مارکو روبیو و مارک کرک، دو سناتور جمهوری خواه کنگره آمریکا روز پنجشنبه در طرحی خواستار تحریم آيت الله خامنه ای، رهبر ایران و حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران شدند.
سناتور مارک کرک گفت: «در حالی که تمرکز ما برچیدن برنامه خطرناک اتمی ایران است، ما نمی توانیم فراموش کنیم که ایران حامی دولتی تروریسم است و شهروندان خود را تحت آزار و اذیت قرار می دهد.»
او گفت: «زمان آن رسیده که مسوولان ایرانی را به خاطر نقض آشکار حقوق اساسی بشر مسوول دانست.» تارنمای رسمی این سناتور به نقل از کارشناسان می گوید که در ایران حدود ۸۰۰ زندانی سیاسی وجود دارد.
مارکو روبیو، سناتور جمهوری خواه از ایالت فلوریدا است و از او به عنوان یک کاندیدای احتمالی انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ آمریکا یاد می شود.
در طرح ۲۹ صفحه ایمارکو روبیو و مارک کرک، علاوه بر تحریم رهبر و رئیس جمهوری ایران به خاطر «نقض حقوق بشر»، خواسته شده از گسترش دموکراسی و اطلاع رسانی در ایران حمایت شود.
در این طرح به گزارش های نهادهای بین المللی از جمله کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد استناد شده که گفته است از زمان ریاست جمهوری حسن روحانی، رویکرد ایران به مجازات اعدام تغییری نیافته و این کشور همچنان از اعدام برای طیف گسترده ای از جرائم استفاده می کند.
این طرح در بخش دیگری به گزارش ۲۰۱۴ «آزادی مطبوعات» سازمان غیردولتی «خانه آزادی» اشاره کرده که ایران را به خاطر نبود نشر مستقل اطلاعات و جلوگیری از فعالیت آزادانه مطبوعات، رسانه های دیداری - شنیداری و اینترنتی، بدون داشتن ترس از عواقب اطلاع رسانی، یک کشور «غیر آزاد» توصیف کرده است.
طرح دو سناتور همچنین به اظهارات چند ماه پیش (مارس ۲۰۱۴) بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد اشاره کرده که گفته است دولت جدید ایران، بهبود چندانی در ترویج و حفظ آزادی بیان و عقیده به وجود نیاورده است، در حالی که عمل به این موارد در کمپین انتخاباتی حسن روحانی مطرح شده بود.
این طرح همچنین می گوید به گفته «خانه آزادی» هیچ یک از انتخاباتی که پس از انقلاب ۱۳۵۷ در ایران برگزار شده، آزاد و منصفانه نبوده است. این طرح با استناد به یک گزارش سال ۲۰۱۳ کمیته حمایت از روزنامه نگاران گفته ایران پس از ترکیه، بدترین زندانی کننده روزنامه نگاران در جهان بوده است و بین سال های ۲۰۰۹ (۱۳۸۸) تا ۲۰۱۴ رتبه اول فرار روزنامه نگاران از کشور را به خود اختصاص داده است.
این طرح با استناد به گزارش سازمان های گوناگون حقوق بشری در مورد بالا بودن نرخ اعدام در ایران، عدم برخورداری بهاییان ایران از آزادی اجرای آداب دینی و آزار و اذیت آنها توسط حکومت، به شرایط رابرت لوینسون، شهروند ناپدید شده آمریکایی در ایران و همچنین امیر حکمتی، و کشیش سعید عابدینی، دو شهروند آمریکایی زندانی در ایران اشاره کرده است.
این دو سناتور علاوه بر تحریم آیت الله خامنه ای و حسن روحانی از رئیس جمهوری آمریکا خواسته اند که طی ۹۰ روز پس از تبدیل طرح به قانون فهرستی از اسامی افرادی را که به تشخیص او به نوعی از جانب حکومت ایران پس از تاریخ ۱۲ ژوئن ۲۰۰۹ در نقض حقوق بشر در ایران دست داشته اند، به کمیته های مربوطه در کنگره تحویل دهد.
رئیس جمهوری آمریکا همچنین موظف می شود طی ۹۰ روز پس از تبدیل طرح به قانون و هر ۱۸۰ روز پس از آن اسامی چندین مقام ارشد دیگر جمهوری اسلامی از جمله مسوولان مهم فعلی و قبلی شورای نگهبان، دفتر رهبری، دفتر ریاست جمهوری، وزارت اطلاعات، سپاه پاسداران، سازمان بسیج، سازمان انرژی اتمی، مجلس خبرگان، سازمان زندان ها، و چند سازمان دیگر که نامشان در طرح آمده را برای تحریم به کمیته های مربوطه در کنگره آمریکا تحویل دهد.
این طرح می گوید سیاست آمریکا حمایت از تلاش های مردم ایران برای استقرار آزادی های اساسی در ایران و پایه ریزی برای ظهور یک سیستم سیاسی آزاد و دموکراتیک است که به دنبال انتخاباتی آزاد مستقر شود و برای همسایگانش و آمریکا تهدیدی نباشد. در بخش دیگری از این طرح آمده است سیاست آمریکا همکاری با مردم ایران برای استقرار چنین ساختاری خواهد بود و اینکه مردم ایران بتوانند از طریق اینترنت و دیگر رسانه ها توانایی تولید و دسترسی به اطلاعات آزاد را باشند و تلاش های ایران برای اخلال در امواج شبکه های ماهواره ای را شکست دهند.
این طرح از رئیس جمهوری آمریکا می خواهد که در وزارت امورخارجه یک هماهنگ کننده ویژه در امور «حقوق بشر و دموکراسی در ایران» را تعیین کند که از جمله وظایف او هماهنگی تلاش ها برای ترویج حقوق بشر، آزادی سیاسی، دموکراسی و آزادی مذاهب در ایران خواهد بود.
این مقام جدید همچنین وظیفه خواهد داشت سازمان ملل متحد و دیگر سازمان های بین المللی را تشویق کند که قوی تر از گذشته در مورد نقض حقوق بشر در ایران تحقیق و گزارش تهیه کنند و کشورهای دیگر را تشویق کنند که به خاطر نقض حقوق بشر در ایران روابط سیاسی خود را با این کشور کاهش دهند و تحریم هایی را اعمال کنند.
طرح این دو سناتور می خواهد که بودجه ای که کمتر از ۳۲ میلیون دلار نباشد، برای اقدامات ترویج دموکراسی در ایران در نظر گرفته شود و مدیریت این منابع به «هماهنگ کننده ویژه در امور حقوق بشر و دموکراسی در ایران» سپرده شود. دو سناتور کنگره همچنین خواستار گسترش برنامه های «صدای آمریکا» و رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی برای ایران شده اند و تا ۱۰ میلیون دلار برای این هدف و همچنین دور زدن پارازیت های ارسالی روی امواج این رسانه ها در نظر گرفته اند.