در حالی یک مقام اتحادیه اروپا میگوید شش قدرت جهانی در مذاکره با ایران بر سر برنامه هستهای آن کشور «کاملا یکپارچه هستند»، ایران میگوید راههایی برای کاهش نگرانیهای بینالمللی از تأسیسات غنیسازی فردو پیشنهاد کرده است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، یک روز پس از آن که فرانسه در اظهار نظری از اختلاف بین روسیه و برخی از اعضای گروه ۱+۵ خبر داد، مایکل مان سخنگوی کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، روز چهارشنبه به خبرنگاران گفت این گروه – شامل آمریکا، بریتانیا، فرانسه، روسیه، چین و آلمان – «متحد بوده و هنوز هستند.»
لورن فابیوس وزیر امور خارجه فرانسه روز سهشنبهگفته بود در چند روز گذشته، اختلافهایی بین روسیه و برخی از اعضای گروه بروز کرده است.
دور ششم گفتگوهای ایران و غرب بر سر برنامه هستهای تهران، از روز چهارشنبه ۱۱ تیر همچون دوره قبل، با گفتگوهای دوجانبه محمدظریف وزیر امور خارجه و کاترین اشتون در وین آغاز شد و نشست رسمی و عمومی هیاتهای مذاکره کننده، با هدف نگارش متن یک توافق نهایی، صبح پنجشنبه برگزار شد.
به گفته دیپلماتها و منابع آگاه نزدیک به مذاکرات، این گفتگوها به کندی پیش میرود و هرچند دو طرف مصمم به رسیدن به توافق هستند، اما هنوز بین دو طرف اختلافاتی بر سر جزئیات وجود دارد.
مایکل مان روز چهارشنبه در گفتگو با خبرنگار اعزامی بخش فارسی صدای آمریکا به وین گفت «موضوع عجیبی نیست که همچنان پرانتزهای بسیاری باقی مانده؛ چون هر چه به مهلت باقیمانده نزدیک میشویم، تمرکز برای کاهش اختلافها بیشتر میشود.»
آقای مان در ادامه افزود «همانطور که قبلا هم گفتهایم تا بر سر همهچیز توافق نشود، هیچ توافقی صورت نمیگیرد ... ما سخت در تلاش هستیم که این اختلافها را کاهش دهیم و البته آنچه میگوئیم این است که ایران باید به تعهدات بینالمللی خود پایبند باشد. امیدواریم که آنها آماده این کار باشند.»
آقای مان در مورد زمان پیوستن وزرای خارجه کشورهای عضو گروه ۱+۵ به مذاکرات گفت «خانم اشتون درحال بررسی این است که شاید بد نباشد فرصتی به این روسای سیاسی داده شود تا در این مرحله در اینجا جمع شوند و با یکدیگر و با آقای ظریف دیدار کنند؛ هیچ تصمیم قطعی گرفته نشده، اما خانوم اشتون در حال بررسی این موضوع است.»
آلن ایر، سخنگوی فارسی زبان وزارت امور خارجه ایالات متحده، نیز روز دوشنبه در گفتگو با بخش فارسی صدای آمریکا با بیان این که نمیتواند جزئیات مذاکرات را با رسانهها مطرح کند، گفت «هنوز شکافهای عمده سر جایشان باقی است.»
آقای ایر در ادامه با بیان این که برخی درباره زیادهخواهی طرف غربی صحبت میکنند، گفت «ولی ما پیشنهادهای معقول و قابل راستیآزمایی و دست یافتنی روی میز گذاشتیم که اگر واقعا ایران قصد دارد به دنیا نشان بدهد که برنامه هستهای اش صرفاً صلحآمیز است، این عالی است، از این چه بهتر. این زیادهخواهی نیست.»
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران نیز روز چهارشنبه از پیشنهادات جدید تهران، به منظور برطرف کردن نگرانیها در مورد تاسیسات زیرزمینی غنیسازی فوردو، خبر داد.
خبرگزاری ایرنا، علیاکبر صالحی در یک برنامه تلویزیونی سخن میگفت با اشاره به سه پیشنهاد ایران به غرب برای کاربری سایت فردو گفت «یکی از این پیشنهادها تبدیل سایت فردو به یک مرکز تحقیقات و توسعه و مرکز پشتیبان سایت نطنز است.»
او در ادامه گفت «یک راه دیگر آن است که فردو به یک آزمایشگاه فیزیک و تشعشات فضایی تبدیل شود و سرویس هایی به کشورهای دیگر ارائه دهد.» به گفته آقای صالحی پیشنهاد دیگر را روسیه مطرح کرد که در این سایت «ایزوتوپ پایدار» تولید شود که این نیز به ماشین سانتریفیوژ نیاز دارد.
به گزارش ایرنا، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران پیشنهاد دیگر تهران را تبدیل سایت فردو به یک مرکز آزمایشات فیزیکی و تشعشعات کهکشانی عنوان کرد و گفت «این آزمایشگاه میتواند در سطح جهانی مورد استفاده قرار گیرد.»
خبرگزاری رویترز به نقل از علی واعظ، کارشناس ایران در گروه بینالمللی بحران، با بیان این که موافقت با تبدیل فردو به یک مرکز پژوهش و توسعه یک امتیاز است، میگوید هر دو طرف در گذشته در مورد مسائلی مانند اراک و فردو انعطافپذیری نشان دادهاند، اما «مشکلی که در حال حاضر وجود دارد آن است که آنها نمیتوانند شکاف در مسائل اصلی مورد اختلاف، مانند سطح غنیسازی و میزان کاهش تحریمها را پر کنند.»
آیتالله علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی ایران، سهشنبه شب در دیداری با مسئولان نظام، در سخنانی در باره اختلاف ایران با گروه ۱+۵ بر سر ظرفیت غنیسازی اورانیوم گفت «هدف آنها این است که در موضوع ظرفیت غنیسازی، جمهوری اسلامی ایران را به ۱۰ هزار سو راضی کنند ... در حالی که به گفته مسئولان مربوطه، نیاز قطعی کشور، ۱۹۰ هزار سو است.»
واژه «سو» یا SWU، واﺣﺪ اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﻣﻘﺪار ﻛﺎر ﻻزم ﺑﺮای ﺟﺪاﺳﺎزی، اﻳﺰوﺗﻮپ ﺳﺒﻚ اوراﻧﯿﻮم طبیعی از اﻳﺰوﺗﻮپ ﺳﻨﮕﯿﻦﺗﺮ آن جهت اﻳﺠﺎد ﻣﺤﺼﻮل نهایی است و این نخستین باری بود که در اشاره به مسئله غنیسازی اورانیوم، با جزئیات، توسط آیتالله خامنهای مطرح میشد و از این رو نظر کارشناسان و ناظران را به خود جلب کرد.
آقای صالحی با اشاره به استفاده از واژه «سو» توسط آقای خامنهای گفت «مطرح کردن تعداد ماشینهای سانتریفیوژ، سبب ایجاد ابهام میشد، زیرا روز به روز بر ظرفیت سانتریفیوژها افزوده و قدرت آنها بیشتر میشود.»
خبرگزاری رویترز همچنین میگوید گفتههای صالحی به انعطافپذیری در مورد موانع جدی که در راه رسیدن به توافق، در حالی که به مهلت تعیین شده ۲۹ تیرماه نزدیک میشود، اشاره دارد. با این حال، هنوز روشن نیست آیا پیشنهادهای ایران برای برطرف کردن اختلاف بر سر وضعیت فردو کافی است یا نه.