یک مقام قضایی جمهوری اسلامی با تایید بازداشت مردم در اعتراضات چند روز اخیر به سرنگونی هواپیمای اوکراین از سوی سپاه و کشته شدن ۱۷۶ نفر، تعداد افراد بازداشت‌شده را «حدود ۳۰ نفر» اعلام کرد.
به گزارش رسانه‌های داخل ایران، غلامحسین اسماعیلی روز سه‌شنبه ۲۴ دی ماه گفت که در این حوادث حدود ۳۰ نفر بازداشت شدند. او تایید کرد که سفیر بریتانیا در تهران نیز بازداشت شده بود.
راب مک‌ایر پس از شرکت در مراسم یادبود قربانیان هواپیمای سرنگون شده اوکراینی، بازداشت و پس از چند ساعت آزاد شد. پیش از این نیز وزیر خارجه بریتانیا بازداشت سفیر خود در جمهوری اسلامی ایران در جریان تظاهرات ضددولتی در تهران را محکوم کرد و آن را «نقض فاحش قوانین بین المللی» خوانده بود.
همچنین اسماعیلی تاکید کرد که«برای ما بین سلبریتی و غیرسلبریتی فرقی نمی کند.» سخنان او پس از انتشار خبری در روز گذشته است که حاکی است رخشان بنی اعتماد کارگردان سرشناس ایران بازداشت و سپس آزاد شد. گفته می شود او به دلیل فراخوان برای برگزاری تجمع و عزاداری برای با جانباختگان هواپیمای اوکراینی بازداشت شده بود.
اما پس از گذاشت حدود دوماه از اعتراضات آبان ماه و در حالی که خبرگزاری رویترز در گزارشی آمار کشته شدگان در اعتراضات ایران را ۱۵۰۰ نفر اعلام کرده است، مقامات جمهوری اسلامی باز هم آمار رسمی کشته شدگان را اعلام نکردند.
سخنگوی قوه قضائیه مسئول آمار کشته شدگان را «شورای امنیت ایران» اعلام کرد و مدعی شد که در «مقطع مناسب» اطلاع رسانی می شود. او مسئول اطلاع رسانی درباره بازداشت‌شدگان را «قوه قضائیه» دانسته است اما با این حال آمار دقیقی در این‌باره ارائه نداد و گفت که «اعداد بازداشتی‌های کل کشور مشخص است ولی آمار آن را الان ندارم. در تهران ۳۰۰ نفر بود که قبلا اعلام شد.»
در حالی مقامات قضایی ایران از دادن آمار رسمی کشته و بازداشت شدگان اعتراضات آبان ماه طفره می روند که حتی خانواده کشته شدگان همچون «پویا بختیاری» از سوی نهادهای امنیتی بازداشت شدند و در حال حاضر نیز خبری از وضعیت پدر پویا بختیاری که همچنان در زندان است، در دست نیست.
بازداشت مردم در اعتراضات اخیر به سرگونی هواپیمای اوکراینی از سوی جمهوری اسلامی نیز سابقه دار است. جمهوری اسلامی نه تنها با تجمعات و اعتراضات عزاداری برای کشته شدگان این هواپیما برخوردی امنیتی داشته بلکه پیش از این نیز به خانواده کشته شدگان اعتراضات آبان هم اجازه برگزاری مراسم عزاداری نداده بود.
پیش از این نیز گزارش شده بود که در اعتراضات دانشجویان به شلیک موشک از سوی ایران به هواپیمای مسافربری اوکراین هم دست کم چهار دانشجو بازداشت شدند.
دانشجویان روز یکشنبه و دوشنبه با شعارهایی علیه خامنه ای و سپاه از جمله شعار « فرمانده کل قوا استعفا استعفا» اقدام برگزاری اعتراضات در چندین دانشگاه ایران کرده بودند.
بامداد چهارشنبه ۱۸ دی‌ماه هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ اوکراین دقایقی بعد از پرواز از فرودگاه امام خمینی به مقصد کی‌یف در حوالی شهر جدید پرند استان تهران با ۱۷۶ سرنشین سقوط کرد. این اتفاق تنها ساعاتی بعد از حمله موشکی ایران به مواضع نیروهای آمریکایی در عراق بود که به گفته مقامات سپاه، انتقام از قتل قاسم سلیمانی توسط آمریکا بود. همان زمان، خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داد، اوکراین با وجود انکارهای ایران، حمله موشکی یا تروریسم را از جمله تئوری های ممکن برای وقوع این سانحه دانست.
یک روز قبل از آن، دونالد ترامپ رئیس جمهوری ایالات متحده روز پنجشنبه ۱۹ دی‌ماه با «تراژدی» خواندن حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی در ایران، گفته بود: «من هم شک و تردیدهایی دارم. اتفاق بسیار دردناکی است. درباره این سقوط ابراز تردید شده است. شاید در آنجا کسی اشتباهی کرده است.»
در پی این اعتراضات، پرزیدنت ترامپ و مقامات آمریکا ضمن هشدار به رژیم ایران خواستار عدم سرکوب معترضان شدند.
