درنخستین بخش از سری فیلم های تازه کانال «دیسکاوری» به نام «کنجکاوی» Curiosity، استفن هاوکینگ فیزیکدان برجسته، خدا، خلقت و علم را به چالش می گیرد و این سئوال را پیش می آورد که آیا براستی خدا خالق کائنات بوده است؟
«کنجکاوی» که نمایش آن برای فصل پائیزدرنظرگرفته شده از هفته های آینده ازشبکه تلویزیونی دیسکاوری Discovery پخش خواهد شد. چهره های سرشناس دیگری چون رابین ویلیامز، ساموئل جکسون و مگی گیلینحال هم دربخش های دیگر آن حضور خواهند داشت اما پروفسور هاوکینگ که سری فیلم های کانال «دیسکاوری» براساس کتاب پرسروصدای او «طرح بزرگ» ساخته شده، درواقع ستاره اصلی این فیلم های هفتگی خواهد بود. کتاب طرح بزرگ که باهمکاری «لئونارد ملدیناو» نوشته شده، منتقدین را از دوجبهه علوم و مذهب در مقابل هم قرار داده است.
در این سریال ازهمان لحظات نخست ، هاوکینگ یک بار دیگر براین موضوع جنجال برانگیزتاکید می کند که شکاف بین جهان علم و جوامع وابسته به علوم الهی شکافی وسیع، طویل وتلخ است که توسط کلیسای کاتولیک در طول قرن ها ازطریق سرکوب یافته های تازه علمی و تنبیه علما و دانشمندان انجام گرفته است.
در این فیلم ، از «گالیله» به عنوان نمونه ای از این دانشمندان تنبیه شده نام برده می شود و بدرفتاری های پاپ در اواخر قرن دوازدهم با «گالیله» که به خاطر طرح فرضیه قوه جاذبه زمین مرتد نامیده شده به نمایش گذاشته می شود. بعدها همین «پاپ جان بیست و یکم» براثر فروریختن سقف خانه (قاعدتا به دلیل قوه جاذبه زمین) کشته می شود. البته در این فیلم از این نکته که «پاپ جان» خودش یک دانشمند و پزشک حاذق بوده و چندین کتاب هم درباره جلوگیری از بارداری نوشته سخنی برده نشده است.
برخی از منتقدین سریال های تلویزیونی معتقدند که می بایست عنوان دیگری برای این سری از فیلم های کانال «دیسکاوری» پیدا کرد. عنوانی مانند «استفن هاوکینگ توضیح می دهد چرا او تا این حد مطمئن است که خداوند مسئول ساختن کائنات نیست». اما هاوکینگ هم مثل بسیاری دیگر از دانشمندان معتقد است که یک توضیح ساده تربجای نقش «خدا» در خلق جهان، ازجمله رجوع به قواعد طبیعت، بهتر می تواند وجود و پیدایش کائنات را توصیف کند.
استفن هاوکینگ هرچند می کوشد تا محتویات مغزپیچیده و مطلع خود را در رابطه با وقوع «انفجار بزرگ» وپیدایش جهان به زبانی ساده و قابل فهم برای تماشاگران برنامه تشریح کند اما زبان علمی او فراسوی دانش یا قدرت فهم تماشاگر معمولی است چنانچه خود او درپایان این توضیحات پیچیده می گوید:«فهم این موضوع ممکن است برای شما مشکل باشد!»
بنابراین درک مواردی که هاوکینگ از آن سخن می گوید هم چون جریان متناوب «مذهبی» که درنقطه مقابل فرضیه او قرارگرفته، به ایمانی قوی نیاز دارد.
پس از مدتی که از تماشای فیلم می گذرد، بحث درباره پدیده های بی قاعده درون اتمی، کیفیت قطب های مثبت ومنفی انرژی، شرایط محیطی که در آن پیدایش کائنات تنها یک پتانسیال یا عامل بالقوه، مستقل و جدا از زمان و مکان بوده است تنها برای تعداد انگشت شماری از تماشاگران قابل فهم باقی می ماند. کم کم تماشاگر درمقابل هاوکینگ و مغزجستجوگراو نقش انسان های ماقبل تاریخ را پیدا می کند که با تماشای ماه گرفتگی یا «خسوف» چوبدستی های خود را به طرف آن تکان می دهند.
به این صورت، این برنامه یک ساعته بسیاری از سئوال های مطرح شده را نیز بی جواب باقی می گذارد. مسائلی چون طبیعت زمان و مکان، پیدایش ترس و وجود پدیده ای به نام اعتقاد و ایمان در بشر.
پرفسورهاوکینگ، معروفترین دانشمند زنده جهان است که تا امروز همه روش ها و الگوهای طبیعت را شکسته است. این فیزیکدان برجسته ٤٩ ساله که به بیماری «لو گریگ» مبتلاست درحال حاضر کاملا فلج است. او پس از یک جراحی دشوار در اواسط دهه هشتاد، قدرت بیان خود را هم از دست داد و امروز به کمک یک دستگاه انعکاس صدا سخن می گوید که اخود یکی ازپدیده های علمی بی نظیراست.
ذهن هاوکینگ هم چون کهکشانی دوردست در دل جسمی یخ زده و از کار افتاده درگردش است و می اندیشد و برخلاف جهت انرژی منفی درحال حرکت است. درحالی که تنها رابط او با دنیای خارج چشم هایی است که به دوربین نگاه می کنند. تماشای هاوکینگ خود یک کنایه شگفت انگیز را در ضمیر انسان بیدار می کند که چیزی خیلی بالاتر از قواعد و قوانین طبیعت درجایی دور از تصور و درک ما وجود دارد. اگر این «چیز» خدا نیست، پس یک مدار بیرونی از پتانسیل بشری است، چیزی فراسوی همه رویاها، فلسفه بافی های جهان مادی و حتی خود فیزیک.