يک مقام بلندپايه چين روز دوشنبه اعلام کرد مسئله برنامه اتمی ايران ارتباطی با مناسبات تجاری دو کشور ندارد. وی با طرح اين مطلب در مقطعی که تيموتی گايتنر، وزير خزانه داری آمريکا، برای جلب حمايت پکن از تحريم نفت ايران در صدد سفر به چين است، به تنش موجود در مناسبات دو کشور چين و آمريکا، دامن زده است.
چويی تيانکايی، قائم مقام وزارت امور خارجه چين، روز دوشنبه در يک کنفرانس مطبوعاتی اعلام کرد، معاملات تجاری چين با ايران، تأمين کننده عمده نفت چين، هيچگونه ارتباطی با مسئله برنامه اتمی ايران ندارد.
اين مطلب زمانی مطرح شده است که واشنگتن، تهران را تحت فشار قرار داده، تا از به اعتقاد غرب ادامه تلاشهايش برای توليد سلاح هسته ای، دست بردارد.
بر اساس تحريمهای جديد که در شب سال نو ميلادی به امضای پرزيدنت باراک اوباما، رييس جمهوری آمريکا، رسيد فعاليتهای مالی همه نهادهای طرف معامله با بانک مرکزی ايران در بازارهای آمريکا، ممنوع است.
چويی تيانکايی گفت: امری طبيعی است که همه کشورهای جهان، از جمله چين دارای مناسبات اقتصادی و تجاری با ايران باشند. اين مسئله هيچ ربطی به مسائل و اختلافات مربوط به برنامه اتمی ايران ندارد.
چين با اقتصاد سريعاً رو به رشد خود، يکی از بزرگترين مصرف کنندگان منابع انرژی جهان به شمار می رود و سال گذشته ۱۱ درصد از کل واردات نفت اين کشور از طرف ايران تأمين شد.
کارشناسان مسائل صنعتی می گويند، به نظر نمی رسد چين با تحريم نفت ايران موافقت کند، چون ميزان واردات نفت چين از ايران به حدی زياد است که پيدا کردن جايگزينی برای ايران عملاً غيرممکن به نظر می رسد.
تحريم نفت ايران به تضاد منافع واشنگتن و شرکای تجاری و استراتژيکش در آسيا، دامن زده است.
در حال حاضر کره جنوبی و ژاپن که هر دو وابستگی زيادی به نفت ايران دارند، با واشنگتن در حال مذاکره هستند تا بلکه راهی بيابند تا از قطع جريان نفت خود، جلوگيری کنند.
طرح اين مسئله از طرف چين، بويژه در مقطعی که مناسبات چين و آمريکا به دلايل مختلف، از جمله چگونگی دسترسی به بازارهای جهان و مسئله ارزی چين، دچار تزلزل شده، روابط دو کشور را بيشتر به مخاطره می اندازد.
چويی، از مقامهای بلندپايه چين که خود يکی از دست اندرکاران مناسبات چين و آمريکا است، می گويد: پکن ضمن حمايت از تلاشهای مربوط به جلوگيری از گسترش تسليحات کشتار جمعی، معتقد است که ايران حق دارد برای مصارف غيرنظامی، قابليتها و تکنولوژيهای اتمی خود را گسترش دهد.
قائم مقام وزارت امور خارجه چين می گويد قبول ندارد که هرکس با ايران وارد معامله شود، به اين معنا است که هزينه برنامه های اتمی ايران را تأمين می کند. او در عين حال تأکيد می کند که همکاری آمريکا و چين در راستای رفع اختلافاتشان نيز کم اهميت تر از حفظ مناسبات تجاری ايران و چين نيست.
