وزارت خارجه چین اعلام کردکه یکی از مقامات این کشور روز جمعه ۲۴ اسفند در پکن با مقامات روسیه و جمهوری اسلامی ایران درباره «پرونده هسته‌ای ایران» مذاکره خواهند کرد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، سخنگوی وزارت خارجه چین روز چهارشنبه ۲۲ اسفند با اعلام این خبر در یک نشست مطبوعاتی گفت که ما ژائوسو، معاون وزیر خارجه چین، ریاست این مذاکرات را بر عهده خواهد داشت.
همچنین اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، روز جهارشنبه اعلام کرد: این نشست سه جانبه «در سطح معاونین وزارت امور خارجه سه کشور، با تمرکز بر تحولات مرتبط با موضوع هسته‌ای و رفع تحریم‌ها» برگزار می‌شود.
پیشتر دیپلمات‌ها در نیویورک روز دوشنبه ۲۰ اسفند به این خبرگزاری گفته بودند که شورای امنیت سازمان ملل متحد روز چهارشنبه نشستی پشت درهای بسته برگزار می‌کند تا افزایش ذخایر اورانیوم غنیسازیشده در ایران را بررسی کند. این ذخایر نزدیک به سطحی غنی شده است که در ساخت تسلیحات هسته‌ای کاربرد دارد.
درخواست برگزاری این نشست از سوی ۶ عضو از ۱۵ عضو شورای امنیت، شامل آمریکا، بریتانیا، فرانسه، کره جنوبی، یونان و پاناما ارائه شده است.
این کشورها همچنین خواستار آن شده‌اند که شورای امنیت بر سر تعهد جمهوری اسلامی ایران به ارائه «اطلاعات لازم به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی» جهت «روشن‌سازی مسائل باقی‌مانده مرتبط با مواد هسته‌ای از پیش گزارش‌نشده که در چندین مکان در ایران شناسایی شده‌اند» گفت‌وگو کند.
هیأت نمایندگی جمهوری اسلامی در سازمان ملل در نیویورک به درخواست رویترز برای اظهارنظر درباره این نشست پاسخ نداد.
نمایندگی جمهوری اسلامی پیشتر در روز یکشنبه ۱۹ اسفند آمادگی مشروط حکومت ایران را برای گفت‌وگو درباره برنامه هسته‌ای، در صورتی که محدود به نگرانی‌های نظامی یا تسلیحاتی باشد، اعلام کرد.
حکومت ایران همواره قصد خود برای ساخت سلاح هسته‌ای را رد کرده است، اما آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هشدار داده که جمهوری اسلامی ایران با سرعتی «چشمگیر» در حال غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۶۰ درصد است، که به سطح تسلیحاتی حدود ۹۰ درصد نزدیک است.
کشورهای غربی می‌گویند در هیچ برنامه غیرنظامی، نیاز به غنی‌سازی اورانیوم در چنین سطح بالایی وجود ندارد و تاکنون هیچ کشوری بدون ساخت سلاح هسته‌ای، این سطح از غنی‌سازی را انجام نداده است.
حکومت ایران در سال ۲۰۱۵ میلادی با بریتانیا، آلمان، فرانسه، ایالات متحده، روسیه و چین توافقی موسوم به «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) امضا کرد که بر اساس آن، تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی در ازای محدودیت‌هایی بر برنامه هسته‌ای آن لغو شد.
اما ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ میلادی و در دوره نخست ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، از این توافق خارج شد و جمهوری اسلامی نیز به تدریج از تعهدات هسته‌ای خود فاصله گرفت.
بریتانیا، فرانسه و آلمان به شورای امنیت اعلام کرده‌اند که آماده هستند در صورت لزوم، سازوکار بازگشت خودکار تحریم‌ها موسوم به «مکانیسم ماشه» را برای بازگرداندن تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه جمهوری اسلامی به اجرا بگذارند تا از دستیابی آن به سلاح هسته‌ای جلوگیری کنند.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، به نماینده ایالات متحده در سازمان ملل دستور داده است تا با همکاری متحدان، تحریم‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی علیه جمهوری اسلامی ایران را بازگرداند.
در همین حال، سناتور جمهوری‌خواه لیندزی گراهام روز یکشنبه ١٩ اسفند خواستار توقف کامل فعالیت‌های غنی‌سازی توسط جمهوری اسلامی و خارج‌کردن اورانیوم غنیسازیشده با خلوص بالا از ایران شد.
رئیس جمهوری آمریکا گفته است در مورد برنامه هسته‌ای در ایران یا توافقی صورت می‌گیرد که این برنامه به صورت مسالمت آمیز و راستی‌آزمایی شده برچیده شود، یا حمله نظامی می‌شود.
او گفته است که ترجیح می‌دهد این هدف مسالمت آمیز بدست آید.
از سویی، در پی اظهارات رئیس دولت جمهوری اسلامی در واکنش به دعوت رئیس جمهوری آمریکا به انجام مذاکره و توافق، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید به بخش فارسی صدای آمریکا گفت موضع ترامپ همچنان همان است، مذاکره یا جنگ.
مسعود پزشکیان روز سه‌شنبه ۲۱ اسفند با اشاره تلویحی به نامه دونالد ترامپ به رهبر جمهوری اسلامی، اظهارات او را در این ارتباط تهدیدآمیز دانست و با بیان این که «اصلاً ما نمی‌آییم،» انجام مذاکره را در این شرایط رد کرد.
سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید به صدای آمریکا گفت «با تاکید مجدد، پرزیدنت ترامپ به وضوح گفت که دو راه برای مقابله با ایران وجود دارد: نظامی یا از طریق توافق. ما امیدواریم رژیم ایران مردم و بهترین منافع خود را بر ترور ترجیح دهد.»
برایان هیوز همین پاسخ را به اظهارات اخیر علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، داد.
علی خامنه‌ای روز شنبه گذشته در دیدار با شماری از مسئولان حکومتی، با اشاره به موضوع مذاکره احتمالی با آمریکا، ادعا کرد که هدف طرف آمریکایی «طرح توقعات جدید» است و این انتظارات «قطعا از طرف [جمهوری اسلامی] ایران برآورده نخواهد شد.»
یک سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا هم در واکنش به اظهارات خامنه‌ای به صدای آمریکا گفت، رئیس جمهوری ایالات متحده به‌صراحت اعلام کرده به جلوگیری از دستیابی حکومت ایران به سلاح هسته‌ای متعهد است و آمادگی خود را برای مذاکره در مورد توافق ابراز کرده است.
او افزود: «اگر رژیم ایران خواهان توافق نباشد، رئیس جمهوری (ترامپ) به‌وضوح اعلام کرده است که ایران تحت کارزار فشار حداکثری احیا شده باقی خواهد ماند.»
دونالد ترامپ از زمان بازگشت به کاخ سفید، ضمن احیای سیاست «فشار حداکثری»، خواستار توافقی جامع با جمهوری اسلامی شده است. اما علی خامنه‌ای، هرگونه مذاکره با آمریکا را ممنوع اعلام کرده است.
این در حالی است که وضعیت اقتصادی در ایران به دلیل تنش‌های گسترده حکومت با دنیا و غرب هر روز وخیم‌تر می‌شود.
