در روزهایی که دولت جمهوری اسلامی از پرداخت مطالبات گندمکاران عاجز است و کشاورزان در شهرهای مختلف دست به برگزاری تجمعات اعتراضی زدهاند، یک روزنامه چاپ تهران از افزایش وابستگی ایران به واردات غلات خبر داد.
روزنامه اعتماد در شماره امروز شنبه بیستم مرداد ماه نوشت: «وابستگی ایران به واردات انواع نهادههای کشاورزی و غلات در کنار بهرهوری پایین بخش کشاورزی، شرایط پیچیدهای را رقم زده است.»
در گزارش این روزنامه آسیبپذیری کشور در حوزه امنیت غذایی مورد اشاره قرار گرفته شده و تاکید شده است که ۲/۵ برابر شدن درصد وابستگی ایران به واردات غلات در بازه زمانی ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۰ میلادی رخ داده است.
نکته جالب توجه در این گزارش رسیدن وابستگی به واردات از ۱۸/۱ درصد به ۴۳/۱ درصد در دورانی است که جمهوری اسلامی همواره بر شعار «خودکفایی» در تولید غلات تاکید داشته است.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی در دیدار با مسئولان وزارتخانههای صنایع و بازرگانی در تیر ماه ۱۳۸۰ گفته بود که «ما این توانایی را داریم که در زمینه مواد مصرفىِ اصلی کشور به خودکفایی برسیم؛ یعنی ما گندم و برنج و روغن نباتی و ذرّت وارد نکنیم.»
خامنهای در فروردین ۱۴۰۱ نیز تاکید کرده بود که «باید در مورد گندم و خوراک دام و ذرت و جو و مواد اصلی تولید روغن، به خودکفایی برسیم.»
اعلام خودکفایی در تولید گندم نخستین بار در دولت دوم خاتمی صورت گرفت. بنابر گزارشها بعد از آن دیگر خبری از خودکفایی نبود تا اینکه هفت سال پس از برگزاری «جشن خودکفایی» گندم، دولت نهم نیز در سال ۱۳۸۶ از رسیدن به یک قدمی خودکفایی گندم خبر داد.
در دولت روحانی نیز جشن خودکفایی در تولید گندم برگزار شد اما واردات این کالای استراتژیک صدای منتقدان را نیز درآورد.
خبرگزاری تسنیم در همین رابطه در سال ۱۳۹۸ نوشت در شرایطی که پیش بینی شده، «امسال با تولید ۱۴ میلیون تن گندم به خودکفایی برسیم؛ سیاستهای غلط دولت تدبیر کار را به جایی رسانده که اخبار کاهش خرید تضمینی گندم و احتمال از سرگیری واردات به گوش میرسد.»
وبسایت «اکو ایران» اما با زیر سوال بردن اقدامات دولتها در ادوار مختلف نوشته است «داستان خودکفایی گندم به یک داستان تکراری بدل شده، به طوری که در سالهایی که بارندگی در کشور در سطح قابل قبول دارد، خبر خودکفایی به گوش میرسد، اما نبود تدبیر برای حفظ این شرایط موجب میشود این روند دوام نداشته باشد.»
امروز اما گزارش روزنامه اعتماد نشان میدهد که تاکید بر سیاست خودکفایی بدون داشتن برنامه و ابزارهای لازم، ضمن از بین بردن ذخایر آبی کشور یک تهدید بزرگ برای امنیت غذایی کشور را نیز خلق کرده است.