در پایان سفر ابراهیم رئیسی، رئیسجمهوری اسلامی ایران، به پاکستان بیانیه مشترکی از سوی دو کشور منتشر شد که در آن، بر اهمیت همکاری در حوزه انرژی از جمله تجارت برق، خطوط انتقال نیرو و پروژه خط لوله گاز تأکید شده است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، اجرای قرارداد بزرگ خط لوله گاز بین دو کشور همسایه که در بیانیه به آن اشاره شد، به دلیل مسائل ژئوپولیتیکی و تحریمهای بینالمللی با تاخیر مواجه شده است.
در همین حال، آمریکا بار دیگر به پاکستان در مورد تجارت با جمهوری اسلامی با توجه به تحریمهای بینالمللی علیه تهران هشدار داد.
ودنت پاتل، معاون سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا، روز سهشنبه چهارم اردیبهشت، گفت: به هر طرفی که قصد معامله تجاری با ایران را دارد، توصیه میکنیم که از خطر بالقوه تحریمها آگاه باشد. اما در نهایت، دولت پاکستان میتواند در مورد اهداف سیاست خارجی خود اقدام کند.
رویترز درباره پروژه خط لوله گاز میان جمهوری اسلامی ایران و پاکستان که به خط لوله «صلح» نیز موسوم شده است، نوشت که قرارداد ساخت این خط لوله که در سال ۱۳۸۹ به امضا رسید، تامین روزانه ۷۵۰ تا یک میلیارد فوت مکعب گاز طبیعی به مدت ۲۵ سال از میدان گازی پارس جنوبی ایران به پاکستان را برای تامین نیازهای روزافزون انرژی آن کشور در نظر گرفته است.
طول این خط لوله بیش از ۱۹۰۰ کیلومتر خواهد بود که قرار است ۱۱۵۰ کیلومتر آن در داخل ایران و ۷۸۱ کیلومتر در داخل پاکستان ساخته خواهد شد.
رویترز اشاره کرد که تهران میگوید در حال حاضر ۲ میلیارد دلار برای ساخت این خط لوله گاز در خاک ایران سرمایه گذاری و آن را آماده صادرات میکند.
بر اساس این گزارش، اما پاکستان عملیات ساخت خط لوله را آغاز نکرد و مدت کوتاهی پس از توافق، گفت به دلیل تحریمهای بینالمللی علیه جمهوری اسلامی، این پروژه فعلا انجام نمیشود.
در واکنش به این موضوع، وزیر نفت جمهوری اسلامی در آن هنگام گفت که ایران به تعهدات خود عمل کرده است و از پاکستان انتظار دارد به تعهداتش پایبند باشد.
در این ارتباط، پاکستان در سال ۱۳۹۳ خواستار تمدید فرصتی ۱۰ ساله برای ساخت این خط لوله شد که در تابستان سال جاری منقضی میشود.
به نوشته رویترز، ایران میتواند پرونده شکایت از پاکستان را در دادگاه بینالمللی مطرح کند و خواستار دریافت غرامت شود.
در این ارتباط، به گزارش رسانههای محلی، پاکستان ممکن است که به دلیل پایبند نبودن به توافق تا ۱۸ میلیارد دلار جریمه شود.
به همین دلیل، دولت موقت پاکستان برای پرهیز از شکایت تهران و در نتیجه پرداخت غرامت، در اوایل سال جاری مجوز ساخت یک بخش ۸۰ کیلومتری از این خط لوله را صادر کرد.
پس از آن، اسلامآباد در ماه فروردین سال جاری گفت که تلاش میکند تا برای ساخت این خط لوله از تحریمهای آمریکا معاف شود، اما ایالات متحده گفت که از این پروژه حمایت نمیکند و در مورد خطر تحریمها در تجارت با تهران هشدار داد.
بر اساس این گزارش، طرح ساخت خط لوله در فاز بعدی شامل گسترش خط لوله به هندوستان نیز میشد، اما دهلینو از آن خارج شد.
رویترز اشاره کرد که حمایت واشنگتن برای پاکستان بسیار مهم است زیرا این کشور به دنبال امضای یک برنامه نجات بلندمدت جدید با صندوق بینالمللی پول است.
این در شرایطی است که پاکستان، که مصرفکنندگان خانگی و صنعتی آن برای گرمایش و نیازهای انرژی به گاز طبیعی متکی هستند، به شدت به گاز ارزان قیمت نیاز دارد.
بر اساس بررسی آماری انرژی جهانی «بریتیش پترولیوم»، ایران پس از روسیه دومین ذخایر بزرگ گاز جهان را دارد، اما تحریمهای غرب، آشفتگیهای سیاسی و تاخیر در ساخت و ساز، توسعه این کشور به عنوان صادرکننده عمده را کند کرده است.