با گذشت چند روز از اردیبهشت ماه، مرکز آمار ایران نه تنها هنوز گزارش تورم فروردین را منتشر نکرده، بلکه از انتشار گزارش تورم اسفند سال پیش نیز خودداری کرده است. یک کارشناس با تأکید بر «فساد سیستماتیک» حاکم بر ایران می‌گوید «وضعیت معیشت اولویت» مقامات نیست.
این در حالی است که نرخ تورم اسفند، مطابق رویه باید در نخستین روز کاری سال ۱۴۰۲ منتشر می‌شد.
روزنامه اعتماد چاپ تهران در روز دوشنبه چهارم اردیبهشت در گزارشی میدانی به وضعیت گرانی و تورم و بازار کالاهای خوراکی در پایتخت پرداخته و به نقل از کارشناسان نوشته، دلیل تأخیر در اعلام میزان تورم دو ماه گذشته این است که دولت در پی «تغییر نرخ پایه» و «به دنبال بازی با اعداد و کاهش شاخص تورم است.
نرخ پایه اندازه‌گیری تورم بر اساس آن چه در سال ۹۵ تعیین شده، برابر با ۱۰۰ است و در صورتی که نرخ پایه سال ۱۴۰۰ در نظر گرفته شود، درصد تغییرات در گزارش‌ها کمتر می‌شود.
در این گزارش، بر پایه پژوهش‌های میدانی تأکید شده است که حتی در صورت تغییر محاسبات مرکز آمار، همچنان «اثر منفی تورم بر حجم سبد خوراکی خانوارها قابل پنهان کردن نیست.»
مطابق اعلام وزارت تعاون خط فقر در پایتخت برای خانواده‌های سه و چهار نفره در سال پیشین ۱۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان بود؛ حال قدرت خرید خانواده‌ها در تهران «بین ۳۰ تا ۷۰ درصد کاهش یافته» و سبد غذایی «گروه بزرگی» از خانواده‌ها «۹۵ درصد کوچک شده است.»
بر اساس گزارش روزنامه اعتماد، یک زن میان‌سال گفته که بسیاری از مواد غذایی مورد نیازش را نمی‌خرد. یک زن جوان گفته که میزان خرید گوشت آنها «نصف شده»؛ زنی دیگر نیز تأکید کرده که «خرید گوشت و مرغ» را نصف کرده و «در یخچال معمولا یکی دو ردیف خالی است» و یک مرد نیز گفته «بدون اغراق سبد غذایی خانواده‌ام ۷۰ درصد کم شده» و بیشتر حبوبات می‌خورند.
یکی دیگر از شهروندان گفته است که میزان خرید ماهی خانوار آنها «به یک‌چهارم رسیده» و فرد دیگری گفته هرچند سه نفر از چهار عضو خانواده‌اش شاغل هستند، اما «باز دخل و خرج ما به هم نمی‌خورد»؛ یکی دیگر از پایتخت‌نشینان نیز تأکید کرده که خرید «آجیل و خشک‌بار و حتی خرید تنقلات به صفر رسیده است.»
بنا بر این گزارش، برخی از مردم تهران گفته‌اند که تنها «اقلام ضروری» را می‌خرند، بعضی نیز گفته‌اند، مهمانی نمی‌گیرند و «گوشت قرمز را اگر مهمانی» بروند می‌خورند.
گسترش گرانی و افزایش نرخ تورم در ایران موجب کوچکتر شدن سفره‌ها شده و اعتصابات و اعتراضات معیشتی را افزایش داده است.
پیشتر، سیامک جوادی، مدرس و پژوهشگر اقتصاد مالی در ایالت تگزاس آمریکا در گفت‌وگو با صدای آمریکا با تأکید «فساد سیستماتیک» در جمهوری اسلامی، گفته است که «وضعیت معیشت مردم اولویت نیست.»
به گفته او، در بودجه سال ۱۴۰۲، در حالی که «کسری بودجه ۵۸ درصد رشد داشته» و «مالیات‌ها تقریبا ۵۸ درصد رشد داشته» اما افزایش بودجه مختص «دستگاه سرکوب» و نهادهای مرتبط با آن است.
