شهره آغداشلو پیش از آن که به عنوان یک آمریکایی ایرانی تبار در آمریکا به شهرت برسد، در ایران شناخته شده بود.
شهره که نام خانوادگی اش وزیری تبار است، در بیست و یکم اردیبهشت ١٣۴١ خورشیدی در تهران زاده شد و وقتی که ١٨ سال بیش نداشت کار بازیگری را در تئاتر و سینما شروع کرد.
نخستین کار سینمایی اش بازی در فیلم گزارش بود که عباس کیارستمی تهیه کننده آن بود.
فیلم گزارش در فستیوال سینمایی مسکو مورد توجه قرار گرفت اما اوج کار شهره در دوران قبل از انقلاب ایران، فیلمی بود به نام سوته دلان که نمایش آن در ایران ممنوع شد. این فیلم که تهیه کننده اش شادروان علی حاتمی بود، شهره را در رده بالای هنرپیشه های ایرانی قرار داد.
شهره که همزمان با انقلاب ایران به انگلستان رفته بود، در حالی که در چارچوب هنری فعالیت می کرد به ادامه تحصیلات خود پرداخت و سرانجام به لس آنجلس رسید.
شهره در سال ٢٠٠٠ میلادی برای نخستین بار پس از مدت ها غیبت از سینما، در فیلم سینمایی راز بهشت بر پرده سینماهای آمریکا رفت. نویسنده و کارگردان این فیلم نیز ایرانی بود، کامشاد کوشان.
فیلم راز بهشت نخستین فیلم سینمایی ایرانی به زبان انگلیسی است که در سینماهای آمریکا به روی اکران رفت. این فیلم همچنین به جشنواره های بین المللی نیز دعوت شد.
اما فیلم «خانه ای از شن و مه» شاید که حالتی دیگر از بازی وی را ارائه داد. در این فیلم، هنرپیشه اول مرد بن کینگزلی (۱) بود که در سال ١٩٨٢ میلادی با بازی در نقش مهاتما گاندی در فیلم گاندی جایزه بهترین هنرپیشه مرد را از آن خود کرده بود.
شهره آغداشلو برای بازی در این فیلم کاندیدای جایزه اسکار برای بهترین بازیگر زن در نقش دوم شد.
هنگامی که شهره آغداشلو در ٢٠ سپتامبر سال ٢٠٠٩ میلادی برنده جایزه معتبر «امی» شد، وی نخستین آمریکایی ایرانی تباری بود که توانسته بود تا آن زمان جایزه امی را از آکادمی هنرها و علوم تلویزیونی دریافت کند. این جایزه به مناسبت بازی وی در فیلم خانه صدام به شهره اهدا شد.
شهره آغداشلو پس از دریافت این جایزه گفت من از زمانی که در سال ١٩٧٩ ایران را ترک کردم، هرگز دست از مبارزه برای حقوق بشر بر نداشته ام.
پرشین بلاگ در روز شنبه نهم اسفند ماه ١٣٨٢ نوشت شهره پس از پایان تحصیلاتش، در یک میهمانی یکی از دوستان نمایش نویس خود را می بیند و این دوست نمایشنامه نویس به وی می گوید کار جدیدی آماده کرده است که می خواهد شهره نقش اصلی آن را بازی کند. داستان درباره یک ایرانی است که متهم به عضویت در حلقه ای از نورچشمی های شاه شده و جانش به خطر افتاده است. شهره خود می گوید: «این داستان برایم جذاب بود. فکر کردم این طوری شاید بتوانم مؤثرتر باشم و توجه بیشتری از جانب رسانه ها را به اوضاع داخلی ایران جلب کنم.»
وقتی از شهره آغداشلو پرسیده شد «چطور شد از لندن به لس آنجلس آمدید» وی در پاسخ گفت: «نمایش را به آمریکا آوردیم و شهر به شهر اجرا کردیم. یک شب در لس آنجلس به دیدن تئاتر دیگری رفتیم که یکی از بچه های قدیمی کارگاه نمایش نوشته بود. آنجا من عاشق نمایش و نمایش نویس - هوشنگ توزیع، همسرم - شدم. اول می ترسیدم خودم را درگیر ازدواج و خانواده کنم؛ می خواستم برای حقوق بشر و حقوق زنان بجنگم. اما متوجه شدم هوشنگ هم مثل خودم است. وقتی به لندن برگشتم و به خانه رسیدم، دیدم کارت پستالش دم در منتظرم است. رویش، تقریباً پانصد بار نوشته بود، بیا، هنوز دارمش، بی درنگ به لس آنجلس برگشتم. سال ١٩٨٧ بود.»
شهره که از نخستین همسرش – آیدین آغداشلو – جدا شده بود، با هوشنگ توزیع که خود هنرپیشه بود، ازدواج کرد.
آنان دارای یک فرزند دختر شدند و در حالی که توزیع به کار هنری اش ادامه می داد، شهره نیز در کنار او بود و در بیشتر کارهای هوشنگ توزیع بازی می کرد. شهره این کارهای هنری را به دنیای هنری آمریکا، جهان و به ویژه به نزد جوامع ایرانیان خارج از کشور برد.
شهره همچنین در سال ٢٠٠٨ میلادی در فیلم دیگری به نام «سنگسار ثریا» بازی کرد. این فیلم بر اساس کتابی تهیه شده است که فریدون صاحب جمع، نویسنده فرانسوی – ایرانی به نام «زنی که سنگسار شد» در سال ١٩٩٠ میلادی نوشته بود.
داستانی که هنوز در جمهوری اسلامی ایران حضوری ملموس دارد، داستان سنگسار زنان.
۱Ben Kingsley
برای تهیه این زندگی نامه از منابع گوناگون از جمله منابعی که در زیر آورده می شود، استفاده شده است:
۱Wikipedia
۲Huffpost Entertainment, June 28, 2009 by Brad Balfour
۳The New York Times, Movies & TV
