وزیر راه ایران از یک توافق با شرکت بوئینگ برای خرید هواپیما خبر داده است و گفته جزئیات توافق با بوئینگ برای خرید هواپیما در روزهای آینده اعلام می شود. ارزش این قرارداد اگر در نهایت اجرا شود، میلیاردها دلار است که رقم قابل توجهی برای شرکت بوئینگ خواهد بود، اما بر اساس گزارش های رسانه های غربی، فروش هواپیمای آمریکایی به ایران با موانع گسترده ای روبرو است.
عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی ایران روز سهشنبه ۲۵ خرداد در صحن علنی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه ایران برای رقابت در منطقه به ۵۰۰ فروند هواپیمای مسافربری نیاز دارد گفت که جزئیات توافق با شرکت بوئینگ به زودی اعلام می شود.
در همین رابطه خبرگزاری رویترز نیز به نقل از یکی از سخنگویان وزارت خارجه آمریکا نوشت که توافق هستهای با ایران به شرکتها اجازه میدهد که به طور موردی برای فروش، اجاره یا فروش مجدد هواپیماهای تجاری با ایران وارد مذاکره شوند و معامله کنند.
پیشتر اعلام شده بود که بوئینگ پس از توافق هستهای اجازه یافته است که برای فروش هواپیما با ایران مذاکره کند. مقامات ایران هم اعلام کرده بودند که تعدادی از مدیران بوئینگ با آنها مذاکره کرده اند و پیشنهاد فروش سه نوع هوپیمای مسافربری را ارائه کردهاند.
با این حال وزارت خارجه آمریکا به رویترز اعلام کرد که نمیتواند تایید کند که بوئینگ مجوز خرید هواپیمای مسافربری به ایران را دریافت کرده است یا نه. شرکت بوئینگ نیز به این خبرگزاری گفته است که این شرکت جزئیات مذاکرات جاری خود با مشتریان را اعلام نمی کند و این شرکت ترجیح می دهد مشتریان درباره خرید خود اظهار نظر کنند.
رویترز یک هفته قبل نیز اعلام کرد بود که ایران برای خرید ۱۰۰ فروند هواپیمای مسافربری با بوئینگ به توافق کلی رسیده است؛ توافقی که برای گرفتن مجوز انجام معامله باید به تایید دولت آمریکا برسد.
دولت ایران پیش از توافق با بوئینگ، با ایرباس نیز مذاکره کرده و برای خرید ۱۱۸ فروند هواپیمای مسافربری به توافق رسیده بود، با اینحال مقامات ایرباس گفته اند که روند اجرای این توافق بسیار کندتر از روال معمول است.
در همین حال مارک دوبویتز، مدیر "بنیاد دموکراسی ها" که از گروه های فعال در شهر واشنگتن که به شدت منتقد سیاست های جمهوری اسلامی ایران است، می گوید این توافق ها بیشتر جنبه آرمانی دارند تا اینکه واقعی باشند.
او می گوید توافق های خرید هواپیما از سوی ایران بسیار پیچیده است چرا که بخشی از صنایع هواپیمایی غیرنظامی این کشور تحت کنترل شرکت های مرتبط با سپاه پاسداران است و همچنان در تحریم آمریکا قرار دارد. او می گوید بررسی همین پیچیدگی ها و نقض نکردن تحریم ها، برای شرکت های هواپیماسازی و بانک هایی که می خواهند به اجرای قرارداد فروش هواپیما کمک کنند، یک "کابوس" است.
ایران بیش از سه دهه است که تحت تحریمهای بین المللی امکان خرید هواپیمای نو را نداشته است.