هیئت وزیران دولت ابراهیم رئیسی روز چهارشنبه ۸ دی با گشایش سرکنسولگری جمهوری خلق چین در بندرعباس موافقت کرد. به عقیده یک تحلیلگر مسائل ایران، این اقدام حضور نظامی و اطلاعاتی چین و آسیب به امنیت ملی ایران را در پی خواهد داشت.
امیرحسین اعتمادی، تحلیلگر مسائل ایران و عضو شبکه فرشگرد، در گفت‌وگو با بخش فارسی صدای آمریکا، تأسیس سرکنسولگری در بندرعباس را «نشانه حضور پررنگ‌تر اتباع چین به ویژه در جنوب ایران» و مبتنی بر «گزارش‌های پیشین از قرارداد ۲۵ ساله جمهوری اسلامی ایران با چین» دانست و گفت: «این مسئله خطرناکی است و کمترین خطرش در صید ترال، کف‌روبی خلیج فارس و دریای عمان، آسیب به زندگی ماهیگیران و اکوسیستم دریایی ایران است.»
او با تأکید بر این که «ابعاد بزرگترش حضور نظامی و اطلاعاتی است»، افزود: «چین یک حکومت امنیتی، اطلاعاتی و نظامی است و این حضور در جنوب ایران می‌تواند مقدمه و امکان حضور پررنگ نظامی و امنیتی چینی‌ها باشد که به منافع ملی و امنیت ملی ایران به‌شدت آسیب می‌زند و این‌ها نشانه‌هایی است از این که خطرات آن قرارداد ۲۵ ساله را روز به روز باید بیشتر در نظر بگیریم.»
چین یک حکومت امنیتی، اطلاعاتی و نظامی است و این حضور در جنوب ایران می‌تواند مقدمه و امکان حضور پررنگ نظامی و امنیتی چینی‌ها باشدامیرحسین اعتمادی، تحلیلگر مسائل ایران و عضو شبکه فرشگرد
وی افزود: «اگر تا امروز در حد گزارش‌ها و اخبار تأیید نشده بود، شاید بتوان گفت این اقدام چینی‌ها در تأسیس سرکنسولگری اولین نشانه عملی اجرای آن قرارداد ننگین ۲۵ ساله جمهوری اسلامی با چین است.»
به گفته این عضو شبکه فرشگرد، بزرگترین دلیل دادن این امتیاز به چین این است که «جمهوری اسلامی در موضع ضعف» قرار دارد.
وی تصریح کرد: «جمهوری اسلامی، ایران را عملا در دنیا منزوی کرده و عامل این انزوا نیز در خود جمهوری اسلامی به خاطر رفتارهایی است که در زمینه تروریسم، فعالیت‌های غیرقانونی هسته‌ای و موشک‌های بالستیک و نظایر این است که باعث شده برای جبران آن انزوا دست به سوی کشورهایی مثل چین و روسیه دراز کند؛ به‌ویژه چین که سابقه سوءاستفاده از این مسائل را در جاهای دیگر دارد. یعنی از کشورهایی که عملا منزوی هستند سوءاستفاده می‌کند برای این که بیشترین منفعت را ببرد بر خلاف منافع ملی آن کشورها و در این جا منافع ملی ایران.»
بزرگترین دلیل دادن این امتیاز به چین این است که «جمهوری اسلامی در موضع ضعف» قرار داردامیرحسین اعتمادی، تحلیلگر مسائل ایران و عضو شبکه فرشگرد
این تحلیلگر مسائل ایران تأکید کرد: «به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی با توجه به این که از نظر اقتصادی و مالی در بحران شدیدی به سر می‌برد، این امتیازها را از موضع ضعف به کشورهایی چون چین و روسیه می‌دهد.»
بنا بر اعلام اداره گمرک چین، این کشور رسما از آغاز سال ۲۰۲۱ میلادی واردات نفت خام از ایران را به دلیل تحریم‌های آمریکا متوقف کرده است. اما نفت ایران از طریق کشورهای عمان، امارات متحده عربی و مالزی به طرف‌های چینی فروخته می‌شود.
پیش‌تر، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین گفته بود تبادل تجاری دو کشور کاهش یافته، چرا که به گفته او در مذاکره با طرف‌های چینی به دلیل «تحریم» در موضع ناچاری «قرار داریم.»
مجیدرضا حریری، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین، در گفت‌وگو با خبرگزاری ایلنا که چهارشنبه ۱۷ آذر منتشر شد، عنوان کرد که ایران تا هفت، هشت سال پیش «شریک اول تجاری چین در منطقه خاورمیانه و آسیای غربی بود» اما این رتبه «سالانه در حال کاهش است» و اکنون «به زیر پنج رسیده است.»
او تصریح کرد: «همه تجارت خارجی ما از جمله تجارت با چین تحت تأثیر تحریم بوده و رفع تحریم‌ها برای ما یک دریچه جدید» است. وی افزود: «وقتی ما تحت تحریم هستیم در مذاکرات با طرف‌های چینی در موضع ناچاری هستیم.»
با وجود این، وب‌سایت اقتصاد آنلاین هفتم دی گزارش داد که علیرضا مقدسی، سرپرست گمرک جمهوری اسلامی ایران، چین را نخستین شریک تجاری ایران با صادرات به میزان «۲۱ میلیون و ۳۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۱۰ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار» اعلام کرد.
