با ادامه اعتراضات سراسری در شهرها و دانشگاه‌های ایران، مراسم خاک‌سپاری کشته‌شدگان روزهای اخیر هم‌زمان با آیین‌های یادبود چهلمین روز کشته شدن کشته‌شدگان روزهای آغازین این اعتراضات برگزار می‌شود.
به گزارش ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، «هرانا» از ۲۶ شهریور تا ۹ آبان دستکم ۴۶ کودک در جریان اعتراضات سراسری کشته شده‌اند.
شمار تلفات نیروهای امنیتی نیز در این مدت ۳۶ نفر اعلام شده است. براساس این گزارش تاکنون ۱۴۱۶۱ نفر از معترضان دستگیر شده‌اند که فقط هویت ۱۳۱۴ نفر از آنها روشن شده است.
همچنین در این روزها معترضان در ۱۳۳ شهر خواستار تغییرات اساسی در سیستم حاکمیتی ایران شدند و دانشجویان ۱۲۹ دانشگاه نیز از این خواسته حمایت کرده‌اند. ۳۰۰ دانشجو نیز هم اکنون در بازداشت نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی هستند.
شاهزاده رضا پهلوی، روز دوشنبه ۹ آبان با انتشار ویدئویی از دعوت مادر سیاوش محمودی، نوجوان ۱۷ ساله کشته شده در اعتراضات، به حضور اهالی محل در سوگواری فرزندش، نوشت: «فردا چهلم جاویدنام سیاوش محمودی، سیاوش وطن است. در سرتاسر ایران و جهان یادش را گرامی بداریم و به آمران و عاملان قتل او و دیگر جان‌باختگان راه میهن یادآور شویم که باید بترسند، چرا که ما همه با هم هستیم.»
از اواخر هفته پیش، مراسم چهلم کشته‌شدگان اعتراضات یکی پس از دیگری برگزار می‌شود و تصاویر گوناگونی مرتبط با آنها در شبکه‌های اجتماعی انتشار می‌یابد.
یک تصویر رسیده به صدای آمریکا، از برگزاری مراسم محمدحسن ترکمان در روزهای پیش رو حکایت دارد.
محمدحسن ترکمان، ۲۷ ساله اهل اصفهان و ساکن بابل، ۳۰ شهریور پس از اصابت گلوله در جریان اعتراضات مردمی به بیمارستان بهشتی بابل انتقال داده شد و در آن جا جان باخت.
دوشنبه مراسم چهلمین روز کشته شدن عرفان خزایی، یکی از معترضان در شهریار استان تهران برگزار شد و بنا بر گزارش‌ها مأموران حکومتی به شرکت‌کنندگان در این مراسم سوگواری حمله کردند. حاضران نیز شعار «مرگ بر دیکتاتور» دادند.
در سنندج، معترضان بر مزار سارینا ساعدی، یکی از کشته‌شدگان اعتراضات سراسری شعار «خامنه‌ای قاتله» می‌دهند.
یک ویدئوی دیگر از سنندج، معترضان را در حال آتش زدن عکس علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی نشان می‌دهد، در حالی که شعار می‌دهند: «مرگ بر دیکتاتور.»
ماموران حکومتی، دوشنبه شب نیز با حضور در شهرک اکباتان به تهدید و ارعاب ساکنان و شلیک گاز اشک‌آور به سوی منازل آنان پرداختند.
در این حال، اعتراضات روز دوشنبه ۹ آبان در شماری از دانشگاه‌ها با وجود تعلیق و اخراج موقت دانشجویان معترض ادامه دارد.
دانشجویان از جمله شعار می‌دهند «حکومت بچه‌کش نمی‌خوایم نمی‌خوایم» و «مرگ بر خامنه‌ای»، و «دانشجو تعلیق بشه دانشگاه تعطیل می‌شه»
دو ویدئو از دانشگاه‌های اسلامشهر در جنوب تهران و همچنین در لرستان «زن زندگی آزادی، مرد میهن آبادی» از جمله شعارهای دانشجوهای معترض بوده است.
در دانشگاه مدنی تبریز در استان آذربایجان شرقی، دانشجویان شعارهای «آزادی آزادی آزادی» و «می‌کشم، هر آن که خواهرم کشت» می‌دهند.
در دانشگاه صنعتی امیرکبیر تهران نیز دانشجویان معترض شعار می‌دهند: «قسم به خون یاران، ایستاده‌ایم تا پایان»
در رشت مرکز استان گیلان، دختران و پسران معترض در دانشکده داروسازی دست در دست هم سرود «یار دبستانی» می‌خوانند.
عکس ارسال‌شده به صدای آمریکا یک شهروند را نشان می‌دهد که نسخه‌ای از یک خبرنامه درباره اعتراضات جاری در ایران را در دست دارد.
در حالی که رسانه‌های داخلی برای پوشش اخبار مرتبط با اعتراضات با سانسور مواجه هستند، این خبرنامه غیررسمی به اطلاع‌رسانی درباره اعتراضات از جمله مرگ مهرشاد شهیدی سرآشپز ۱۹ ساله در اراک، سوگواری دختر خردسال در پی کشته شدن مادرش در اعتراضات مهاباد، و تصویری از تک تیرانداز بر ساختمانی در تهران پرداخته است.
- آمبولانس‌ها در خدمت «سرکوبگران»
بنا بر یک گزارش ویدئویی، استفاده فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی از آمبولانس بدون پلاک به عنوان پوششی برای جابه‌جایی مأموران خود، باز هم تکرار شد.
گزارشی دیگر که به صدای آمریکا ارسال شده، لایی کشیدن یک آمبولانس بدون پلاک با آژیر خاموش را در قم نشان می‌دهد. راوی در این گزارش ویدئویی می‌گوید این آمبولانس‌ها «به سرکوبگران کمک می‌کنند.»
یک گزارش تصویری از دزفول در استان خوزستان، شادی دختران دانش‌آموز را در پی افتادن عمامه یک روحانی نشان می‌دهد. انداختن عمامه از سر روحانیان، یکی از روش‌های اعتراضی در روزهای اخیر بوده که بازتاب گسترده‌ای در شبکه‌های اجتماعی داشته است.
- بازداشت یک موزیسین دیگر
صدای آمریکا اطلاع یافته است که کریم محمدی، معلم پیانو، در لاهیجان بازداشت شده است.
یک شاهد عینی به صدای آمریکا گفته است که گروهی از مأموران لباس شخصی با یک ماشین تیبا کریم محمدی را از مقابل منزل به شکلی «وحشیانه» بازداشت کردند و حتی وقتی همسایگان معترض شدند برخی را با تفنگ ساچمه‌ای هدف گرفتند.
آقای محمدی دانش‌آموخته موسیقی دانشگاه هنر تهران و معلم پیانو و زبان آلمانی در لاهیجان است. بنا بر این گزارش، او هفتم آبان بازداشت شده است.
در هفته‌های گذشته شهر لاهیجان از جمله شهرهای استان گیلان بوده که شاهد اعتراضات گسترده بوده است.
- خاک‌سپاری کومار درافتاده
در یک ویدیو پدر کومار درافتاده، نوجوان ۱۶ ساله‌ای که در پیرانشهر کشته شد، در بر مزار فرزندش می‌گوید: «خوشبختم که در راه آزادی و وطن شهید شده است، خوشبختم که شهید شد، از دیشب جگرم تکه تکه شده اما فدای این خاک و آزادی شد، به خدا همه ما را خواهند کشت، به خدا بی‌گناه بود.»
در چهلمین روز کشته شدن سارینا اسماعیل‌زاده، دانش‌آموز دبیرستان فرزانگان کرج، همکلاسیهای او عکس این دانش‌آموز کشته‌شده در جریان اعتراضات را به جای عکس خمینی و خامنه‌ای در کلاس نصب کردند و برای او بر روی تخته کلاس پیام‌هایی نوشتند.
در تصاویری که مسیح علینژاد، روزنامه‌نگار و فعال حقوق بشر در تلگرام منتشر کرده، بر روی تخته کلاس پیام‌هایی مثل «ز خاک تو امید می‌روید»، «برای درست کردن روزهایی که تو می‌خواستی»، و «یک روز این کشور را جوری می‌کنیم که دوست داشتی»، نوشته شده است.
پیش‌تر، یک منبع مطلع از مدرسه سارینا اسماعیل‌زاده به صدای آمریکا گفته بود مسئولان مدرسه از سوگواری دانش‌آموزان برای هم‌کلاسی‌شان جلوگیری کرده‌اند و حتی نگذاشته‌اند آنها بر روی صندلی سارینا گل بگذارند.
- جان توماج صالحی در خطر
اقبال اقبالی، دایی توماج صالحی رپر معترضی که روز یک‌شنبه بازداشت شد، دوشنبه ۹ آبان در پیامی خطاب به «ایرانیان آزادی‌خواه، سازمان ملل متحد، جاوید رحمان، اتحادیه اروپا و مردم جهان» با ذکر جزئیاتی اعلام کرد جان توماج صالحی در خطر است.
آقای اقبالی در این پیام با بیان این که توماج صالحی در گردبیشه در استان چهارمحال و بختیاری بازداشت شده، تأکید کرد که «تنها جرم او سخن راست گفتن است» و اعلام کرد که بر اساس «اطلاعات موثق» در حال حاضر «تحت وحشیانه‌ترین شکنجه‌ها قرار دارد.»
دایی توماج صالحی با تأکید بر این که «سرشکنجه‌گر توماج، پاسدار حمید نگارستانی (معروف به حمید نگار) است»، گفت که این فرد «پاسدار ۴۱ ثارالله کرمان بود که به اصفهان منتقل شد» و «اکنون به شکنجه‌های جنون‌آمیز توماج صالحی ادامه داده و هر لحظه امکان کشته شدن توماج » وجود دارد.
سروش لشکری معروف به «هیچ‌کس»، خواننده رپ اعتراضی، در توییتی نوشت که با خبر شده است «جمهوری اسلامی چند روزی است با تماس‌های تلفنی و تهدید، سعی می‌کند روی خیلی‌ها در جامعه رپ ایران فشار بیاورد تا این افراد در شبکه‌های اجتماعی از خیابان و جنایت‌های نظام حرفی نزنند.»
در روزهای گذشته عماد قویدل و توماج صالحی، دو خواننده رپ اعتراضی شناخته‌شده در ایران بازداشت شده‌اند.
- واکنش علی کریمی به دستگیری توماج، عکس‌های رستم قاسمی، و حمله به شاهچراغ
علی کریمی، چهره شناخته شده فوتبال ایران و از مدافعان اعتراضات سراسری، در چند استوری اینستاگرامی به وقایع و اخبار روز واکنش نشان داد. او درباره واقعه حمله به شاهچراغ که به کشته شدن ۱۵ شهروند و زخمی شدن شماری دیگر منجر شد، نآن را «یک جنایت» خواند و نوشت: «اگر داخلی بود، قاتلید، اگر خارجی بود نالایقید. تأمین امنیت جانی مردم منت ندارد، بدیهی‌ترین وظیفه هر دولتی است.»
او تأکید کرد: «کسانی که مردند، از ما، دوستان ما، همشهری‌های ما، خانواده ما بودند. تاوان خون آنها، همراه با تمام جنایت‌های دیگر، هیزم بیشتری بر آتش جان شما خواهد شد. از خیابان تا زندان، از دانشگاه تا حرم، فراموش نمی‌کنیم چه بر سر ما آوردید.»
علی کریمی همچنین در واکنش به بازداشت توماج صالحی، آزادی او را خواستار شد و گفت: «به جرم حقیقت‌گویی، جانش در خطر است.»
کاپیتان پیشین تیم ملی فوتبال ایران در واکنش به انتشار عکس‌های رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی، به همراه زنی بدون حجاب، نیز خطاب به ماموران و اعضای نیروهای مسلح نوشت: «سرباز، برای امثال این‌ها هموطن را نزن، نکش!»
- اعتراضات دانشجویی
اعتراضات و تحصن‌های دانشجویی روز دوشنبه ۹ آبان، دستکم در در دانشگاه‌های شریف، امیرکبیر، بهشتی، الزهرا، شیراز، زند شیراز، علوم پزشکی تبریز، بوشهر، خیام مشهد، علوم پزشکی زنجان، بین‌المللی قزوین، دانشگاه آزاد در غرب تهران، آزاد سنندج، آزاد تهران واحد جنوب، و صنعتی شاهرود برقرار است.
شماری از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بوشهر در پی «اخراج و تعلیق بیش از ۲۰» تن از هم‌دانشگاهی‌هایشان اعتصاب کردند و «تقریبا کل کلاس‌ها و بخش‌های بیمارستان» تعطیل شد.
حساب توییتری وحید آنلاین همچنین نامه استعفای علیرضا جعفری، معاون آموزشی دانشکده دندانپزشکی بوشهر را منتشر کرده که نوشته «قدرت توانایی انجام وظایف خود در قبال دانشجویان دانشکده که به عنوان امانت به دست ما سپرده شده اند را ندارم.»
بعد از ظهر دوشنبه ۹ آبان ۱۴۰۱ نیروهای سرکوبگر وارد دانشگاه آزاد #سنندج شدند و بعد از ورود تمامی درهای دانشگاه را بستند. از داخل دانشگاه صدای تیراندازی می‌آید، مردم به سمت دانشگاه در حال دویدن هستند تا به دانشجویان کمک کنند اما هیچ راهی برای ورود وجود ندارد.
در دانشگاه آزاد تهران، واحد جنوب نیز دانشجویان متحصن شعار می‌دهند «دانشجو داد بزن، حقتو فریاد بزن»
دانشجویان در تحصنی در دانشگاه بهشتی تهران شعار «آزادی آزادی آزادی» می‌دهند.
در دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلی‌تکنیک) تهران، دانشجویان تحصن کرده‌اند و شعار می‌دهند.
بر اساس گزارش‌های شهروندی، بعدازظهر دوشنبه نیروهای حکومتی با ورود به دانشگاه آزاد سنندج، ورودی‌های دانشگاه را بسته‌اند و از داخل صدای تیراندازی می‌آید. مردم در حال حرکت به سمت دانشگاه هستند تا به دانشجویان کمک کنند، اما نمی‌توانند به دانشگاه وارد شوند.
در دانشگاه بین‌المللی قزوین، شمار قابل توجهی از دانشجویان شعار «مرگ بر دیکتاتور» می‌دهند.
در دانشکده فنی مهندسی دانشگاه سنندج دانشجویان شعار می‌دهند: «استاد با شرافت، حمایت حمایت»
- نسخه مصور ترانه «برای آزادی»
حساب توییتری «شبنم دیزاین» ترانه «برای آزادی» شروین حاجی‌پور را به صورت نقاشی دیجیتال به تصویر کشیده است.
او با انتشار ویدئوی این تصویرسازی‌ها، نوشت: اوایل که آهنگ شروین آمده بود، نمی‌توانستم بهش گوش بدهم چون مغزم پر می‌شد از هزاران تصویر غم‌انگیز که خیلی برایش زیاد بود.»
او اضافه کرد: «تصمیم گرفتم بعضی از آنها را به تصویر بکشم اما هر چه می‌کشیدم تمام نمی‌شد. این تصویرسازی‌ها برای این همه برای غیرتکراری.»
- حکم اعدام برای یک معترض ۲۲ ساله
مادر محمد قبادلو، جوان ۲۲ ساله بازداشت‌شده در اعتراضات سراسری، با انتشار ویدئویی از مردم کمک خواست.
او با بیان این که گفت که «وکلای او را عزل کرده‌اند و در اولین جلسه دادگاه به پسرش حکم اعدام داده‌اند، تأکید کرد که «می‌خواهند به‌زودی این حکم را اجرا کنند.»
- ادامه اعتصاب‌ها
یک ویدئوی رسیده به بخش فارسی صدای آمریکا از اشنویه در استان آذربایجان غربی، حاکی از این است که «شهر تعطیل است» و اعتصاب کسبه و مردم ادامه دارد.
- کشته شدن یک مامور حکومتی
فرمانده انتظامی سیستان و بلوچستان اعلام کرد یک مأمور یگان تکاوری ۱۱۲ عمار ایرانشهر به نام محسن رضایی هنگام گشت‌زنی در اطراف روستای خیرآباد حین درگیری با افرادی که آنها را «گروهک تروریستی» نامید، کشته شد.
به گفته احمد طاهری فرمانده انتظامی استان سیستان و بلوچستان، در این درگیری یکی از افراد طرف مقابل نیز کشته شده است.
این در حالی است که برخی کاربران در فضای مجازی او را به «آزار و اذیت شهروندان» از طریق «برپایی ایست بازرسی» و «باج‌گیری »متهم کرده‌اند.
- اعتراضات سراسری
دور جدید اعتراضات از ۲۵ شهریور آغاز شده و در همه استان‌های کشور جریان داشته است.
در جریان این دور اعتراضات که پس از مرگ تحت بازداشت مهسا (ژینا) امینی از سر گرفته شده است، تا کنون شعارهایی از جمله «مرگ بر خامنه‌ای»، «مرگ بر دیکتاتور»، «زن، زندگی، آزادی»، «خامنه‌ای قاتله، حکومتش باطله»، «فتنه ۵۷، عامل هر فلاکت»، «این آخرین پیامه، هدف خود نظامه»، «آذربایجان بیدار است، حامی کردستان است»، «کردستان، چشم و چراغ ایران»، «کشتن برای روسری، تا کی چنین خاک بر سری»، «نه روسری، نه توسری، آزادی و برابری»، «فکر نکنید امروزه، قرار ما هرروزه»، «شاهچراغ رکس دیگه است، اینم یه نیرنگ دیگه است»، «همونی که چلاقه، قاتل شاه‌چراغه»، «می‌کشم، هر آنکه خواهرم کشت»، «هر یه نفر کشته شه، هزار نفر پشتشه»، «زاهدان، چشم و چراغ ایران»، «وای به روزی که مسلح شویم»، «رضا شاه، روحت شاد» داده شده است.
مهسا امینی ۲۲ ساله که به همراه خانواده‌اش از سقز به تهران سفر کرده بود، ۲۲ شهریور توسط گشت ارشاد بازداشت و به مرکز پلیس امنیت اخلاقی، مشهور به بازداشتگاه وزرا منتقل شد. او ساعاتی بعد با آمبولانس به بیمارستان کسری برده شد و در بخش مراقبت‌های ویژه بستری شد و ۲۵ شهریور جان باخت.
* صدای آمریکا در حال حاضر نمی‌تواند صحت همه ویدیوها و گزارش‌ها را به طور مستقل تأیید کند.
