الهام علی اف، رئیس جمهوری آذربایجان، روز سه شنبه ۳۰ آبان فرانسه را متهم کرد که با ارسال سلاح به ارمنستان شرایط را برای آنچه او جنگ جدید در جنوب قفقاز خواند، ایجاد کرده است.
رویترز گزارش داده است که فرانسه ماه گذشته اعلام کرد با قراردادهای جدید برای ارسال تجهیزات نظامی به جمهوری ارمنستان موافقت کرده است.
علیاف در کنفرانسی در باکو درباره «استعمارزدایی» فرانسه را متهم کرد که «نه تنها مستعمرات گذشته و حال خود، بلکه منطقه ما، قفقاز جنوبی را نیز با حمایت از تمایلات جداییطلبانه و جدایی طلبان بی ثبات میکند.»
مقامات ایروان پیشتر گفتهاند که باکو پس از حمله به ناگورنو-قرهباغ در ماه سپتامبر ممکن است به زودی به ارمنستان حمله کند و از اتحادیه اروپا خواستند که اقدام کند.
اوایل مهر ماه، الهام علیاف، رئيس جمهوری آذربایجان، طی سخنانی در کنار رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، اظهار تاسف کرد که مقامات دوران شوروی سابق بخشی از آنچه را که به گفته او باید قلمروی متعلق به جمهوری آذربایجان زمان اتحاد جماهیر شوروی میبود، به ارمنستان دادند.
علیاف روز سهشنبه گفت فرانسه با تسلیح ارمنستان، «یک سیاست نظامی را اجرا می کند، نیروهایی در ارمنستان که اراضی را از دست دادهند تشویق میکند و زمینه را برای شروع جنگی جدید در منطقه ما آماده می کند.»
جمهوری آذربایجان خود یکی از خریداران عمده تسلیحات نظامی از اسرائيل بوده است.
پاریس به اظهارات علیاف واکنشی فوری نداشت. اما پیشتر وزیر امور خارجه فرانسه در روز چهارشنبه ۱۲ مهر، در نشست پارلمان این کشور گفت: پاریس به دنبال تشدید بحران نیست، اما ادامه فروش تسلیحات دفاعی به ایروان در حالی که «جمهوری آذربایجان هرگز از تسلیح خود برای اقدامات تهاجمی دست برنداشته است»، طبیعی است.
یک منبع دیپلماتیک فرانسه هفته گذشته گفت که پاریس یک کارزار پخش اطلاعات نادرست و گمراهکننده را افشا کرد که منشاء آن جمهوری آذربایجان بود و هدفش زیر سوال بردن امکان پاریس برای میزبانی بازیهای المپیک بعدی بوده است.
این منبع دیپلماتیک به رویترز گفت که فرانسه در این باره از باکو توضیح خواسته است.
باکو و ایروان در سه دهه گذشته دو جنگ داشتهاند.
جمهوری آذربایجان منطقه ناگورنو-قره باغ را در ماه سپتامبر ۲۰۲۳ پس گرفت. ارمنیها ساکن آن از اوایل دهه ۱۹۹۰ از استقلال واقعی برخوردار بودند، اما پس از آن بیش از ۱۰۰ هزار نفر (اکثریت جمعیت ارمنی منطقه) از بیم عواقب حکومت جمهوری آذربایجان، به ارمنستان گریختهاند.
ارمنستان، جمهوری آذربایجان را به پاکسازی قومی در آن منطقه متهم کرد. باکو این اتهام را رد کرده است.
جمهوری آذربایجان به طور فزایندهای موضع سختگیرانهای در قبال کشورهای غربی، به ویژه فرانسه و ایالات متحده، که دارای جوامع ارمنی قومی بزرگی هستند و نسبت به ایروان همدل بودهاند، گرفته کرده است.
ایالات متحده آمریکا ضمن اعلام حمایت از ارمنستان در مورد اقدامات نظامی جمهوری آذربایجان در قرهباغ کوهستانی، بر لزوم حفظ استقلال و تمامیت ارضی ارمنستان تاکید کرده است.
آنتونی بلینکن وزیر خارجه ایالات متحده، اول مهر، در رسانه اجتماعی «ایکس» نوشت که در گفتگو با نخستوزیر ارمنستان ضمن ابراز نگرانی درباره حفاظت از حقوق و امنیت مردم قرهباغ بر حمایت قاطع از ارمنستان و حاکمیت و تمامیت ارضی آن کشور تاکید کرده است.