کمیته منتخبی از سناتورهای احزاب مختلف استرالیا، شرایط نگهداری پناهجویان و به ویژه کودکان را در اردوگاه جزیره نائورو بسیار نامناسب توصیف کردند.
این قانونگذاران پس از بررسی وضعیت پناهجویان در نائورو، که بیش از ۴۵۰۰ کیلومتر از استرالیا فاصه دارد، ضمن انتقاد شدید از عملکرد اداره مهاجرت این کشور، خواستار نظارت بیشتر این اداره شدند.
سناتورهای استرالیایی همچنین گزارشهایی درباره سوء استفاده از کودکان و خشونت علیه پناهجویان دریافت کرده اند. این گروه، دولت کانبرا را مسوول این نقض حقوق بشر می دانند، زیرا بر این باور هستند که در عمل این دولت استرالیا است که بر اردوگاههای پناهجویان نظارت دارد.
قانونگذاران استرالیایی که در احزاب مختلفی عضویت دارند، به دولت توصیه کردند که زنان و کودکان - که تعدادشان در این گزارش ۸۷ نفر ذکر شده است - به مکان دیگری منتقل شوند. در گزارش سناتورها آمده که پناهجویان به طور متوسط بیش از ۴۰۰ روز را پیش از مشخص شدن وضعیتشان در اردوگاهها سپری میکنند.
ویکتوریا مارتین، فعال حقوق پناهندگان از"شبکه حقوق پناهجویان"، بر این باور است که کانبرا نسبت به شهرت بینالمللی در رویکردش با پناهجویان حساس نیست و چه بسا عملا سیاست بازدارندگی را در پیش گرفته است.
خانم مارتین میگوید "سیاست استرالیا نسبت به پناهجویان، سیاست بازدارندگی است. یعنی دولت با قصد و هدف برنامهریزی کرده تا فضایی را برای فرآیند پذیرش پناهجویان به اجرا بگذارد که تنبیهی باشد. بنابراین وضعیت در جزیره نائورو و دیگر مراکز به صورت عمدی برای پناهجویان رنجآور و همراه ضربات روحی است. دولت میخواهد که آنها به کشورشان برگردند و یا اینکه پیامی باشد برای دیگران تا پا به به این کشور نگذارند."
در گزارش سنا آمده که حدود ۳۰ کودک طی ۱۵ ماه گذشته یا تصمیم به خودکشی گرفته و یا مورد آزار و اذیت جنسی قرار گرفتهاند. همچنین حدود ۳۰ کودک هم در اعتراض به این وضعیت اعتصاب غذا کردند. از دیگر موارد عنوان شده در این گزارش هزینه بیش از یک و نیم میلیارد دلاری کانبرا از سال ۲۰۱۲ برای اداره این ارودگاهها است.
اواخر فروردین ماه جولی بیشاب وزیر خارجه استرالیا، سفری به ایران داشت. او در تهران درباره مساله بازگشت پناهجویان ایرانی که به طور غیرقانونی خود را به استرالیا رساندهاند، گفتگو کرد.
طی سال گذشته بر اثر برخورد نامناسب ماموران انتظامی این اردوگاهها یک ایرانی کشته شده و تعدادی نیز به شدت مجروح شدند.
کوروش مؤمنی وکیل مهاجرت در شهر سیدنی می گوید مدتی است که دولت استرالیا پس از مهار ورود قایقهای پناهجویان، رسیدگی به وضعیت درخواستها را آغاز کرده است. البته او ربطی بین سفر جولی بیشاب به تهران و وضعیت پناهجویان نمیبیند.
بنا به نوشته رسانههای استرالیا، پیتر داتن وزیر مهاجرت استرالیا کماکان اصرار دارد که وضعیت پناهجویان در جزیره نائورو، مساله داخلی آن کشور است.