لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
دوشنبه ۵ آذر ۱۴۰۳ ایران ۱۰:۰۴

فرصتهای پیش روی شرکتهای غربی در ایران


کارشناسان و تحلیلگران معتقدند با وجودی که دولتمردان تهران و واشنگتن به توافق نهایی در مذاکرات اتمی دست نیافته اند، اما شرکت ها و محافل بازرگانی هر دو کشور از تقویت مناسبات تجاری بین ایران و ایالات متحده استقبال می کنند.

بنا به پیش بینی ناظران، در صورت لغو تحریم هایی که علیه ایران اعمال شده اند، بین اروپا و ایالات متحده برای کسب منافع تجاری و عقد قراردادهای بازرگانی با ایران رقابت به وجود خواهد آمد.

دویچه وله در این مورد می نویسد با وجودی که هنوز مناسبات بین تهران و واشنگتن عادی نشده است اما اظهارنظرهای اخیر باراک اوباما، رئیس جمهوری ایالات متحده در مورد احتمال «گشایشی هر چند ناچیز و اندک در تحریم های ایران» چشم انداز مثبتی ارائه می کند. آقای اوباما تاکید کرده است تا زمانی که ایران به تعهدات خود پایبند نباشد، تحریم ها به طور کامل لغو نخواهند شد».

برخی از ناظران مناسبات بین ایران و آمریکا معتقدند هرگونه گشایشی در مناسبات بین دو کشور، به ویژه در زمینه اقتصادی نشانه مثبتی خواهد بود.

تریتا پارسی، رئیس شورای ایرانی آمریکایی به دویچه وله گفته است «بزرگترین تهدید این است که طرفین غربی لغو تحریم ها را با سرعت بسیار اندک پیش ببرند چرا که این امر سبب خواهد شد که ایران تصور کند غرب وعده های خود را متحقق نمی کند و مذاکرات بی ثمر خواهند بود».

برخی از تحلیلگران آگاه به مسائل ایران معتقدند که در صورت ابراز تمایل بخش تجاری ایالات متحده و اعمال فشار شرکت های آمریکایی بر دولت اوباما برای ارتباط بازرگانی با شرکت های ایرانی احتمال دارد سرعت کاهش فشار تحریم ها بر ایران افزایش یابد».

الکس وطنخواه، کارشناس امور ایران در «موسسه خاورمیانه» در واشنگتن گفته است «ایرانی ها امیدوارند که شرکت های بازرگانی و تجاری آمریکایی پیام های مثبت و امیدوارکننده را دریافت کنند و از واشنگتن و کنگره بخواهند تا تحریم های ایران را کاهش دهند».

ایران و ایالات متحده در طی ٣٤ سال گذشته مناسبات دیپلماتیک نداشته اند و در سطح دو دولت، روابط اقتصادی رسمی چندانی برقرار نبوده است.

بسیاری از شرکت های بازرگانی ایرانی و آمریکایی که طی سه دهه گذشته مناسبات تجاری برقرار کرده بودند، به دلیل تحریم های شدید ایالات متحده علیه ایران و به ویژه محدودیت های جدی که پیش روی مبادلات مالی و پولی با بانک ها و موسسات مالی ایران و یا مرتبط با ایران و دولت جمهوری اسلامی اعمال شده اند، یا روابط خود را با شرکت های ایرانی قطع کرده اند و یا ماهیت و سطح تجارت خود را به طور قابل توجهی کاهش داده اند.

برخی از تحریم هایی که علیه ایران اعمال شده اند، ناشی از تصمیم دولت باراک اوباما، رئیس جمهوری ایالات متحده و مجازات ایران برای پیگیری بلندپروازی های اتمی این کشور نیستند و بخشی از آن ها به تصمیم دولت بیل کلینتون، رئیس جمهوری پیشین آمریکا باز می گردند که در سال ١٩٩٥ و به دلیل حمایت ایران از تروریسم و نیز تولید سلاح های کشتار دسته جمعی بر دولت جمهوری اسلامی تحمیل شدند.

با وجودی که تحریم های کشورهای غربی، به ویژه ایالات متحده و اتحادیه اروپا علیه صنعت نفت، گاز و پتروشیمی ایران زیان های چندین میلیارد دلاری به ایران وارد کرده اند، اما براساس ارزیابی برخی از ناظران این صنعت، شرکت های نفتی عظیم ایالات متحده در انتظار فرصت مناسبی برای از سرگیری روابط تجاری و اغلب پرسود با صنعت نفت و گاز ایران هستند.

گزارش هایی در رسانه های ایالات متحده چاپ شده اند که از دیدار بین بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران و نمایندگان شرکت های عظیم نفتی ایالات متحده حکایت می کنند.

خبرگزاری رویترز ٤ اکتبر به نقل از منابع مطلع صنایع نفت و گاز گزارش داد بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران تصمیم داشته تا در حاشیه دیدارهای خود در سازمان ملل متحد با نمایندگان شرکت های عظیم نفتی آمریکا دیدار و گفتگو کند.

بنا به گزارش رویترز، یک مقام بلندپایه اجرایی یک شرکت نفتی عظیم ایالات متحده از ابراز تمایل برای گفتگو با ایران و پتانسیل خارق العاده ای که در این کشور وجود دارد، سخن گفته است.

این مقام گفته است «زمانی که تحریم ها لغو شوند، ما به طور قطع به سرمایه گذاری (در ایران) علاقه مند هستیم، به شرطی که شروط سرمایه گذاری و مفاد آن توجه ما را جلب کنند».

این روزنامه می نویسد شرکت های نفتی آمریکایی درصدد هستند تا پیش از آن که شرکت های اروپایی رقیب همچون «توتال» و «رویال داچ شل» بار دیگر بازار نفت و گاز ایران را تسخیر کنند، با مقامات تهران قرارداد عقد کنند.

بنا به این گزارش، آقای زنگنه ارزیابی کرده است که در صورت کاهش فشار تحریم ها علیه بخش انرژی ایران، صنعت نفت و گاز کشور هر سال از مسیر صادرات می تواند «٥٥ میلیارد دلار درآمد نفتی داشته باشد».

آقای وطن خواه به دویچه وله گفته است «علاوه بر شرکت های نفت و گاز آمریکا، بخش مخابرات و هوانوردی ایالات متحده نیز به برقراری مناسبات بازرگانی با ایران علاقه و تمایل بسیاری دارند زیرا حتی هم اکنون نیز کالاهای مصرفی غربی در ایران بین عموم مردم بسیار پرطرفدار هستند».

روزنامه فیگارو چاپ فرانسه اخیراً از تصمیم شرکت جنرال موتورز به همکاری با ایران خودرو، بزرگترین شرکت خودروسازی دولتی ایران خبر داده است.

بسیاری از ناظران آگاه معتقدند شرکت های آمریکایی و اروپایی در شرایطی در کمین بهره جویی از فرصت های اقتصادی و تجاری بخش های سودآور بازرگانی ایران هستند که هنوز چشم انداز لغو تحریم ها و عادی سازی مناسبات تهران با جامعه بین الملل روشن نیست.

احتمال دارد شرکت های اروپایی که طی چند سال گذشته با تحریم ها و سختگیری های بسیار مراتب ناامیدی و سرخوردگی طرف ایرانی را فراهم آورده اند، در مثلث از سرگیری روابط تجاری ایران با آمریکا و کشورهای اروپایی بازنده باشند.

آقای وطن خواه تاکید کرده است «ایرانی ها احساس می کنند که اروپایی ها تا حد زیادی تحت رهبری و تسلط ایالات متحده عمل کرده اند بنابراین بخش بازرگانی تهران تصور خواهد کرد که ایالات متحده در تغییر سرنوشت سیاسی، به ویژه در مورد پرونده اتمی و سایر مسائل مهم نقش راهبردی دارد و اروپا در واقع پیرو آمریکا خواهد بود».

با وجودی که رهبران اقتصادی آمریکا و اروپا به کندی روند پیشرفت در از سرگیری مبادلات بازرگانی، به ویژه سرمایه گذاری در صنعت نفت و گاز ایران اذعان کرده اند اما آن ها در گفتگو با رسانه ها اقرار کرده اند که بی صبرانه در انتظار گشایشی هستند تا بار دیگر فرصت های بالقوه سرمایه گذاری در ایران را مورد بازبینی قرار دهند.
XS
SM
MD
LG