در حالی که سفارت روسیه در تهران اعلام کرده است ماهواره خیام ساخت آن کشور است، سخنگوی دولت ایران از درپیش بودن ساخت «نسخههای بعدی ماهواره خیام با مشارکت دانشمندان ایرانی» خبر داد.
علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت، روز پنجشنبه ۲۰ مرداد با اعلام موفقیت «پایدارسازی ماهواره خیام» در فضا اعلام کرد ساخت سه نسخه دیگر خیام در دستور کار دولت قرار دارد.
ماهواره «سنجش از راه دور» خیام، روز سهشنبه توسط یک موشک سایوز روسی از پایگاه فضایی بایکونور، که محل پرتابهای فضایی روسیه در جنوب قزاقستان است، به فضا پرتاب شد.
حسن سالاریه، رییس سازمان فضایی ایران، روز چهارشنبه ۱۹ مرداد در نشست خبری ماهواره خیام با بیان این که تکنولوژی این ماهواره «از فاز بومی بالاتر بود»، در اظهاراتی مبهم گفت که این ماهواره «با توجه به نیاز روز» در دهه ۹۰ تعریف شده بود و «طراحی مفهومی» آن در ایران انجام شده و «مشخصه فنی ماهواره» را متخصصهای داخلی تعیین کردند.
او در این حال تأیید کرد که «شرکت سازنده روسی بوده است، اما در تمامی مراحل تست ماهواره ناظران ایرانی وجود داشتند.»
این اظهارات پس از آن عنوان میشود که سفارت روسیه در تهران روز سهشنبه فاش کرد ماهواره خیام به سفارش ایران و توسط شرکتهای روسی ساخته شده است.
در روزهای گذشته رسانههای رسمی در ایران ماهواره خیام را تکنولوژی «تولید داخل» و «بومی» معرفی کرده بودند.
معاون وزیر ارتباطات در پاسخ به سوالی درباره اخباری مبنی بر استفاده از این ماهواره برای مقاصد نظامی و امنیتی با رد ادعاهایی مبنی بر استفاده از ماهواره خیام برای جاسوسی گفت که «این صحبتها تنها فضا را متشنج میکند» و «با این ابعاد، وزن و اطلاعرسانی» این ماهواره «چطور میتواند در حوزه جاسوسی مورد استفاده قرار بگیرد.»
سازمان فضایی ایران پیش از این، بدون اشاره به نقش روسیه در تولید این ماهواره، گفته بود که فرآیند «ارسال فرامین و دریافت اطلاعات» ماهواره خیام مطابق «الگوریتم رمزنگاری شده» از سوی محققان این سازمان انجام شده و «هیچ کشور ثالثی» به اطلاعات آن دسترسی ندارد و «برخی شایعات» درباره «استفاده از تصاویر این ماهواره برای مقاصد نظامی سایر کشورها صحت ندارد.»
با این حال، مقامهای اسرائیلی نگرانند که جدیدترین همکاری فضایی بین مسکو و تهران، تواناییهای ایران را برای پرتاب احتمالی «موشکهای بالستیک قارهپیما با کلاهک هستهای» در آینده افزایش دهد.