ایران و ۶ قدرت بزرگ جهان روز جمعه وارد سومین روز گفتگوها شدند. تلاش آنها این است که نقاط جامانده در توافق موقت پیشنهادی برای کاهش تحریم ها در برابر کنترل برنامه هسته ای ایران را پرکنند.
روز پنجشنبه دیپلماتهای دو طرف ضمن اعلام این که پیشرفت هایی در جریان گفتگوها به دست آمده، گفتند هنوز برخی اختلافات اساسی وجود دارد. به نظر می رسد نکته اساسی این است که غنی سازی اورانیوم تا چند در صد برای ایران مجاز شناخته خواهد شد؛ و چه مقدار از تحریم ها برداشته می شود.
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، و کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، از روز چهارشنبه بارها برای حل اختلافات با یکدیگر ملاقات کرده اند، از جمله روز جمعه. اما بعد از مذاکرات صبح جمعه، از وعده و وعیدهای چرب و نرم سخنگوی خانم اشتون خبری نشد. مایکل مان که روز پنجشنبه گفتگوها را «اساسی» و «فشرده» توصیف کرده بود، روز جمعه دو ساعت پس از اتمام مذاکرات تنها گفت «مذاکرات پایان یافته است».
ادامه درخواست های ایران
ایرنا خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی به نقل از عباس عراقچی معاون وزیر خارجه روز جمعه اصرار ایران بر حق غنی سازی اورانیوم را تکرار کرد. اورانیوم غنی شده هم در ساخت بمب و هم در تولید نیروی هسته ای غیرنظامی کاربرد دارد.
تهران تلاش برای ساختن بمب اتمی را تکذیب می کند. اما پیشنهاد کرده است که بخش هایی از برنامه هسته ای اش را به حال تعلیق درآورد. و موافقت کرده است چنانچه غرب از بار تحریم هایی که اقتصاد را به نابودی کشانده بکاهد، اجازه بازرسی دقیق تر از تأسیسات هسته ای اش را بدهد.
آقای مان در مصاحبه با تلویزیون آلمان گفت لازم است که مذاکرات به توافقی «پایدار» و «قابل بازبینی» برسد:
- ما همواره سعی می کنیم خوشبین باشیم، ولی البته احتیاط لازم است. می دانم که هیچ چشم اندازی به دست نمی دهم، ولی در بحثی تا این اندازه تکنیکی و مهم بهترین کار این است که محتاط باشیم.
بعد از گفتگوهای جمعه صبح، خانم اشتون هیأت های شش کشور مذاکره کننده شامل پنج کشور عضو دائم شورای امنیت بعلاوه آلمان، را در جریان نتایج قرار داد. به گفته یک مقام ایالات متحده، پس از آن هر یک از هیأت های نمایندگی برای مشاوره با کشور متبوع خود تماس گرفت.
پیچیدگی گفتگوها
لحن و توالی رویدادها نشان می دهد که گفتگوها همچنان با دشواری پیش می رود.هر دو طرف خواهان یک توافق اولیه هستند تا در سایه آن شش ماه را به توافقی مشروح تر بپردازند که تضمین کند برنامه هسته ای ایران – همانطور که مقامات تهران ادعا می کنند – هدف های صرفاً صلحجویانه دارد، و بتوانند تمامی تحریم های مربوط به برنامه هسته ای ایران را حذف کنند.
ریچارد دالتون سفیر پیشین بریتانیا در تهران می گوید رسیدن به توافق برای هر دو طرف را ریسک زیادی همراه است، و شکست این هفته در رسیدن به توافق، یک عقب گرد جدی خواهد بود.
اگر این هفته توافقی حاصل نشود، انتظار می رود مذاکره کنندگان ماه آینده بار دیگر تشکیل جلسه دهند. هر دو طرف برای هر چه سریعتر برداشتن گام اول در پایان دادن به این اختلاف هسته ای تحت فشارند.
تندروهای ایران مایلند شکست دولت نسبتاً میانه روی آقای روحانی را – که با شعار پایان دادن به تحریم ها بر سر کار آمد – اعلام کنند.
و در ایالات متحده، یک عضو اصلی گروه تماس و تعدادی از اعضای کنگره می خواهند بر تحریم ها بیفزایند تا ایران را وادار به دادن امتیازات بیشتری کنند؛ حرکتی که به گفته دولت آقای اوباما همه فرصت ها برای حل مسالمت آمیز این چالش را از بین خواهد برد.
