یک سال پیش، ریچارد اسکولیر، پزشک استرالیایی، به نوع کشنده سرطان مغز مبتلا شد و تصمیم گرفت روش درمانی غیرمتداولی را بر روی خود آزمایش کند.
حالا این پزشک ۵۷ ساله اعلام کرده است که آخرین «امآرآی» او، یک سال پس از ابتلا به این نوع کشنده سرطان مغز، نشانی از بازگشت تومور ندارد.
دکتر شهرام کُردستی، استاد بخش سرطانشناسی «کینگز کالج» لندن و فوق تخصص هماتوانکولوژی، در این ارتباط به صدای آمریکا گفت که نتیجه به دستآمده نه تنها برای خود بیمار، بلکه برای مبتلایان به سرطانهایی که درمان مشکلی دارند، «بسیار امیدوارکننده» است.
این نوع از «گلیبلاستوما» به اندازهای تهاجمی است که اکثر بیماران کمتر از یک سال زنده میمانند.
تد کندی، سناتور فقید آمریکایی، در ۷۷سالگی، پانزده ماه پس از تشخیص این بیماری در سال ۲۰۰۸ میلادی، جان خود را از دست داد. پسر بزرگ جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا، هم در سال ۲۰۱۳ میلادی تحت درمان استاندارد قرار گرفت و چند ماه بعد به سر کار خود بازگشت ولی سرطانش دو سال بعد عود کرد و او چند روز بعد در سن ۴۶ سالگی درگذشت.
درمان مرسوم این بیماری که شامل جراحی و به دنبال آن، کشتن سلولهای سرطانی با پرتودرمانی و سپس شیمی درمانی است، از سال ۲۰۰۵ میلادی تاکنون تغییر نکرده است.
سرطانشناسان اغلب تومورهای خاصی مانند گلیوبلاستوما را «سرد» مینامند چرا که آنها قادر به پاسخ ایمنی به داروهای بازدازنده پرفروشی چون «کیترودا» تولید شرکت «مرک» نیستند.
ریچارد اسکولیر، پزشک استرالیایی، پیشنهاد داد که قبل از عمل جراحی و رادیوتراپی، نمونهبرداری انجام شود تا واکسن اختصاصی برای سرطانش طراحی کنند و سیستم ایمنی برای از بین بردن سلولهای سرطانی تحریک شود و سپس عمل جراحی انجام دهند.
پزشکان معالج او حاضر به انجام این کار نشدند و هشدار دادند که این کار با خطر مرگ زودتر از معمول همراه است.
در نهایت، او آنها را قانع کرد و واکسنی شخصیشده یا سفارشی، بر اساس نوع تومور نمونهبرداری شده برایش طراحی شد که هنوز در حال تزریق آن است.
ریچارد اسکولیر اولین کسی است که واکسنی متناسب با ویژگیهای تومورش پیش از انجام عمل جراحی به او تزریق شد.
دکتر شهرام کُردستی میگوید: ایمنیدرمانی در این نوع سرطان کشنده مغز، روش درمانی استانداردی نیست به خصوص که پیش از جراحی انجام شود.
دکتر کُردستی توضیح داد که «سلولهای سرطانی پروتئینهای غیرعادی دارند که میتوانند توسط سیستم ایمنی شناخته شوند و از بین بروند. بنابراین میتوان برای تقویت سیستم ایمنی و شناساندن این سلولها به آن واکسن ساخت؛ همانطور در مورد سرطان پوست در حال انجام است ولی این واکسن به معنای پیشگیری نیست.»
این متخصص سرطانشناسی میگوید طراحی واکسنهای شخصیشده یا سفارشی هزینه بالایی دارند چرا که باید برای تومور خاصی ساخته شوند.
دکتر کردستی میگوید برای قابل دسترستر کردن این واکسنها باید به همان روشی که برای واکسن کووید-۱۹ استفاده شد، تکیه کرد.
به گفته او، با توجه به تجربهای که از واکسن کووید-۱۹ به دست آمده است، به نظر میآید در این مورد نیز میتوان مجموعهای از واکسنهای «ام آر ان ای» تحریککننده سیستم ایمنی آماده کرد و بر اساس نوع تومور، آنها را به بیمارها تزریق کرد.
برخی از متخصصان نسبت به امیدواری بیش از حد به نتایج تنها یک بیمار هشدار دادهاند.
دکتر کردستی تأکید کرد که باید نتیجه و پاسخ ایمنی را در درازمدت بررسی کرد و مرحله بعدی، کارآزمایی بالینی است که در صورت نتایج مثبت به صورت درمانی رایج استفاده شود.
پروفسور اسکولیر در کنار همکارش جورجیا لانگ، این درمان تجربی را به آزمایش گذاشته است.
پژوهشهای این دو که مدیریت مؤسسه «ملانوم» استرالیا را بر عهده دارند، در زمینه ایمونوتراپی سرطان طی دهه گذشته، بیماران مبتلا به نوع پیشرفته ملانوم را به زندگی امیدوار کرده است.
در اوایل اردیبهشت ماه امسال، مردی ۵۲ ساله که سال گذشته غده سرطانی را از پوست سرش خارج کردند، نخستین واکسن سفارشی ملانوما را که ساخت شرکتهای «مرک» و «مدرنا» است، در بریتانیا دریافت کرد.
کارآزمایی فاز دوم این واکسن سفارشی نشان داده است که احتمال مرگ یا بازگشت سرطان بعد از سه سال در افراد مبتلا به ملانومای پرخطر که واکسن را در ترکیب با داروی ایمونوتراپی «کیترودا» دریافت کردهاند، نصف افرادی است که تنها «کیترودا» مصرف کردهاند.
این روش درمانی نوین سرطان برای سرطانهای ریه، کبد و کلیه نیز در حال آزمایش است.
پزشک استرالیایی که واکسن سفارشی برای تومور مغزی خود را به آزمایش گذاشت، میگوید هرچند عدم بازگشت سرطان پس از یکسال به معنای درمان سرطان نیست ولی این روش نوین به او این فرصت را داد تا بیشتر از زندگی در کنار همسر و سه فرزندش لذت ببرد.