نشریه آمریکایی فارن پالیسی در مقالهای اعلام کرد که کارشناسان آمریکایی به تلاشهای ایران برای خرید تجهیزاتی به منظور توسعه نیروگاه آب سنگین اراک پی بردهاند.
این نشریه نوشته است که ایالات متحده در گزارش به پنل نظارت بر اجرای تحریمهای ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد مدعی شده که ایران در طی یکسالی که مشغول مذاکره با ۱+۵ بوده در حال تلاش غیرقانونی برای خرید تجهیزات رآکتور آب سنگین اراک نیز بوده است.
فعالیت نیروگاه آب سنگین اراک یکی از اختلافات ایران و قدرتهای جهانی بر سر رسیدن به توافق جامع بوده است. حاصل فعالیت نیروگاه آب سنگین اراک، پلوتونیوم است و کشورهای ۱+۵ معتقدند که ایران نیازی به تولید محصول ندارد اما ممکن است از آن در تولید سلاح هستهای بهره ببرد.
ایران اعلام کرده است که برنامه هستهای این کشور صلح آمیز است اما کشورهای غربی میگویند که ایران این ادعای خود را باید به طور عملی به اثبات برساند. پس از یک دوره تحریمهای شدید بینالمللی علیه ایران، مذاکره کنندگان کشورهای ۱+۵ و ایران سال گذشته در شهر ژنو موفق شدند به یک توافق موقت هستهای دست یابند که بر اساس آن ایران در ازای کاهش تحریمهای بینالمللی موظف به رعایت تعهداتی از جمله توقف موقت برخی از برنامههای هستهای خود شد. طرفین در تلاش هستند که به یک توافق جامع هستهای دست یابند.
با وجود انتشار مقاله فارن پالسی درباره تخطی ایران از توافق موقت ژنو و تلاش برای خرید تجهیزات نیروگاه اراک، جان کری وزیر خارجه ایالات متحده طی ماههای گذشته بارها از پایبندی ایران به تعهدات خود در چارچوب توافق موقت ژنو تقدیر کرد. این در حالیست که یکی از خواستههای مورد توافق در ژنو، این بود که ایران برنامه هستهای خود از جمله نیروگاه آب سنگین اراک را توسعه ندهد.
نویسنده مقاله فارن پالیسی نتیجه گیری کرده است که با آشکار شدن اطلاعات پایبند نبودن ایران به توافق موقت ژنو، جبهه مخالف مذاکرات هستهای در ایالات متحده، از جمله اعضای جمهوری خواه کنگره، بر شدت انتقادات خود به مذاکرات دولت اوباما با ایران خواهند افزود. آنها این سوال را مطرح خواهند کرد که در حالیکه ایران در یک سال گذشته و در حین مذاکرات به تعهدات خود پایبند نبوده است، چطور میتوان به آن اعتماد کرد و انتظار داشت که در دوره طولانی یک توافق جامع به تعهدات خود عمل کند.
همزمان با انتشار این اخبار، هیلاری کلینتون، وزیر خارجه پیشین دولت باراک اوباما در دوره قبل، در سخنانی در اندیشکده بروکینگز گفت که با وجود انتقاداتی که به سیاستهای دولت اوباما در مذاکرات اتمی دارد، از پروسه مذاکرات حمایت میکند. خانم کلینتون به منتقدان مذاکرات هستهای گفت که برنامه دولت این است که به توافق با ایران دست یابد که بتواند در هر مقطع آن را بیازماید و درستی عملکرد ایران را بررسی کند.