باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا احتمال بازگشایی سفارت ایالات متحده در ایران را رد نکرد.
آقای اوباما در مصاحبه ای با شبکه رادیوی سراسری آمریکا (ان.پی.آر)، در پاسخ به این پرسش که آیا می‌تواند تصور کند که سفارت آمریکا در تهران، در دو سال پایانی ریاست جمهوری او بازگشایی شود گفت: «من هرگز نمی گویم هرگز.» او اما گفت برای برقراری رابطه باید گام به گام پیش رفت.
این رییس جمهوری همچنین تاکید کرد، ایران با کوبا فرق دارد. آمریکا در نظر دارد در کوبا سفارت خود را تاسیس کند. او ادامه داد که کوبا یک کشور کوچک است و خطر مهمی برای آمریکا به شمار نمی رود، اما ایران بزرگ است و از تروریسم حمایت کرده و به دنبال قابلیت های اتمی بوده است.
با این حال، آقای اوباما گفت امیدوار است که ایران و آمریکا بتوانند به توافق اتمی برسند تا ایران به جامعه جهانی بازگردد. او گفت امیدوار است که این اقدام به بهبود روابط ایران با آمریکا منجر شود.
رئیس جمهوری آمریکا همچنین گفت در صورتی که تهران با توافق جامع اتمی موافقت کند، ایران می تواند به «یک قدرت بسیار موفق منطقه ای» تبدیل شود.
این گفتگو یازده روز قبل ضبط شده و قرار است این هفته پخش شود.
باراک اوباما گفت ایران باید از فرصت پیش آمده استفاده کند. به گفته رئیس جمهوری آمریکا ایران دارای «استعداد و منابع فوق العاده» است که می تواند آن را به یک قدرت منطقه ای بسیار موفق تبدیل کند که به قوانین و هنجار های بین المللی نیز عمل می کند و «این برای همه خوب خواهد بود.»
آقای اوباما تاکید کرد که توافق اتمی با ایران همچنان امکان پذیر است. او گفت پس از جنگ هشت ساله ایران با عراق، او «نگرانی های دفاعی مشروع ایران» را درک می کند. اما رییس جمهوری ایالات متحده حمایت ایران از گروه هایی نظیر حزب الله لبنان را که برای اسرائیل تهدید هستند «ماجراجویی» خواند و از آن انتقاد کرد.
بخشی از این گفت و گوی طولانی که در رابطه با ایران است، در زیر می آید:
خبرنگار NPR: شما که از بازگشائی سفارت آمریکا در هاوانا و برقراری رابطه با کوبا سخن گفته اید، آیا برنامه ای دارید که در دو سال آخر اقامت درکاخ سفید، سفارت آمریکا درتهران را بازگشائی کنید؟
رییس جموری اوباما: من هرگز نمی‌گویم هرگز. اما فکر می کنم گام به گام باید پیش رفت.می دانید که در پنجاه سال گذشته، ما در کوبا بارها و بارها یک چیز را تکرار کرده ایم بی آن که تغییری درآن کشور ایجاد شود. از خود پرسیدیم آیا بهتر نیست در ارتباط با این کشور نسبتا کوچک، راه دیگری در پیش بگیریم؟ کشوری که چندان تهدید مهمی علیه ما یا متحدانمان به شمار نمی رود؟
اما ایران کشوری پهناور و پیچیده است. در کارنامه اش سابقه تروریسم دولتی را دارد و می دانیم که تلاش می کرده است سلاح هسته ای تولید کند و یا دست کم قطعاتی رابسازد که برای ساخت سلاح هسته ای لازم است. تهران برای متحدان ما مزاحمت ایجاد کرد؛ شعارهایش نه تنها آشکارا ضد آمریکایی است بلکه روی کردی آتش افروزانه به کشور اسرائیل نیز دارد .
در واقع ایران تاریخچه ا ی بمراتب متفاوت از سابقه روابط ما با کوبا دارد. اهمیت استراتژیک تهران - یا ایران - با کوبا قابل مقایسه نیست.
با این همه، اگر به توافقی دست یابیم با این تضمین که ایران به سلاح هسته ای دست پیدا نکند - که با توجه به دورنما، چنان توافقی ممکن به نظر می رسد- اگر ایران منافع خود را بشناسد که گفته است منفعتی در ساخت سلاح هسته ای ندارد، گامی به پیش بگذارد و این را به جهانیان نشان دهد، به طوری که در طول زمان قابل تایید باشد؛ تحریم ها برداشته می شود و اقتصاد ایران به راه رشد گام می نهد. ایرانیان به جامعه بین المللی می پیوندند. آری، اگر بتوانیم چنان گام بلندی را برداریم، امید من آنست که چنان امری شالوده ای بشود برای تلاش های ما.
از من درمبارزه انتخاباتی سال ۲۰۰۷ در مورد احتمال تعامل با دولت های متخاصم سوال شده بود و من گفته بودم اگر ارتباط با آنها منافع آمریکا را دربرداشته باشد، بله. من به دیپلماسی باور دارم. به گفتگو باور دارم. به تعامل باوردارم؛ امروز هم همان سخنان را می گویم.
اما به نظر من در ارتباط با ایران، ابتدا باید این مساله هسته ای حل شود. شانس حل آن هم وجود دارد .سوال این است که آیا ایران هم مایل به چنین کار ی هست یانه. فکر می کنم درایران کسانی هستند که این فرصت را درک می کنند و می خواهند ازآن استفاده کنند و باز فکر می کنم تندروهائی در ایران هستند که از حل شدن این مساله، خود را در تهدید می بینند چون از نظر سیاسی و حسی روی سیاست ضد آمریکایی و ضد غربی سرمایه گذاری زیادی کرده اند. این ها می ترسند که خود را بدین گونه در معرض دید جهانیان قرار دهند.
خبرنگار NPR: می خواهم در مورد شیوه خانم کلینتون، وزیر امور خارجه پیشین آمریکا، بپرسم که از او به خاطر تفاهم با دشمنان آمریکا انتقاد می شد اما می دانیم که حتی نظامیان هم گاه با دشمنان نوعی تفاهم دارند، هرچند نمی توان آن را همدلی نامید، تا بدین وسیله به تعاملی برسند.
رییس جموری اوباما: به طور قطع، درست است.
خبرنگار NPR: آیا احساس می کنید با ایران تفاهم کافی دارید یعنی می دانید آن ها چه می خواهند تا به توافق رضایت بدهند؟ آیا چنان چیزی ممکن است؟
رییس جموری اوباما: بله. این طور فکر می کنم. به روند گفتگوبا آن ها بنگرید. به آن ها گفته ایم آن چه ما می خواهیم برسمیت بشناسیم قابلیت شما در تولید برنامه کم دامنه نیروی هسته ای برای نیازهای انرژی است و راه رسیدن به آن این است که به جهان تضمین بدهید که نمی خواهید به نقطه بی بازگشت برسید.
می دانید که ایران در جنگ وحشتناک با عراق چقدرآسیب دید و میلیون ها ایرانی تلف شدند. آن ها نگرانی های دفاعی مشروعی دارند اما این نگرانی ها را نباید با ماجراجوئی همراه کنند و از سازمان هایی مثل حزب الله لبنان، که تهدید مستقیمی علیه اسرائیل است، حمایت کنند.
از یک سو باید نیازها و نگرانی های مشروع ایران را درک کرد، اما از سوی دیگر این نگرانی ها نباید دستاویزی شود که قانون و حقوق بین الملل را زیر پا بگذارند و مواضعی علیه منافع امریکا ومتحدان آن بگیرند. باید به آن ها این فرصت را داد که با جهان رو راست بشوند، مساله تنها مربوط به ما نیست.
دلیل طولانی شدن گفتگوها هم همین است. از آغاز دوران ریاست جمهوری ام ما جامعه بین المللی را بسیج کرده ایم که این نمونه روش کلاسیک رهبری آمریکایی است . تحریم ها کار کرد زیرا ما تنها به کمک متحدان مان اکتفا نکردیم. چین را هم با خود همراه کردیم. روسیه هنوز هم در گروه ۵+۱ پشتیبان گفتگوها است. وقتی من به کاخ سفید آمدم، جهان درباره برخورد با ایران دچار اختلاف بود اما حالا با اقدام هایی که ما کردیم جهان یکپارچه است و ایران منزوی شده است.
ایران راه دارد که از انزوا بیرون آید و باید ازآن استفاده کند. این کشور استعداد باورنکردنی و منابع کافی را دارد و می تواند یک قدرت موفق منطقه ای بشود؛ ایرانی که در ضمن، به هنجارها و مقررات بین المللی پایبند باشد و این به نفع همه است. به نفع آمریکا و به نفع منطقه و بالاتر از همه، به نفع خود ایران است.
