خبرگزاری رویترز روز سهشنبه ۳ مهر در گزارشی اختصاصی، به نقل از منابع غربی و منطقهای، از انجام مذاکرات میان محرمانه روسیه و حوثیها با وساطت جمهوری اسلامی برای انتقال موشکهای پیشرفته ضدکشتی روسی به این گروه شبهنظامی در یمن خبر داد.
هفت منبع به رویترز گفتهاند مسکو هنوز تصمیمی برای انتقال موشکهای «یاخونت» به حوثیها نگرفته است. کارشناسان میگویند این موشکها به حوثیها اجازه میدهد با دقت بیشتری به کشتیهای تجاری در دریای سرخ حمله کنند و به تهدیدها علیه آمریکا و اروپا دامن بزنند.
روزنامه آمریکایی «وال استریت جورنال» نیز پیشتر گزارش داده بود که روسیه در حال بررسی ارسال این موشکها است، ولی نقش جمهوری اسلامی ایران به عنوان واسطه این مذاکرات، نخستین باری است که گزارش میشود.
دو مقام منطقهای آگاه از این مذاکرات به رویترز گفتهاند نمایندگان حوثیها و روسها امسال دستکم دو بار در تهران ملاقات کردند و گفتوگوها برای ارائه دهها موشک با برد حدود ۳۰۰ کیلومتر ادامه دارد و جلسات دیگری نیز برای هفتههای آتی در تهران برنامهریزی شده است.
یکی از منابع میگوید مذاکرات در دولت ابراهیم رئیسی آغاز شد.
یک منبع اطلاعاتی غربی به رویترز گفته است جمهوری اسلامی در این مذاکرات نقش واسطه را بر عهده گرفته است و نمیخواهد امضایش پای قرارداد احتمالی باشد.
این خبرگزاری برای واکنش سراغ هیأت جمهوری اسلامی در سازمان ملل متحد و وزارت دفاع روسیه رفته است، اما هیچکدام پاسخی ندادهاند. سخنگوی حوثیهای یمن نیز به رویترز گفته است از چنین موضوعی اطلاع ندارند.
یک مقام وزارت دفاع ایالات متحده تاکید کرده است هرگونه تلاش برای تقویت توانایی حوثیهای یمن، تلاش مشترک بینالمللی برای تأمین آزادی کشتیرانی جهانی و برقراری ثبات در دریای سرخ و منطقه خاورمیانه را تضعیف میکند.
سه منبعی که رویترز با آنها گفتگو کرده است میگویند یکی از انگیزههای مسکو برای مسلح کردن حوثیها، چگونگی تصمیمگیری کشورهای غربی برای اجازه به اوکراین در استفاده از سلاحهای دوربردشان و حملات بیشتر به خاک روسیه است.
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه هشدار داده بود که مسکو میتواند تسلیحات دوربرد پیشرفته مشابه آنچه آمریکا و متحدانش به اوکراین میدهند، برای آنهایی که او «دشمنان غرب» در سراسر جهان خواند، ارسال کند.
مسکو و تهران در گرماگرم جنگ روسیه علیه اوکراین، روابط نظامی خود را تقویت کردهاند؛ موضوعی که نگرانی ایالات متحده و متحدان آن را در مورد پیامدهای آن افزایش داده است و بارها درباره این همکاری رو به رشد هشدار دادهاند.
در جدیدترین مورد، آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا روز سهشنبه در شورای امنیت همکاری نظامی میان جمهوری اسلامی، کره شمالی و روسیه را تهدیدی علیه صلح و امنیت جهانی دانست و خواستار برخورد جامعه بینالمللی با آن شد.
موشک «یاخونت» یکی از پیشرفتهترین موشکهای ضد کشتی در جهان است و با قابلیت مخفیشدن و سرعت بیش از دو برابر صوت که دارد، شناسایی و رهگیری آن دشوار است. حوثیها نیازمند یادگیری در مورد نحوه استفاده از این سامانه هستند.
روسیه موشک «یاخونت» را در اختیار حزبالله لبنان، گروه شبه نظامی دیگری که مورد حمایت جمهوری اسلامی است، نیز قرار داده است.
حوثیها از اکتبر گذشته با ادعای حمایت از فلسطینیها در جنگ اسرائیل و حماس در غزه، حملات پهپادی و موشکی خود را به کشتیهای تجاری در دریای سرخ آغاز و با وادار کردن شرکتهای کشتیرانی به تغییر مسیر، تجارت جهانی دریایی را مختل کردهاند.