود شدن راه دریافت ۵۵ درصد پول نفت صادراتی ایران به هند که از طریق «هالک بانک» ترکیه دریافت میشد، هندوستان موفق به پرداخت بدهی خود نشد. یک خبرگزاری هندی همزمان با سفر مهریشی به تهران خبر داده بود که هندوستان از سال گذشته و پس از آغاز مذاکرات هستهای میان غرب و ایران، حدود ۳ میلیارد دلار بدهی نفتی را در ۶ نوبت و از طریق یک کانال پرداخت محدود، تسویه کرده است اما همچنان بدهی قابل توجهی به ایران دارد.
پیشبینی میشود که همکاریهای اقتصادی هندوستان و ایران در ماههای آینده رونق و گسترش بیشتری پیدا کند. محمد جواد ظریف نیز در دیدار با نارندرا مودی، نخست وزیر هندوستان خواستار تنظیم ساز و کارهای سریع و مناسب و تسهیلات روانتر برای سرمایه گذاری درحوزه نفت و گاز، پتروشیمی، تجارت و تحرک بخشیدن بیشتر به مناسبات تهران و دهلی نو شد.
نخستوزیر هند نیز از آمادگی کامل برای تشکیل کمیسیون مشترک به منظور مشارکت در پروژه توسعه بندر چابهار و اجرای راهآهن در آسیای میانه خبر داد.
با نهایی و اجرایی شدن توافق هستهای بخش قابل توجهی از داراییهای بلوکه شده ایران آزاد خواهد شد که درباره رقم دقیق آن اختلاف نظر وجود دارد، اما بانک جهانی این میزان را ۱۰۷ میلیارد دلار برآورد کرده است.