معاون محیطزیست دریایی و تالابهای سازمان حفاظت محیطزیست میگوید تالاب گاوخونی «۹۹درصد خشک است.»
مجتبی ذوالجودی به خبرگزاری ایلنا گفته است که «هیچ جریان آبی به عنوان حقابه به سمت تالاب گاوخونی رهاسازی نشده است.»
معاون محیطزیست میگوید: «از ابتدای مهر ۱۴۰۱ تا ۲۷ تیرماه ۱۴۰۲ با وجود بارشهای بسیار خوب در سرشاخهها و افزایش ۸۸ درصدی ذخیره سد زایندهرود، تاکنون تقریبا هیچ حقآبه مشخصی برای تالاب گاوخونی رهاسازی نشده است.»
حقآبه تالاب گاوخونی ۱۷۶ میلیون متر مکعب آب در سال است.
این مقام محیطزیست میگوید در سال آبی جاری به جز دو بار باز کردن «کوتاهمدت و موقت» سد رودشتین در ۳۰ بهمن تا ۸ اسفند ۱۴۰۱ که در مجموع باعث شد ۸ میلیون متر مکعب آب به تالاب گاوخونی برسد حقابهای به سوی تالاب رهاسازی نشده است.
پیشتر، معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان نیز اعلام کرده بود که تنها دو یا سه درصد از قسمت شمالی تالاب کمی مرطوب است و رهاسازی آبی که بهمن ماه گذشته انجام شد «بینتیجه» بوده است.
حسین اکبری میگوید در ۲۳ سال گذشته، تالاب گاوخونی از دریافت حقابههای زیستمحیطی خود محروم مانده است.
اصفهان جزو پنج استان اول غبارخیز ایران است و مقامات محیطزیستی، خشکشدن تالاب گاوخونی را از دلایل اصلی این موضوع میدانند و میگویند تبدیل به «کانون گرد و خاک» شده است.
تالاب گاوخونی اصفهان، مأمن پرندگان مهاجر و جانوران آبی و منبع درآمد و اشتغال ساکنان بوده است. اکبری میگوید در ۲۳ سال گذشته، تالاب گاوخونی از دریافت حقابههای زیستمحیطی خود محروم مانده است.
در ایران حدود ۱۵۲ تالاب شناسایی شده است. تالابها برای تنوع زیستی حیاتی هستند. کارشناسان محیطزیستی میگویند ارزش اکولوژیک تالابها ۱۰ برابر جنگلها و ۲۰۰ برابر زمینهای زراعی است.
تالاب گاوخونی از جمله تالابهایی است که در کنوانسیون رامسر ثبت شده است؛ قدیمیترین توافقنامه زیستمحیطی مدرن در مورد حفاظت از تالابهای جهان که در بهمن سال ۱۳۴۹ در رامسر به امضای کشورهای عضو رسید.
طرفهای این معاهده موظف هستند که تالابهای مهم خود را تعیین کرده و نقشههای اصلاحی آنها را طوری تنظیم کنند که حفاظت و بهرهبرداری صحیح از آنها تسهیل شود.
معضل خشکسالی تنها گریبانگیر تالاب گاوخونی نیست. معاون محیط طبیعی ادارهکل حفاظت محیط زیست خوزستان نیز نسبت به خشک شدن تالاب هورالعظیم هشدار داده است.
عادل مولا به خبرگزاری ایسنا گفته که چند سال است حقآبه هورالعظیم «جز در زمان سیلاب» داده نشده و یا بسیار کمتر از عددی بوده که برای تالاب مشخص شده است.
او میگوید در حال حاضر تالاب هورالعظیم حدود ۴۰ درصد آب دارد ولی با توجه به گرمای هوا و تبخیر بالای آب، «هر چه جلوتر میرویم، میزان آبگیری تالاب کمتر نیز میشود.»
این مقام محیطزیستی خوزستان میگوید ادعای وزارت نیرو مبنی بر اینکه در ماه گذشته ۱.۷ مترمکعب آب از طریق رهاسازی وارد دهانههای تالاب شده است در عمل صحت ندارد.
او افزوده است که در سه ماهه ابتدایی امسال تنها ۰.۴ درصد حقآبه تالاب هورالعظیم به تالاب رسیده است در حالی که باید حداقل ۲۰ تا ۳۰ درصد حقآبه تالاب هورالعظیم وارد تالاب میشد.
در بهمنماه، رئیس حفاظت از محیطزیست خبر داد که قرار است تالاب هورالعظیم در کنوانسیون رامسر ثبت شود تا حفاظت از آن تسهیل شود.