ایران می گوید روز جمعه در نشست وین درباره سوریه شرکت خواهد کرد. این اولین بار است که در دو سال اخیر، ایران و آمریکا به طور رسمی در موضوعی غیر از مذاکرات هسته ای با هم مذاکره می کنند.
اما یک مقام ارشد اپوزیسیون سوری مورد حمایت غرب، گفت حضور ایران در مذاکرات می تواند مانع دستیابی به یک راه حل سیاسی شود.
به گزارش رویترز، هشام مروه، معاون رئیس "ائتلاف سوریه" که در ترکیه مستقر است، روز چهارشنبه از هرگونه شرکت تهران در مذاکرات انتقاد کرد. با این حال، او از عدم شرکت ائتلاف سوری در گفتگوها، در صورت حضور مقامات ایرانی سخنی نگفت.
پیشتر مرضیه افخم، سخنگوی وزارت خارجه ایران، روز چهارشنبه به خبرگزاری ایسنا در تهران گفت محمدجواد ظریف در نشست وین شرکت خواهد کرد.
حضور وزیر خارجه ایران در این نشست، در پی دعوت آمریکا از ایران صورت می گیرد.
وزارت خارجه بریتانیا روز چهارشنبه در اطلاعیه ای اعلام کرد فیلیپ هموند، وزیر خارجه بریتانیا روز جمعه در اجلاس وین حضور خواهد داشت. بر اساس این اطلاعیه، در مذاکرات وین روسیه، آمریکا، ایران، عربستان سعودی، ترکیه، امارات، قطر، اردن، آلمان، فرانسه، مصر و ایتالیا به همراه بریتانیا حضور دارند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس روز سه شنبه در گزارشی، اعلام کرد که دور بعدی گفتگوهای دیپلماتیک درباره سوریه، از روز پنجشنبه در وین برگزار می شود. به گزارش نیویورک تایمز، جان کری، وزیر امورخارجه آمریکا در روزهای پنجشنبه و جمعه در این نشست حضور دارد. نشست جمعه نشست اصلی است و روز پنجشنبه انتظار می رود نشستی مقدماتی برگزار شود.
روز سه شنبه، رسانه ها به نقل از مقام های ایران خبر دادند که ایالات متحده آمریکا برای نخستین بار از ایران برای شرکت در گفت و گوهای بین المللی با هدف یافتن راه حل دیپلماتیک برای پایان دادن به جنگ سوریه دعوت کرده است.
جان کری وزیر خارجه ایالات متحده، سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه، و چند دیپلمات ارشد دیگر از کشورهای اروپایی و عربی نیز در این نشست حضور خواهند داشت.
آسوشیتدپرس به نقل از مقامات آمریکایی فاش کرد که دعوتنامه از ایران توسط روسیه به تهران منتقل شده است.
مرضیه افخم، سخنگوی وزارت خارجه ایران صبح روز چهارشنبه ابتدا خبر داد که ایران دعوت برای شرکت در نشست وین درباره سوریه را بررسی خواهد کرد. ظهر چهارشنبه، ششم آبان، خانم افخم به خبرگزاری ایسنا گفت بعد از گفت و گوی وزرای خارجه ایران و روسیه، آقای ظریف در نشست وین شرکت خواهد کرد.
این سومین نشست جامع برای حل بحران سوریه است. نشست های ژنو یک و دو برای بررسی راهکارهای حل و فصل بحران سوریه در دو سال اخیر برگزار شد که دستاورد چندانی نداشت.
در هفته های اخیر ایالات متحده آمریکا و روسیه تاکید کرده اند برای حل بحران سوریه نیاز به حضور همه کشورهای درگیر است.
روسیه و ایران از حامیان بشار اسد به شمار می آیند و آمریکا و متحدانش، مخالف ادامه حضور اسد در قدرت هستند.
ادامه برجام در وین
خبرگزاری ایسنا در تهران اعلام کرد در این سفر، حسین امیرعبداللهیان، عباس عراقچی و مجید تخت روانچی، معاونان وزیر خارجه، ظریف را همراهی می‌کنند.
بجز امیرعبداللهیان، بقیه معاونان ظریف، در نشست های مذاکرات هسته ای، همراه آقای ظریف بودند.
خبرگزاری دولتی ایرنا در گزارشی با عنوان "گام دوم دیپلماسی جهانی دولت یازدهم؛ بحران سوریه در دستور کار ظریف"، اشاره کرده، دستگاه دیپلماسی دولت یازدهم [دولت حسن روحانی] پس از پشت سر گذاشتن مذاکرات فشرده بین ایران و ۱+۵ در دو سال نخست آغاز کار، اکنون عرصه مذاکرات بین المللی حل و فصل بحران سوریه را در پیش رو دارد.
ایران و آمریکا دو سال مذاکره هسته ای فشرده داشتند که در نهایت به توافق نهایی بین ایران و کشورهای پنج بعلاوه یک منجر شد.
مرضیه افخم روز چهارشنبه، گفت احتمال می رود جلسه هماهنگی موضوعات هسته ای و چگونگی اجرای برجام میان هیات های دو کشور ایران و امریکا نیز در حاشیه نشست وین برگزار شود.
مخالفت ها و موضع رهبر
با اینکه حضور ایران و آمریکا در مذاکرات سوریه برای اولین بار در چهارسال بحران این کشور صورت می گیرد، نیروهای مخالف بشار اسد از حضور ایران در این مذاکرات خشنود نیستند. یک عضو ارشد گروه مخالفان اسد که از حمایت غرب برخوردار است به رویترز گفته حضور ایران در نشست وین نه تنها کمکی به حل بحران سوریه نمی کند بلکه می تواند موجب ایجاد موانع بیشتر شود.
مصر اعلام کرده است در نشست وین شرکت می کند.
یک عامل مهم در سیاست خارجی ایران، نظر آیت الله خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی ایران است. آقای خامنه ای پیشتر اظهارات دو گانه ای درباره همکاری احتمالی با آمریکا در موضوعاتی مثل سوریه بیان کرده بود.
خرداد امسال و در اوج مذاکرات هسته ای، آقای خامنه ای گفته بود مذاکره با آمریکا تنها در مساله هسته ای است و اگر این تجربه خوب باشد، شاید در سایر زمینه ها هم باب مذاکره باز شود. اما یک ماه پیش، وی ناگهان در یک سخنرانی عمومی اعلام کرد ایران با آمریکا در هیچ زمینه ای مذاکره نمی کند.
دولت حسن روحانی تاکنون توانسته مذاکرات هسته ای را به نتیجه برساند و به نظر می رسد، دولت او توانسته نظر مساعد رهبر جمهوری اسلامی را برای شرکت در نشستی دیگر با آمریکا درباره مساله سوریه بدست بیاورد.