دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات متحده، روز جمعه ۲۶ اردیبهشت، در پایان سفر خود به خاورمیانه تایید کرد که واشنگتن یک پیشنهاد رسمی برای توافق هسته‌ای به جمهوری اسلامی ارائه کرده است.
او تاکید کرد: «این پیشنهاد به دست آن‌ها رسیده است. اما مهم‌تر از آن، این است که می‌دانند باید به‌سرعت واکنش نشان دهند؛ در غیر این صورت، با پیامدهای ناخوشایندی روبه‌رو خواهند شد.»
در همین حال، خبرگزاری رویترز به نقل از یک منبع آگاه ایرانی نزدیک به تیم مذاکره‌کننده گزارش داد که تهران هنوز این پیشنهاد را مستقیماً دریافت نکرده، اما عمان آن را تحویل گرفته و قرار است به زودی به مقامات جمهوری اسلامی ارائه دهد.
دونالد ترامپ همچنین در گفت‌وگو با شبکه فاکس‌نیوز، با اشاره به تمایل جمهوری اسلامی برای برقراری روابط تجاری با ایالات متحده، هشدار داد که فرصت برای رسیدن به توافق محدود است. او گفت: «ایران خواستار تجارت با ماست، اما ما نمی‌توانیم برای همیشه منتظر بمانیم. زمان تصمیم‌گیری فرا رسیده است.»
رئیس‌جمهوری آمریکا، تاکید کرد: «ما با وضعیت ایران روبه‌رو هستیم که به هر شکلی که شده، آن را حل خواهیم کرد. ما داریم آن را حل می‌کنیم. صد درصد حل خواهد شد — یا به شکل خوب، یا به شکل بد. و شکل بد اصلاً به نفع آن‌ها نیست. فکر می‌کنم با آن‌ها در حال مذاکره هستیم و به نظرم راه زیادی را آمده‌اند.»
مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، نیز در مصاحبه‌ای با شبکه فاکس‌نیوز در ترکیه، درباره فوریت موضوع هشدار داد و گفت: «وقتی به غنای ۶۰ درصد رسیده‌اید، یعنی ۹۰ درصد مسیر را طی کرده‌اید. در عمل، ایران اکنون یک کشور در آستانه تولید سلاح هسته‌ای شده است.»
او اضافه کرد «اگر تصمیم بگیرند، می‌توانند خیلی سریع این کار را انجام دهند. اگر ذخایر اورانیوم ۶۰ درصد غنی‌شده را نگه دارند، خیلی سریع می‌توانند آن را به ۹۰ درصد برسانند و آن را تسلیحاتی کنند.»
به‌گفته مارکو روبیو «این همان خطری است که اکنون با آن مواجه‌ایم. و همین موضوع فوریت ماجرا را نشان می‌دهد. آن‌ها خیلی نزدیک‌اند — بیش از حد نزدیک برای آنکه خیالی آسوده داشت.»
روز جمعه، معاونان وزرای خارجه جمهوری اسلامی، بریتانیا، فرانسه و آلمان در کنسولگری جمهوری اسلامی در استانبول دیدار کردند تا درباره وضعیت برنامه هسته‌ای تهران و مذاکرات غیرمستقیم جاری با آمریکا گفت‌وگو کنند.
پس از این نشست، کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی گفت: «تهران و سه کشور اروپایی مصمم‌اند از دیپلماسی به بهترین نحو استفاده کنند. ما در زمان مناسب، بار دیگر برای ادامه گفت‌وگوها دیدار خواهیم کرد.»
اگرچه از سوی اروپایی‌ها بیانیه‌ای رسمی صادر نشد، اما هر دو طرف آمادگی خود را برای ادامه مذاکرات اعلام کردند.
این نشست در حالی برگزار می‌شود که کشورهای اروپایی در حال بررسی فعال‌سازی مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هستند؛ اقدامی که تحریم‌های سازمان ملل که در چارچوب توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ لغو شده بود، بار دیگر برقرار خواهد کرد.
این گزینه تا ۱۸ اکتبر روی میز باقی می‌ماند و در صورت عدم پیشرفت در روند دیپلماتیک، ممکن است از ماه اوت فعال شود.
مقامات ایرانی هشدار داده‌اند که آنچه «سوءاستفاده» از مکانیزم ماشه می‌نامند، می‌تواند تنش‌ها را به‌طور غیرقابل بازگشتی افزایش دهد و نقطه عطفی در روابط جمهوری اسلامی و اروپا باشد.
دور بعدی مذاکرات تهران و واشنگتن به‌زودی برگزار خواهد شد.