سازمان عفو بینالملل با انتقاد از سیاستهای ایران در مورد افزایش جمعیت اعلام کرد که طرحهای حکومت در توقف ارائه خدمات تنظیم خانواده در ایران، نه تنها حقوق زنان را دهها سال عقب میبرد، بلکه موجب «نقض حقوق بشر» است.
بنا بر اعلام این نهاد حقوق بشری بینالمللی، سیاستهای جمعیتی جدید در ایران برای افزایش جمعیت، از جمله توقف آموزش تنظیم خانواده، از آنجا که موجب افزایش تبعیض و خشونت بیشتر علیه زنان میشود، باعث نقض حقوق بشر است.
اشاره عفو بینالملل به تلاشهای قانونگذاران در مجلس شورای اسلامی است.
کمیسیون فرهنگی مجلس به دنبال انتقاد علی خامنهای از سیاستهای تنظیم خانواده، مدتی است که کار بررسی «طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده» را به پایان برده و قرار است این طرح برای تصویب نهایی بزودی به صحن علنی مجلس بیاید.
ممنوعیت عملهای جراحی پیشگیری دائمی از بارداری، غیر از موارد مرتبط با تهدید سلامت، اولویت استخدام در ادارات دولتی با مردان دارای فرزند بیشتر، استخدام مجردها تنها در صورت نبود متقاضی متاهل و کاهش بودجه دولتی برنامه تنظیم خانواده و کنترل جمعیت، از جمله نکات «طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده» است.
با این که هنوز این طرح تا تصویب نهایی زمان دارد، اما تا همین حالا برخی از سیاستهای جدید جمعیتی اعمال شده است؛ برای نمونه، بودجه تنظیم خانواده در سالهای ۹۱ و ۹۳ رسما صفر شده است.
برنامه تنظیم خانواده، راههای پیشگیری از بارداری ناخواسته و استفاده از امکانات جلوگیری از این نوع بارداری را به زوجهای ایرانی آموزش میداد، اما تقریبا این طرحها متوقف شدهاند.
تا قبل از این، ایران به خاطر ارائه خدمات ضروری بهداشت باروری و جنسی به زنان در خاورمیانه مورد تحسین نهادهای بینالمللی قرار گرفته بود.
عفو بینالملل همچنین اعلام کرده است که طرح جدید مجلس، حق زنان را در برخورداری از بهداشت جنسی و باروری نقض میکند.
رها بحرینی یکی از پژوهشگران سازمان عفو بین الملل در گفتگو با بخش فارسی صدای آمریکا درباره تشویق مردم ایران از سوی حکومت برای فرزندآوری بیشتر، گفت این تشویق نیست، بلکه سلب اختیار از زنان ایران در زمینه باردار شدن است.
وی در ادامه با انتقاد از جایگزین کردن اراده حکومتی با تصمیمگیریهای شخصی زنان، آن هم در حیطهای تا این حد خصوصی، مثل سلامت باروری و جنسی، گفت سیاستهای دولت برای ممنوعیت ارائه خدمات پیشگیری از بارداری، عواقب خطرناکی را برای زنان درپی خواهد داشت.
تغییر سیاست جدید جمعیتی در ایران بعد از این سخنرانی آیت الله علی خامنه ای، در سال ۹۲ در انتقاد از سیاستهای کنترل جمعیت در ایران آغاز شد. رهبر جمهوری اسلامی ایران معتقد است ایران ظرفیت داشتن جمعیتی بیش از ۱۵۰ میلیون نفر را دارد.