پس از سخنان مسعود پزشکیان، رئیس دولت چهاردهم جمهوری اسلامی ایران، در مجلس شورای اسلامی بر ضرورت آنچه «اصلاح یارانههای انرژی از جمله بنزین» نامیده شده است، نگرانیها از افزایش قیمت بنزین در سال آینده و همچنین کاهش سهمیه بنزین شدت گرفته است.
حمید پورمحمدی، رییس سازمان برنامه و بودجه، روز سه شنبه اول آبان در یک نشست خبری پس از تقدیم لایحه بودجه به مجلس عنوان کرد که قیمت بنزین در بودجه سال آینده تغییر نمیکند.
این سخنان در حالی ابراز شد که مسعود پزشکیان در سخنرانی خود در هنگام تقدیم لایحه بودجه به مجلس گفته بود هزینه تمام شده بنزین بدون لحاظ قیمت نفت که شامل هزینه پالایش، هزینه حمل فرآورده و هزینه جایگاه دارد؛ حدود ۸۰۰۰ تومان میشود.
او با ذکر این مقدمه تاکید کرد که امسال حدود ۹۰ هزار میلیارد تومان و در صورت ادامه وضع موجود در سال آینده باید ۱۳۰ هزار میلیارد تومان واردات بنزین انجام شود و هر لیتر بنزین وارداتی بین ۳۰ تا ۴۰ هزار تومان هزینه دارد.
مسعود پزشکیان در نهایت با استناد به این آمار و ارقام از «ضرورت اصلاح یارانههای انرژی» خبر داد و گفت تداوم این وضع ممکن نیست.
خبرآنلاین در واکنش به این موضوع نوشت: «حلقه مفقوده لایحه بودجه، بحث اصلاح نظام یارانههای انرژی بوده و این بخش را دولت فعلا مسکوت نگه داشته است»
موضوع افزایش قیمت بنزین و در عین حال، زمزمه های مربوط به افزایش قیمت کالاهای مصرفی مردم واکنش هایی رااز جمله در شبکه های اجتماعی به همراه داشته است.
در این ارتباط مرضیه محمودی روزنامه نگار اقتصادی نوشته است: «رئیس سازمان برنامه بودجه فرمودن مصرف بنزین ادامه پیدا کنه برای بنزین باید از پول کارمند بزنیم. یه سوال: چرا بودجه نهادها رو حذف نمیکنید؟ چرا خودروی باکیفیت تولید نمی کنید؟ یا هر کار دیگه ای؟ همه اصلاحات باید از جیب مردم شروع بشه؟»
همچنین شورای بازنشستگان ایران با اعلام این که «همه چیز برای هجوم به زندگی عمومی مهیاست» نوشت: «سوءاستفاده از شرایط فعلی و بهانه های سیاسی، زندگی مردم را مستقیما هدف گرفته است. اما مردم با حساسیت همه اعمال دولت و حکومت را رصد میکنند. فکر روزهای بعد را هم بکنید.»
شورای بازنشستگان ایران: مردم با حساسیت همه اعمال دولت و حکومت را رصد میکنند. فکر روزهای بعد را هم بکنید.
در همین حال، نگرانی ها و واکنش ها به سخنان مسعود پزشکیان منجر به آن شد که فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت او، در فاصله یک روز در روز چهارشنبه دوم آبان به خبرنگاران بگوید که «مردم درباره افزایش قیمت بنزین غافلگیر نخواهند شد و حتما اگر موضوع افزایش قیمت بنزین به جمعبندی بخواهد برسد با مردم مطرح میشود و بدون آمادگی مردم هیچگونه افزایش قیمت بنزین را نخواهیم داشت.»
این مقام دولت جمهوری اسلامی ایران با این همه در سخنان خود بر افزاییش قیمت بنزین مهر تایید زد و افزود: «همه تلاشها براین است علیرغم فشارهایی که بر دولت وجود دارد، حداقل فشار بر مردم تحمیل شود.»
از سویی، علی نیکزاد، نایب رئیس مجلس، درباره قیمت ۸هزار تومانی بنزین تمام شده طبق صحبتهای رییس جمهور در مجلس گفت: «اطلاعی از افزایش قیمت حاملهای انرژی و به صورت اختصاصی بنزین در سال آینده ندارم، اما قطعا اگر دولت بخواهد قیمت حاملهای انرژی را افزایش دهد حتما باید با مجلس هماهنگ کند.»
شماری از تحلیلگران اقتصادی بر این باور هستند که نگاهی به اظهارات مقامات ارشد دولت نشان می دهد که عزم دولت برای افزایش قیمت بنزین جدی است و مقامات سعی در آماده کردن افکار عمومی برای این اقدام دارند.
برهمین اساس، محمدرضا عارف، معاون اول پزشکیان، در شهریورماه سال جاری در جلسه معارفه وزیر نفت گفته بود: «کدام عقل سلیمی میگوید بنزین را با دلار وارد کنیم و ۱۵۰۰ تومان بفروشیم؟»
پیش از او نیز مسعود پزشکیان گفته بود: «منطقی نیست بنزین را با دلار آزاد وارد و به صورت یارانهای به مردم بفروشیم در صورتی که پول تامین غذا و دارو را نداریم.»
بحث افزایش قیمت بنزین و دیگر حامل های انرژی در شرایطی مطرح است که فرشاد مومنی، اقتصاددان و استاد دانشگاه، روز ۲۸ مهر گفته بود: «از سوراخ شوک حامل های انرژی، نرخ ارز و بهره، باید چند بارگزیده شویم؟» و افزوده بود: «صد بار آزمون این سیاست در ۳۵ سال گذشته کافی نیست؟ آیا باید باز هم از نو تست کنیم؟»
به گزارش وب سایت جماران، او خواستار آن شده بود که «بازی با قیمت های کلیدی» متوقف شود و اضافه کرده بود: «شرم آور است که قدرت خرید دلاری دستمزد، فقط در ۱۵ سال گذشته، حدود ۸۵ درصد سقوط کرده است.»
آقای مومنی با اشاره به برگزاری «بیش از ۳۰ جلسه برای زمینه چینی درخصوص افزایش قیمت ارز و قیمت بنزین در دو سه هفته اخیر» خطاب به مسعود پزشکیان گفته بود: «شرافتت را گرو گذاشتی، با مردمت عهد بستی و گفتی کاری که فرودستان و طبقه متوسط را با فشارهای جدید شدت یافته روبرو کند، را نخواهم کرد. اما از روزی که ایشان انتخاب شد، هر کسی که اطراف خود جمع کرد و به هر کسی در حیطه اقتصادی به او پست داد، خلاف تعهدات حرف می زنند و عمل می کنند.»
دولت مسعود پزشکیان در شرایطی به دنبال افزایش قیمت بنزین و دیگر حامل های انرژی است که در پی گرانی ناگهانی قیمت بنزین از روز ۲۴ آبان سال ۹۸ باعث آغاز اعتراضات در چند شهر ایران از جمله مشهد، اهواز، خرمشهر و بهبهان شد. دامنه این اعتراضات به ۵۴ شهر کشیده شد و در نهایت جمهوری اسلامی با قطع اینترنت در کشور اقدام به کشتار معترضان در شهرهای مختلف کرد.
خبرگزاری رویترز در دی ماه همان سال به نقل از منابعی در حکومت ایران اعلام کرد که در سرکوب اعتراضات آبان حدود ۱۵۰۰ تن از معترضان کشته شدند.