رئیس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی درباره بازرسان «اخراجشده» آژانس بینالمللی انرژی اتمی از ایران مدعی شده است که بازرسان تبعه سه کشور اروپایی که «مرتب رفتار سیاسی تند علیه جمهوری اسلامی دارند» را از لیست حذف کرده است.
روز دوشنبه، متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، در پاسخ به پرسش خبرنگار صدای آمریکا، نپذیرفتن ۳ کارشناس آژانس بین المللی انرژی اتمی برای بازرسیهای لازم از تاسیسات مربوط به برنامه هستهای جمهوری اسلامی را یکی از دلایلی ذکر کرده بود که به گفته او «ایران تا بازگشت مجدد به برجام راه طولانی در پیش دارد.»
محمد اسلامی معتقد است آژانس ۱۲۷ بازرس تایید شده در ایران دارد و این چند نفر، عددی نسبت به کل بازرسانی که در ایران دارند، نیست.
این مقام مسئول در جمهوری اسلامی با اشاره «غربیها» افزود: «فشار آنان برای این است که ایران یکطرفه همه مفاد برجام را اجرا کند و آنان هیچگونه از تعهدات خود را انجام ندهند.»
اسلامی اجرا «تمام مفاد برجام» را منوط به «لغو تحریمها» دانست و گفت: «غربیها هر زمان تحریمها را لغو کنند ما هم تمام مفاد برجام را اجرا میکنیم.»
روز دوشنبه، ۱۰ مهر ماه، کنعانی در یک کنفرانس خبری گفته بود جمهوری اسلامی خواهان تابعیت دوباره همه طرفین برجام است.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در مصاحبهای در روز چهارشنبه ، ۲۹ شهریور در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل به حذف بازرسیها در ایران اعتراض کرده بود و خواستار تجدیدنظر در مورد این تصمیم شده بود.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفته بود که وقتی جمهوری اسلامی ایران، یک سوم از بهترین بازرسان آژانس را به دلیل «برخی ملاحظات سیاسی» حذف میکند، این، «جای تأسف» دارد و «غیرقابل درک» است.
شهریورماه سال جاری جمهوری اسلامی اعلام کرد که حذف برخی از بازرسان آژانس در تلافی «سوءاستفادههای سیاسی» توسط ایالات متحده، فرانسه، آلمان و بریتانیا انجام شده است.
در پی این اقدام فرانسه، آلمان، بریتانیا و آمریکا در بیانیه مشترکی این اقدام جمهوری اسلامی را گام دیگری در «مسیر اشتباه» خواندند.
دیدهبان هستهای سازمان ملل متحد نیز با صدور بیانیهای از جمهوری اسلامی به دلیل «جلوگیری از بازرسی» و «راستیآزمایی» برنامهاتمی مورد مناقشه این کشور به شدت انتقاد کرد.
گروسی سوم مهرماه در رسانه اجتماعی «ایکس» نوشته بود که در جریان ملاقات با محمد اسلامی، در جریان نشست سالانه آژانس، بر ارائه «تضمینهای معتبر» مبنیبر اینکه برنامه هستهای ایران منحصراً صلحآمیز است، تاکید کردم.
میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، دو روز پیش در کنفرانس خبری ۱۰ مهر ماه، با ذکر این که سیاست دولت بایدن تغییری نکرده و «متعهد به این است که ایران نباید به سلاح اتمی دست پیدا کند»، دیپلماسی را کماکان روش مورد نظر خواند.