ایران اعلام کرد در مذاکرات اتمی جاری به اندازه کافی پیشرفت حاصل شده است که بتوان کار روی پیشنویس یک توافق برای پایان دادن به اختلافات با غرب بر سر برنامه هسته ای ایران را آغاز کرد.
به گزارش بلومبرگ محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه ایران این ارزیابی را پس از دیدار با لوران فابیوس، همتای فرانسوی خود در لوزان گفت.
آقای ظریف به خبرنگاران در هتل بوریواژ گفت ما در مورد همه مسائل که نیاز به حل آنها وجود دارد گفتگو کردیم و «من فکر می کنم که پیشرفت داشته ایم و به سمت جلو می رویم، من فکر می کنم می توانیم، در حقیقت، پیشرفت لازم را داشته باشیم و بتوانیم همه مسائل را حل کنیم و شروع به نوشتن آنها کنیم.»
با این حال، لوران فابیوس در پاسخ به پرسش خبرنگاران که آیا با ارزیابی آقای ظریف موافق است که گفته «دیداری عالی» داشته به طور خلاصه گفت: «مشغول کار هستیم.»
به گزارش بلومبرگ، عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه ایران نیز به شبکه ان.اچ.کی ژاپن گفت که یک سازش بر سر تاسیسات اتمی زیر زمینی فردو حاصل شده است.
فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز شنبه به لوزان در سوئیس رفت و گفت هنوز برخی از مسائل اساسی مذاکرات اتمی میان ایران و قدرت های جهانی حل نشده است.
خانم موگرینی گفت با این حال هیچگاه تا این حد به توافق هستهای با ایران نزدیک نبودهایم. او پیشتر قرار بود روز یکشنبه به مذاکرات اتمی با ایران بپیوندد.
وی با حضور در هتل بوریواژ، با وزیر خارجه ایالات متحده دیدار و در باره آخرین تحولات در این دور از مذاکرات گفتگو کرد. جان کری پیش از آن، در عصر روز شنبه با همتایان فرانسوی و آلمانی خود که وارد لوزان سوئیس شدند، دیدار و درباره روند مذاکرات جاری برای رسیدن به توافق سیاسی بر سر برنامه هستهای ایران گفتگو کرده بود.
فیلیپ هاموند وزیر خارجه بریتانیا و سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه نیز قرار است روز یکشنبه، عازم سوئیس شوند. سفر وزیر امور خارجه چین به لوزان در روز یکشنبه هنوز بطور رسمی قطعی نشده است.
سرگئی ریابکوف نماینده روسیه در مذاکرات اتمی با ایران، روز شنبه به خبرگزاری ریانووستی گفت احتمال رسیدن به توافق با ایران بیش از ۵۰ درصد است.
با نزدیک شدن به پایان مهلت تعیین شده ۱۱ فروردین ماه به منظور رسیدن به یک توافق سیاسی بر سر برنامه هستهای ایران، و در پی چند روز مذاکرات فشرده بین وزیران خارجه ایالات متحده و ایران در لوزان، حضور وزیران خارجه قدرت جهانی طرف مذاکره با ایران، نشان از رسیدن این مذاکرات به مراحل حساس دارد.
پیشتر، لوران فابیوس در بدو ورود به محل برگزاری مذاکرات، به خبرنگاران گفت «من امروز با خواست پیشرفت به سوی یک توافق استوار به اینجا آمدهام. ایران مسلما حق دستیابی به انرژی هستهای برای مصارف صلحآمیز را دارد، اما نه برای بمب اتمی.»
به گزارش نیلوفر پورابراهیم خبرنگار اعزامی بخش فارسی صدای آمریکا به لوزان، آقای فابیوس با بیان این که بر روی برخی مسائل پیشرفت کردهایم و بر روی برخی دیگر به اندازه کافی پیشرفت نداشتهایم، تاکید کرد «چیزی که مهم است محتوای تعهدات است.»
وزیر امور خارجه فرانسه، که کشورش از سال گذشته که مذاکرات ایران و ۱+۵ پس از انتخاب حسن روحانی به عنوان رئیس جمهوری ایران وارد مرحله جدیدی شد موضعی سرسختانه داشته است، همچنین بر «لزوم شفافیت و امکان کنترل پایبندی ایران به تعهداتش» تاکید کرد.
وزیر خارجه آلمان، دیگر عضو گروه ۱+۵ طرف گفتگو با ایران، نیز روز شنبه وارد لوزان شد و پیش از ورود به هتل محل برگزاری مذاکرات با بیان این که در حال برداشتن آخرین گامها هستیم، گفت «به بازی فینال رسیدهایم.»
به گزارش خبرنگار صدای آمریکا، فرانک والتر اشتاینمایر در ادامه افزود «پس از نزديك به ١٢ سال مذاكره با ايران، روزهای تعين كنندهای پيش روی ما قرار دارد. اكنون پايان بازی طولانی مذاكرات آغاز شده است.»
وی با اشاره به دورنمای كوههای سوئيس در مقابل هتل بوریواژ، این مذاکرات را به ورزش كوهنوردی تشبيه كرد، كه قدمهای پايانی در آن، هميشه «سختترين و سرنوشتسازترين» هستند و گفت «تنها میتوانم اظهار اميدواری كنم كه با توجه به دستاوردهای دوازده ماه گذشته، تلاش برای رسيدن به توافق نهايی با ايران در اين نقطه رها نشود.»
وزیر امور خارجه آلمان، پیش از دیدار با جان کری، با همتای ایرانی خود دیدار کرده و در مورد روند مذاکرات به رایزنی پرداخت. از محتوای این دیدارها و گفتگوها در لوزان، تاکنون بطور رسمی خبری منتشر نشده است.
همزمان، حسن روحانی نیز در گفتگو با آنگلا مرکل، ضمن تشریح آخرین مواضع تهران در زمینه گفتگوهای هستهای جاری، گفت «به روزهای حساسی رسیدهایم. ایران انعطاف لازم را در مذاکرات به عمل آورده و اکنون نوبت طرف مقابل است که قدمهای نهایی را بردارد.»
این در حالی است که شبکه خبری سی.ان.ان، پیشتر از قول از یک مقام رسمی آمریکایی گزارش داد که ایران بر نکاتی کلیدی پافشاری میکند که ممکن است دستیابی به توافق در مهلت تعیین شده را به خطر اندازد.
وزیر امور خارجه ایران پس از دیدار با همتایان فرانسوی و آلمانی خود در جمع خبرنگاران گفت «از دو ملاقاتی که با وزیران خارجه آلمان و فرانسه داشتم، احساس میکنم طرف مقابل نیز با همین علاقه وارد موضوع شده است.» به گزارش ایرنا، آقای ظریف در ادامه افزود «اکنون فهم بهتری از موضوعات داریم و فکر میکنم با یک تفاهم مشترک بتوانیم به سمت راه حل برویم.»
وی پیش از دیدار با فابیوس و اشتاینمایر، در پیامی توئیتری، با بیان این که در مذاکرات دو طرف باید انعطافپذیری داشته باشند، گفته بود «ما (این انعطافپذیری را) داریم و برای توافقی که برای همه خوب باشد، آمادهایم و منتظریم طرف مقابل نیز آمادگی نشان دهد.»
دور جدید گفتگوهای وزیران خارجه ایران و آمریکا در لوزان، پس از یک وقفه شش روزه، از روز پنجشنبه در هتل بوریواژ شهر لوزان از سر گرفته شد؛ گفتگوهایی که هر دو طرف آن را «فشرده و دشوار» خواندهاند.
ایالات متحده و کشورهای همپیمان آن میگویند ایران در پوشش یک برنامه صلحآمیز هستهای، درصدد دستیابی به توانایی ساخت سلاح هستهای است. ایران این اتهام را رد میکند و میگوید ماهیت فعالیتهای اتمی آن کشور صلحآمیز بوده و با هدف تولید برق و نیز مصارف پزشکی و کشاورزی دنبال میشود.
چارچوب توافق جامع
بر اساس آخرین توافق میان دو طرف، چارچوب توافق جامع و نهایی که از آن به عنوان توافق سیاسی بر سر برنامه هستهای ایران نیز یاد میشود، باید تا پایان ماه مارس (سه شنبه ۱۱ فروردین ماه) مشخص و بر سر آن توافق صورت بگیرد. پس از آن طرفین این گفتگوها سه ماه فرصت دارند تا پایان ماه ژوئن (۹ تیر ماه) جزئیات توافق جامع را به ثبت برسانند.
خبرگزاری رویترز روز گذشته به نقل یک مقام ایرانی نزدیک به مذاکرات که نخواست هویتش فاش شود، گزارش داد که دو طرف در حال تهیه یک سند دو-سه صفحهای به عنوان توافق سیاسی صورت گرفته در لوزان هستند.
مجید تحت روانچی از مذاکره کنندگان ارشد هیات ایرانی، روز شنبه این گزارش را رد کرد و با بیان این که در طول مذاکرات صحبتی در این مورد نشده است، گفت این گزارشها در راستای «فضاسازی» طرف مقابل در کنار این مذاکرات است.
به گزارش خبرنگار صدای آمریکا از لوزان، به رغم پیشرفت در بسیاری از زمینهها، هنوز در دو مورد، میان طرفین اختلاف نظر وجود دارد و همین موجب شده که رسیدن به توافق سیاسی در فرصت کوتاه باقی مانده دشوار به نظر برسد.
در صورت حصول توافق، محدودیتهایی بر برنامه هستهای ایران اعمال خواهد شد، بطوری که جامعه بین المللی اطمینان حاصل کند که ایران به سمت ساخت سلاح هستهای نخواهد رفت، و در صورتی چنین تصمیم بگیرد، دست کم یک سال برای انجام آن زمان نیاز داشته باشد.
در مقابل، تحریمهایی که به دلیل فعالیتهای اتمی ایران علیه آن کشور اعمال شده است، برچیده خواهند شد. نحوه لغو تحریمها یکی از مواردی بوده از ابتدای این مذاکرات بر سر آن اختلاف نظر وجود داشته، و همچنان نیز به عنوان یکی از موانع رسیدن به توافق مطرح میشود.
ایران میخواهد این تحریمها، بلافاصله و به صورت یکجا پس از توافق جامع، برچیده شوند. طرف مقابل، بویژه ایالات متحده که در شکل دادن به رژیم تحیمها علیه ایران نقش رهبری داشته است، میگوید این کار امکانپذیر نیست.
برخی رسانهها گزارش دادند در صورتی که ایران و شش قدرت جهانی عضو گروه ۱+۵ شامل ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، روسیه، چین و آلمان، بر سر اجزای اصلی توافق جامع یا همان توافق سیاسی به تفاهم برسند، آن را در نشستی در مقر سازمان ملل متحد در ژنو سوئیس اعلام خواهند کرد.
طرفین گفتگوها هنوز در این مورد بطور رسمی اظهار نکردهاند.