یک روز پس از آغاز روند فعال‌سازی «مکانیسم ماشه» در شورای امنیت برای بازگرداندن تحریم‌های بین‌المللی، مقامات جمهوری اسلامی واکنش‌هایی متناقض نشان دادند؛ در حالی‌که گروهی در مجلس طرح دو فوریتی برای خروج از معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان‌پی‌تی) را پیگیری می‌کنند، مقامات وزارت خارجه جمهوری اسلامی همزمان پیام‌هایی از آمادگی برای مذاکره با آمریکا ارسال کرده است.
نایب‌رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی اعلام کرد طرحی دو فوریتی برای خروج جمهوری اسلامی از «ان‌پی‌تی» تهیه شده و هفته آینده در صحن علنی بررسی خواهد شد. او گفت این طرح جمعه در سامانه مجلس بارگذاری می‌شود. این در حالی است که چند ساعت پیش، حسینعلی حاجی‌دلیگانی نماینده شاهین‌شهر از طرحی «سه‌فوریتی» برای خروج از ان‌پی‌تی و پروتکل الحاقی خبر داده بود اما بعد این طرح به دو فوریت تغییر داده شد. طرح سه فوریتی باید سریع تصویب و تائید شود اما طرح دو فوریتی مدتی برای تصویب و تائید زمان می‌گیرد.
ایران از ده سال قبل از استقرار جمهوری اسلامی، به معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان‌پی‌تی) پیوست و ملزم به رعایت استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای و پرهیز از تلاش برای دستیابی به سلاح هسته‌ای است. هرچند ماده ۱۰ این معاهده حق خروج را برای اعضا در شرایط «به خطر افتادن منافع حیاتی» پیش‌بینی کرده است، اما مقامات جمهوری اسلامی هر بار برای خروج از فشارهای بین المللی تهدید کرده اند که از این پیمان خارج می‌شوند.
عباس عراقچی وزیر خارجه جمهوری اسلامی حدود یک ماه پیش تاکید کرده بود: «ایران از ان‌پی‌تی خارج نشده و به همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی زیر نظر شورای عالی امنیت ملی ادامه خواهد داد.»
روز گذشته و همزمان با درخواست سه کشور اروپایی برای فعال‌شدن مکانیسم ماشه، عباس عراقچی در نامه‌ای به کایا کالاس مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نوشت تهران آماده ازسرگیری مذاکرات «منصفانه و متوازن» هسته‌ای است، اگر طرف‌های غربی حسن‌نیت و جدیت نشان دهند. در همین ارتباط حسین نوش‌آبادی، مدیرکل مجلس وزارت خارجه جمهوری اسلامی، نیز اعلام کرد تهران آماده مذاکره غیرمستقیم با آمریکا صرفاً در موضوع هسته‌ای است.
علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، بار دیگر هرگونه مذاکره «زیر فشار» را رد کرده و گفته: «آمریکا ذاتاً دشمن است و مذاکره این واقعیت را تغییر نمی‌دهد.»
از سوی دیگر برخی مقامات جمهوری اسلامی تلاش کردند بگویند که فعال شدن مکانیسم ماشه اثری بر تجارت ایران نخواهد داشت. معاون وزیر خارجه در امور اقتصادی تاکید کرد بر اساس این سازوکار شش قطعنامه شورای امنیت می‌تواند تا یک ماه آینده دوباره برقرار شود، هرچند آن را «بی‌اثر» توصیف کرد.
در همین حال، مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، در بیانیه‌ای از تصمیم سه کشور اروپایی برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه استقبال کرد. او گفت این اقدام پاسخی به نقض‌های جدی تعهدات هسته‌ای از سوی جمهوری اسلامی است.
دیپلمات‌ها می‌گویند روند فعال‌سازی ۳۰ روز طول خواهد کشید و هدف این است که پیش از آغاز ریاست دوره‌ای روسیه بر شورای امنیت در ماه اکتبر، تحریم‌های گسترده بین‌المللی علیه جمهوری اسلامی احیا شود. این تحریم‌ها شامل حوزه‌های مالی، بانکی، انرژی و نظامی خواهد بود که پس از توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ لغو شده بودند.
روز جمعه ۷ شهریور نشستی مشورتی پشت درهای بسته در شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره جمهوری اسلامی برگزار خواهد شد. فرانسه و بریتانیا همراه با آلمان در نامه‌ای به شورای امنیت اعلام کرده‌اند که جمهوری اسلامی در اجرای تعهدات برجامی «کوتاهی قابل توجهی» داشته است و به همین دلیل مکانیسم ماشه را فعال کرده‌اند.
طبق گزارش‌ها، مکانیسم ماشه در جریان مذاکرات برجام به ابتکار روسیه طراحی شد. برجام در ازای کاهش فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی، تحریم‌های بین‌المللی را کاهش داد.
آقای ترامپ بارها از آن توافق انتقاد کرده بود و گفته است که نمی‌گذارد جمهوری اسلامی به سلاح هسته‌ای دست یابد. نیروهای مسلح آمریکا به دستور او، در سال جاری و در جریان جنگ ۱۲ روزه اسرائيل با جمهوری اسلامی، به سه مرکز مهم هسته‌ای نطنز، فردو و اصفهان حمله کردند.
جمهوری اسلامی می‌گوید که خواهان غنی‌سازی اورانیوم است. آمریکا و اسرائيل می‌گویند جمهوری اسلامی نباید غنی‌سازی کند.
