بهار الماسی، نویسنده و شاعر ایرانی ساکن کانادا، با ابتکاری تازه، ضمن ترجمه آهنگهای مشهور انگلیسی کودکانه، آنها را به زبان فارسی اجرا کرده است.
این قطعات، که او به صورت کلیپهای تصویری کوتاه در شبکه اجتماعی یوتیوب منتشر میکند، با استقبال مناسبی به ویژه از سوی خانوادههای مهاجر ایرانی مواجه شده است.
«اتوبوسه گاز میده»، «سر-شونه-زانو-پا»، و «اگه شادی و خوشحالی دست بزن» از جمله این اشعار کودکانه هستند که محبوبیت زیادی در جهان دارند و برای نخستین بار به زبان فارسی اجرا میشوند.
بهار الماسی در گفتوگو با بهنود مکری از بخش فارسی صدای میگوید: «همیشه در مصاحبهها گفتهام که آشنایی من با شعر و علاقه من به سرودن از سن پایین و با شنیدن و تکرار ترانههای کودکانه بوده است. حالا دو پسر دارم که متولد کانادا هستند و خواهی نخواهی ریشه در فرهنگ و زبان کانادا خواهند دواند. من امید چندانی ندارم که شعر فارسی را به گونهای که من با آن عشق میکنم، تجربه کنند. اما زبان عشق، زبان مادری است و زبان من فارسی است، و دوست دارم لااقل عشق من را به فارسی درک کنند.»
بهار الماسی درباره نحوه انتخاب این ترانهها میگوید: «برای آموزش فارسی و جلب توجه پسران خودم و همچنین دختر انگلیسیزبان برادرم، ترانههایی را انتخاب کردم که به گوششان آشنا است. به این ترتیب معنی انگلیسی ترانه را از بر هستند و حالا در ویدیوها، ترانه را روی همان موزیک به فارسی یاد میگیرند. اصولا موزیک، و به خصوص ریتم، خاصیتی دارد که کلام را در وجود ماندگار میکند، و امید من این است که این ترانهها، جایی میان خاطرات خوش کودکیشان پیدا کند.»
با توجه به اهمیت آموزش و پرورش کودکان در جوامع پیشرفته، اشعار کودکانه جذاب و متنوع زیادی در کشورهایی مانند آمریکا و کانادا تولید میشوند که بخش مهمی از فرهنگ عامه هستند.
بهار الماسی علاوه بر اشعار انگلیسی کودکانه، برخی از آثار مشهور ایرانی را نیز به همین شیوه اجرا کرده است.
او درباره سلیقه خود در گزینش آثارش میگوید: «در ابتدای کار تلاش کردهام که در کنار ترجمه ترانههای آشنای غربی، شعرها و بازیهای مهم کودکانه فارسی را در قالب انیمیشن موزیکال معرفی کنم. مثلا بازی عمو زنجیرباف یکی از بهترین راههای آموزش نام و صدای حیوانات است. یا اجرای الفبای فارسی همراه با کلماتی که با هر یک از حروف شروع میشوند ارزش آموزشی بالایی دارد. به این سیر ادامه خواهم داد، اما از پروژههای پیش، تعدادی سروده آموزشی برای کتاب کودک دارم که به صورت انیمیشن منتشر خواهم کرد.»
بهار الماسی که خود شاعر است، از تواناییهای خود در این زمینه نیز بهره میگیرد و دقت و وسواس خاصی در ترجمه اشعار انگلیسی کودکانه به فارسی دارد.
او در این باره میگوید: «برای من معرفی گوشههایی از ریشه و فرهنگ فارسی به مراتب مهمتر از ترجمه لفظی ترانهها است. من دوست دارم بچهها در این ویدیوها کلماتی یاد بگیرند که معمولا بدون حضور و زندگی در ایران با آنها روبرو نمیشدند.»
خانم الماسی با تاکید بر این که در هیچ یک از دو زبان فارسی و انگلیسی، اعتقادی به جدا کردن واژههای «کودکانه» و «بزرگانه» ندارد، میگوید که به باور او، آشنایی با معنا و جایگاه لغات مهمتر است. او در همین رابطه با تاکید بر اهمیت مطالعه میگوید: «برای من که حالا بیش از نیمی از عمرم را در خارج از ایران گذراندهام، این اتفاق جز با مطالعه ممکن نبوده، چون تنوع واژه در محاوره بسیار محدود است. به همین جهت سعی دارم فرصتی ایجاد کنم تا بچهها با واژههای فارسی بیشتری روبرو شوند.»
این نویسنده ایرانی ساکن کانادا میگوید که پسر سه سالهاش حالا خیلی کلمات «بزرگانه» را میفهمد.
اجرای این پروژه فرهنگی هنری با توجه به محدودیتها و کمبود امکانات فنی چالش بزرگ است ولی بهار الماسی با تلاش بسیار و همراهی خانواده خود، این کلیپهای تصویری را تولید میکند.
این شاعر جوان ایرانی درباره بخش نگارش و تنظیم موسیقی این ویدیوها، میگوید: «خوشبختانه چون از بچگی پیانو زدهام و در دوره دانشجویی هم مختصر تجربه آهنگسازی دیجیتال را داشتهام، تا اینجای کار از پس نوشتن و تنظیم موزیک ویدیوها به تنهایی برآمدهام. باز هم خوشبختانه صدای مادرم بسیار دوست داشتنی است و به دل بچهها مینشیند، و آهنگها را او میخواند.»
او در رابطه با چالش مربوط به بخش سخت و طراحی انیمیشن آثار خود میگوید که به دلیل ناآشنایی او با این امر، «ساخت یک انیمیشن ساده گاهی هفتهها طول میکشد.» او گفت که امیدوار است «در مقطعی از زمان امکان سفارش انیمیشن و موزیک حرفهای فراهم شود.»
بهار الماسی با اشاره به وقت و انرژی زیادی که صرف تولید این قطعات میکند، میگوید که لذتبخشترین بخش این پروژه هنگامی است که فرزندان خود یا دوستانش هنگام تماشای ویدئوها ذوق میکنند.
این شاعر ایرانی در پایان اضافه میکند که وقتی پسر کوچکش معنی کلمهای را از او میپرسد که در این ویدئوها شنیده است، انرژی بیشتری میگیرد تا این کار را ادامه دهد.