آیا تصمیم پارلمان ترکیه به انجام عملیات نظامی در سوریه موجب کدورت روابط تهران – آنکارا می شود؟
در پی موافقت روز پنجشنبه پارلمان ترکیه برای مشارکت ارتش این کشور در نبرد با گروه دولت خود خوانده اسلامی در عراق و سوریه، ایران رقیب منطقه ای و همسایه شرقی این کشور، ابراز نگرانی شدید خود را از تصمیم آنکارا اعلام کرد.
نگرانی تهران نسبت به مصوبه روز گذشته پارلمان ترکیه است که بر اساس آن، علاوه بر اینکه به ارتش این کشور اجازه انجام عملیات برون مرزی علیه پیکارجویان دولت خود خوانده اسلامی را می‌دهد؛ به نیروهای ائتلاف به محوریت آمریکا اجازه استفاده از پایگاهها و انجام عملیات نظامی از خاک ترکیه را نیز داده می شود.
تهران نه تنها یکی از حامیان کلیدی رژیم بشار اسد در سوریه است بلکه در عراق هم نفوذ گسترده ای دارد، اما از ۴ سال پیش که شورش علیه حکومت اسد آغاز شد، آنکارا از شورشیان حمایت سیاسی و نظامی کرده است.
اختلاف دیدگاه تهران و آنکارا در مورد اسد بارها موجب انتقادها و تنش میان دو کشور همسایه شده است.
سایت وزارت امور خارجه ایران گزارش داد که محمدجواد ظریف روز جمعه با تماس با همتای ترک با اشاره به مصوبه پارلمان این کشور "راه و روش اتخاذ شده برای مقابله با پدیده شوم تروریسم در منطقه را مورد انتقاد قرار داد و نسبت به هرگونه اقدام که شرایط جاری را پیچیده تر کند ابراز نگرانی کرد."
محمد جواد ظریف با هشدار به آنکارا، ترکیه را از ورود نظامی به مبارزه با داعش بر حذر داشت و گفت: "كشورهای منطقه بايد نسبت به شرايط جاری كاملا مسئولانه عمل نموده و به بدتر شدن اوضاع منطقه كمك نكنند."
ترکیه نه تنها می گوید حملات هوایی صرفا نباید پیکارجویان داعش را هدف قرار دهد بلکه می‌خواهد به طور همزمان این حملات علیه دولت اسد نیز باشد، حتی خواستار ایجاد یک منطقه پرواز ممنوع در سوریه است.
احمد داوود اوغلو، نخست وزیر ترکیه به شبکه تلویزیونی کشور گفت:
"شما می دانید در نبود یک منطقه پرواز ممنوع چه اتفاقی خواهد افتاد؟ پس از آنکه پایگاه های داعش بمباران شد رژیم اسد، که مرتکب آن همه قتل عام شده با باور به اینکه حالا مشروعیت یافته محکم سر جایش خواهد ماند و از آنجا حلب را بمباران خواهد کرد."
بر پایه آمار سازمان ملل بیش از ۱۹۰ هزار سوری درجنگ داخلی ۴ ساله این کشور کشته شده‌اند.
داوود اوغلو می گوید آنکارا "حداکثر تلاش خود را به کار خواهد بست تا شهر کردنشین کوبانی در شمال سوریه نزدیک مرز ترکیه به دست پیکارجویان داعش سقوط نکند."
اما وی در مورد اینکه آیا این تلاش منجر به دخالت مستقیم نظامی خواهد شد توضیحی نداد. فقط گفت هر گونه دخالت نظامی ترکیه ممکن است پای آنکارا به درگیری به درازای ۹۰۰ کیلومتر مشترک با سوریه را باز کند.
هم اکنون بیش از نیم میلیون آواره سوری در ترکیه سکونت دارند.
کارشناسان نگرانی ترکیه از انجام عملیات نظامی را به دو دلیل می دانند.
ابتدا اینکه، دخالت نظامی ترکیه موجب سنگین تر شدن کفه ارتش سوریه در مقابله با شورشیان دمشق که تاکنون مورد حمایت آنکارا بوده اند، خواهد شود.
دوم تعلل در دخالت نظامی و به تبع آن سقوط شهر کردنشین کوبانی موجب قدرتمندتر شدن پیکارجویان می شود. حزب کارگران کردستان ترکیه خواستار جلوگیری از سقوط کوبانی شده و عبدالله اوجلان، رهبر زندانی حزب کارگران کردستان، نیز به آنکارا در مورد سقوط احتمالی کوبانی هشدار داده است.
بیش از نیمی از مردم ترکیه در یک نظرسنجی اعلام کرده‌اند که با مشارکت نظامی کشورشان در مقابله با "دولت خود خوانده اسلامی" موافقند. در عین حال برخی احزاب ترکیه مخالفت خود را با این اقدام دولت و مصوبه مجلس در زمینه اعزام نیروی نظامی به خارج از کشور اعلام کرده‌اند.
دولت آمریکا از مصوبه مجلس ترکیه برای مشارکت ارتش این کشور در نبرد با گروه "دولت اسلامی" استقبال کرد.
ایالات متحده، با کمک متحدان عرب، بریتانیا و فرانسه در حال انجام حملات هوایی در عراق و سوریه علیه پیکارجویان داعش هستند.
عصمت شیخ حسن، فرمانده واحدهای مدافع کوبانی گفت پیکارجویان داعش سعی دارند از شرق، غرب و جنوب شرقی بسوی کوبانی پیشروی کنند. او گفت آنها راکت هایی به شهر پرتاب کردند و از ائتلاف خواست بجای پایگاه ها، تانک ها را هدف بگیرد.
به گفته وی فاصله مدافعان کوبانی با پیکارجویان داعش به یک کیلومتر رسیده است.
شیخ حسن می گوید در صورت ورود پیکارجویان داعش به کوبانی، جهان باید شاهد یک قتل عام باشد.
دولت خود خوانده اسلامی در عراق و شام، به امید تشکیل خلافتی در پهنه ای بین رودخانه های فرات و دجله، بخش های وسیعی از شرق سوریه و عراق را به تصرف در آورده است. گزارش های موثق از این سر زمینها حاکی از اجرای احکام بسیار وحشیانه از قبیل کشتارهای بیشمار و به برده کشی غیر مسلمانان است.
