در آستانه دومین سالگرد اعتراضات آبان ۹۸، نخستن روز دادگاه مردمی آبان با حضور شش قاضی، دو دادستان، و شهادت پنج شاهد در لندن برگزار شد.
در جلسه روز چهارشنبه ۱۹ آبان مسیح علینژاد روزنامه‌نگار و فعال حقوق‌بشر، ناهید شیرپیشه مادر پویا بختیاری، امین انصاری‌فر پدر فرزاد انصاری فر، و دو شاهد دیگر که چهره آنها به دلایل امنیتی پوشانده شده بود، شهادت‌های خود را در اختیار قضات دادگاه قرار دادند.
در آغاز این جلسه دروری دایک، یکی از اعضای هیات دادستانی، از ارسال نامه به ۱۳۳ فرد و نهاد که از سوی این هیات متهم به «جنایت علیه بشریت» و «نقض شدید حقوق بشر» شده‌اند از جمله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، خبرداد و گفت به این متهمان فرصت داده شده تا مدرکی در دفاع از خود به دادگاه ارائه دهند؛ اما تا به این لحظه پاسخی از سوی آنها ارائه داده نشده است.
مریم فومنی، یکی دیگر از اعضای هیات دادستانی، نیز در نخستین روز دادگاهی مردمی آبان از ثبت ۱۶۵ شهادت از مجموع ۲۷۵ تماس با گروه دادستانی خبر داد و گفت این شهادت‌ها از ۴۷ شهر ایران جمع‌آوری و راستی آزمایی شده‌اند.
مسیح علینژاد، فعال حقوق‌بشر و مجری و مفسر برنامه تبلت صدای آمریکا که به نمایندگی از مادران دادخواه در این دادگاه حاضر شده بود، پس از شهادت خود در رابطه با مواردی همچون آزار و اذیت خانواده جان‌باختگان و دفن اجساد کشته‌شدگان در محلی دور از سکونت خانواده آنها، اعلام کرد که به زودی مدارک و اسناد محکمه پسندی را به دادگاه و قضات پرونده ارائه خواهد داد.
پدر فرزاد انصاری‌فر، از کشته‌شدگان اعتراضات آبان ۹۸ در بهبهان، که به عنوان شاهد در این دادگاه حاضر شده بود با اشاره به این که گلوله از بالای مسافرخانه نور در بهبهان به فرزند او شلیک شده است گفت، نه تنها تا به امروز قاتل فرزندش معرفی نشده، بلکه مقامات برای برادر و دختر او نیز به دلیل دادخواهی قتل فرزاد، پرونده تشکیل داده‌اند.
ناهید شیرپیشه، مادر پویا بختیاری نیز در این دادگاه با اشاره به بازداشت و محکومیت منوچهر بختیاری گفت: «اولین خانواده‌ای بودیم که اقدام حکومت ننگین جمهوری اسلامی در کشتار معترضان را به گوش جهانیان رساندیم و ابایی از عواقب آن نداشتیم. در نتیجه تاکنون مدام تهدید و بازداشت شده‌ایم و پدر پویا هم‌اکنون زندانی است.»
شاهد دیگر این دادگاه که برادر او نیز در اعتراضات آبان ۹۸ با اصابت گلوله جان خود را از دست داده است به دادگاه گفت، جنازه برادر او پس از هفت روز به خانواده تحویل داده شده است.
شاهد دیگری که خود را از نزدیکان یکی از امامان جمعه ایران در این دادگاه معرفی کرد نیز به قضات دادگاه گفت، به نیروهای نظامی از تهران و قم دستور «خون‌بس» به جای «آتش بس» داده شده بود، یعنی برای سرکوب معترضان به جای گلوله‌های پلاستیکی از گلوله جنگی استفاده شود.
در این دادگاه قضات همچنین سوالاتی را از شاهدانی که در نخستین جلسه به صورت حضوری و یا آنلاین شهادت‌های خود را به دادگاه ارائه داده بودند، پرسیدند.
دادگاه بین‌المللی مردمی آبان با هدف رسیدگی به «کشتار و شکنجه مردم در اعتراضات آبان ۹۸» قرار است به مدت پنج روز از تاریخ ۱۹ تا ۲۳ آبان ماه در لندن برگزار شود و بخش فارسی صدای آمریکا جلسات این دادگاه را به صورت زنده گزارش می‌کند.
این دادگاه توسط سازمان‌های «عدالت برای ایران»، «حقوق بشر ایران» و سازمان بین‌المللی «با هم علیه اعدام» سازماندهی شده است.
دامنه اعتراضاتی که از روز جمعه ۲۴ آبان ۱۳۹۸ با انتشار خبر ناگهانی افزایش قیمت بنزین آزاد در شهرهای مختلف ایران آغاز شد، به زودی گسترش پیدا کرد و شعارهای معترضان متوجه رهبر جمهوری اسلامی و اصل حکومت شد. در پی سرکوب شدید معترضان توسط نیروهای امنیتی، سازمان عفو بین الملل اعلام کرد که بیش از ۳۰۰ نفر در آن اعتراضات کشته شدند.
