با نزدیک شدن به سوم آذر ماه، پایان مهلت گفتگوهای هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی برای رسیدن به یک توافق جامع نهایی، ۳۹ سازمان آمریکایی با ارسال نامه‌ای به سنا و مجلس نمایندگان خواستار حل دیپلماتیک مساله هسته‌ای ایران و دستیابی به توافق شدند.
امضاکنندگان نامه، که یکی از آنها یک سازمان حامی اسرائیل است، از این که برخی اعضای کنگره، به گفته آنها نسبت به حصول توافق، بحث‌های غیرسازنده‌ای را مطرح می‌کنند، ابراز نگرانی کرده‌اند.
این گروه که همچنین شامل سازمان‌های مردم نهاد، غیرانتفاعی و غیرحزبی هستند، آن گروه از اعضای کنگره را که تهدید به مخالفت با تعلیق تحریم‌ها کرده‌اند را غیر مسئول خوانده و گفته‌اند «طبق تبصره هر یک از قوانین تحریمی که خود آنها تصویب کرده‌اند، رئیس جمهوری اختیار تعلیق و اعمال مجدد تحریم‌ها را دارد.»
در این نامه سرگشاده آمده که اصرار برخی از اعضای کنگره به برچیده شدن کامل برنامه هسته‌ای ایران، فقط به شکاف در ساختار تحریم‌های بین‌المللی، عدم نظارت بیشتر بر فعالیت‌های اتمی تهران و نهایتاً منجر به جنگی دیگر در خاورمیانه خواهد شد.
در ایران نیز، یکی از نمایندگان بانفوذ و محافظه‌کار مجلس شورای اسلامی روز سه‌شنبه مذاکره‌کنندگان ایرانی را به نهایی کردن توافقات هسته‌ای بدون در نظر گرفتن خطوط قرمز متهم کرد، در حالی که یکی از اعضای هیات مذاکره‌کننده ایران از عدم پذیرش برچیدن یکجانبه تحریم‌ها به عنوان مانع دستیابی به توافق اتمی خبر داد.
همچنین در پی اظهارات علیرضا زاکانی نماینده مجلس، مرضیه افخم سخنگوی وزارت امور خارجه ایران گفت تاکنون هیچ توافقی در هیچ موضوعی صورت نگرفته است و تنها توافق موجود در مورد عنوان توافق نهایی بوده که «برنامه جامع اقدام مشترک» است.
خانم افخم همچنین به اشراف کامل تیم مذاکره‌کننده نسبت به خطوط قرمز اشاره کرد و اینگونه سخنرانی‌ها را افترا به مذاکره‌کنندگان و قابل پیگیری قانونی دانست.
علیرضا زاکانی در تذکر شفاهی در جلسه علنی روز سه‌شنبه مجلس گفت «طبق اطلاعات و اخبار واصله، توافقات هسته‌ای بین هیأت ایرانی و طرف آمریکایی نهایی شده است. این اخبار از عبور از خطوط قرمز اسلامی در توافق ضمنی داشته است که بی‌شک منجر به تضییع حقوق ملت ایران و پایمال شدن دستاوردهای هسته‌ای خواهد شد.»
این فرمانده پیشین بسیج دانشجویی ایران، از اصطلاح خطوط قرمز در هشدار شفاهی خود اشاره کرد، لفظی که چندی پیش عنوان اینفوگرافیک بر روی وبسایت آیت‌الله علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران بود.
این اینفوگرافیک گزیده سخنرانی وی در باره گفتگوهای هسته‌ای را با عنوان «خطوط قرمز مذاکره» منتشر کرد. در این سخنان آقای خامنه‌ای ضرورت رعایت این دستورها را به گروه مذاکره کننده گوشزد کرده و عدم تخطی از آنها را حافظ حقوق ملت ایران دانسته است.
زاکانی به جزئیات این توافق و نحوه دسترسی‌اش به این اطلاعات اشاره‌ای نکرد؛ اما افزود که «پذیرش خواسته‌های ظالمانه طرف آمریکایی در کاهش غنی‌سازی و تغییر ماهیت بخش‌هایی از صنعت غنی‌سازی در مقابل لغو بخش کوچکی از تحریم‌ها برای ملت غیر قابل قبول است.»
وی همچنین به وزارت امور خارجه، که مسوولیت مذاکرات را پس از ریاست جمهوری حسن روحانی بر عهده گرفته است، هشدار داد در صورتی که جزئیات توافق به مجلس ارائه نشود، «موجب بروز مشکلات بعدی و عدم تصویب هر پیمانی که خلاف مصالح مردم باشد خواهد شد که تبعات آن مستقیما بر عهده مذاکره‌کنندگان است.»
این در حالی است که مذاکره‌کنندگان ایرانی و غربی از ضعیف بودن احتمال رسیدن به توافق جامع در مهلت باقیمانده سخن به میان می‌آورند.
یک دیپلمات غربی به خبرگزاری فرانسه می‌گوید اگر چه چهار و نیم هفته به پایان مهلت مذاکرات باقی مانده است، اما احتمال دستیابی به یک تواق جامع اتمی بسیار ضعیف است؛ با این حال وی می‌گوید توپ در زمین ایران است و این تهران است که باید گام مهمی در رسیدن به توافق اتمی بردارد.
هفته گذشته وندی شرمن، مذاکره کننده ارشد آمریکا در گفتگوهای اتمی با ایران گفته بود که هنوز «دیوار بی‌اعتمادی بین تهران و غرب» پا برجاست.
مجید تخت روانچی، معاون وزیر خارجه ایران در این زمینه می‌گوید غرب باید از بهانه‌جویی دست بردارد و با واقعیت‌های ایران کنار بیاید، بنابراین باید تحریم‌ها علیه ایران یکجا و نه این که مرحله‌ای، یا آن که زمانی «طبقه تحریم‌های اقتصادی، زمان دیگر طبقه تحریم‌های تجاری، و مدتی بعد یک طبقه تحریم‌های سیاسی» برداشته شود.
وی که یکی از اعضای تیم مذاکره‌کننده اتمی ایران است، افزود که اصلا قابل تصور نیست که شما با یک برنامه غنی‌سازی دکوری بتوانید به میزان ۱۹۰ هزار سو برسید؛ این که ما الان چه اندازه غنی‌سازی می‌کنیم، و کمتر و دور از این میزان غنی‌سازی، مورد پذیرش ما نیست.
آقای تخت روانچی همچنین از اصرار ایران بر استفاده از سانتریفیوژهای نسل جدید و جا انداختن نیروگاه آب سنگین اراک و تاسیسات غنی‌سازی نطنز به عنوان «واقعیت پاک نشدنی» ایران امروز در مذاکرات اتمی خبر داد.
وی به طرف مذاکره با ایران توصیه کرد که «اگر می‌خواهند تصمیم سختی بگیرند، الان موقعش است.»
البته دوره اجرای پیمان جامع هسته‌ای نیز به خودی خود، یکی از موانع دستیابی توافق است.
