یک روز پس از آن که رهبر جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد «مطلقاً» اجازه بازرسی از تاسیسات نظامی و گفتگو با کارشناسان هستهای را نخواهد داد، رئیس جمهوری ایران گفت دولت «هرگز» توافقی را امضا نمیکند که به کسی اجازه دسترسی به اسرار علمی و نظامی کشور را بدهد.
به گزارش رسانههای ایران،حسن روحانی روز پنجشنبه در سخنانی در تبریز، با اعلام این که نظرات رهبری برای دولت مطاع است، گفت «مدیریت اجرای پروتکل الحاقی با ما، و بر مبنای رعایت خطوط قرمز خواهد بود.»
آیتالله علی خامنهای روز چهارشنبه در مراسمی در دانشگاه امام حسین تهران، با اشاره به مذاکرات جاری هستهای ایران و گروه ۱+۵ گفت ایران اجازه نمیدهد مراکز نظامیاش از سوی «بیگانگان» بازرسی، و دانشمندان هستهای کشور نیز به گفته او «بازجویی» شوند.
ایران در تفاهم هستهای لوزان، متعهد شده است با پذیرش داوطلبانه پروتکل الحاقی امکان دسترسی بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تاسیسات هستهای را فراهم کند. با این حال بر سر این که بازرسیها چگونه انجام خواهد شد، میان مقامات ایرانی و کشورهای عضو گروه ۱+۵ و همینطور آژانس اختلاف نظر وجود دارد.
اجرای پروتکل الحاقی بازرسی از تاسیسات هستهای کشورها را تسهیل کرده و همچنین امکان دسترسی به مراکز مشکوکی را که آژانس بینالمللی انرژی اتمی با ارائه شواهد و مدارک خواستار بازدید از آنها میشود، فراهم میکند.
در همین حال مرضیه افخم سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز پنجشنبه و در واکنش به اظهارات روز گذشته همتای آمریکایی خود گفت، تا همه موضوعات مورد نظر ایران در مذاکرات مشخص نشود و به نتیجه نرسد، توافقی در کار نخواهد بود.
ماری هارف سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده عصر روز چهارشنبه گفته بود، اگر طرفهای مذاکره کننده در مورد دسترسی به ابعاد احتمالی نظامی برنامه هستهای ایران به اطمینان لازم نرسند، در روند مذاکرات مشکل ایجاد خواهد شد.
این در حالی است که دور سوم گفتگوهای هیئتهای مذاکره کننده ایران و گروه ۱+۵ شامل ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، روسیه، چین و آلمان از روز چهارشنبه در شهر وین، پایتخت اتریش آغاز شده است.
نگارش متن توافق نهایی از دهم اردیبهشت در نیویورک آغاز شد، و از سهشنبه هفته گذشته در وین میان هیاتهای ایران به سرپرستی عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه و گروه ۱+۵به سرپرستی هلگا اشمید معاون فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پیگیری شد و تا روز جمعه ادامه یافت.
دو طرف اواسط فروردین ماه سال جاری به یک تفاهم سیاسی درباره اجزای اساسی توافق جامع بر سر برنامه هستهای ایران دست یافتند و طبق توافق قبلی، تا پایان ماه ژوئن میلادی (پایان نهم تیر ماه) فرصت دارند جزئیات آن را ثبت و نهایی کنند.
ایالات متحده و همپیمانان آن میگویند ایران در پوشش یک برنامه صلحآمیز هستهای درصدد دست یافتن به توانایی ساخت سلاح هستهای است. ایران این اتهام را رد میکند و میگوید برنامه هستهای آن کشور برای تولید برق و کابردهای علمی آن در امور پزشکی و کشاورزی است.