تالاب «کجی نمکزار» یا پناهگاه حیات وحش «کجی نمکزار» که یکی از بزرگترین دریاچه‌های جنوب خراسان است از نمک پوشیده شده و در آستانه نابودی کامل است.
رئیس اداره محیط زیست شهرستان نهبندان با بیان اینکه این تالاب که یک «تالاب نمکی» است در سالیان دور از تالاب‌های دائمی ایران بوده است به خبرگزاری مهر گفت: «تالاب کجی نمکزار در حال حاضر به صورت فصلی و معمولا در اواسط پاییز تا اواسط بهار آبگیری می‌شود اما به علت بارش کم باران در این منطقه، ۱۵ درصد آب موجود در آن هم خشک شده است.»
امیر کوهستانی مهمترین منبع تامین کننده آب این تالاب را ریزش باران و جاری شدن سیلاب‌های حوزه آبریز نهبندان و چشمه‌های کرانه تالاب عنوان کرد و افزود: «بوته‌کنی، چرای غیر‌مجاز دام و پدیده گرد و غبار و طوفان از دیگر عوامل تسریع خشک شدن این تالاب هستند.»
به گفته او این تالاب به علت داشتن پوشش گیاهی مناسب برای تخم گذاری پرندگان، در فصل زمستان میزبان هزاران پرنده مهاجر آبزی و کنار آبزی از جمله انواع درنا، فلامینگو و پلیکان بخصوص از مناطق سردسیر شمالی مانند سیبری است.
مار پلنگی و لاک پشت از خزندگان، و گرگ، روباه، خارپشت و کفتار از پستانداران موجود در این منطقه هستند.
پناهگاه حیات وحش «تالاب کجی نمکزار» با ۲۲ هزار هکتار مساحت در ۲۰۰ کیلومتری جنوب بیرجند، مرکز استان خراسان جنوبی قرار دارد.
این پناهگاه حیات وحش به عنوان یک منطقه حفاظت شده به ثبت رسیده و از مناطق گردشگری خراسان جنوبی است.
