همزمان با ادامه تنش میان حکومت طالبان در افغانستان و جمهوری اسلامی ایران بر سر حقآبه روخانه هیرمند، مقامهای نظامی دو طرف روز شنبه در کابل با هدف «تقویت همکاریهای مشترک مرزی دیدار و گفتگو کردند.
به گزارش روزنامه اینترنتی «اطلاعات روز» به نقل از وزارت دفاع حکومت طالبان، هیأت این وزارت خانه به ریاست مالیخان صدیق، معاون رییس ارتش افغانستان با هیأت ایرانی به ریاست بهرام حسینی مطلق، معاون ستاد کل نیروهای مسلح ایران دیدار کردند.
بر اساس این گزارش معاون رییس ارتش افغانستان از «همکاریها و روابط حسنه دو همسایه» یاد کرد و گفت: «امارت اسلامی همواره خواهان روابط نیک با جمهوری اسلامی ایران بوده و متعهد به همکاریهای بیشتر در زمینههای مختلف است.»
وزارت دفاع طالبان گفت که هیأت ایرانی، تعهدات دو طرف را در زمینههای مختلف مثبت ارزیابی کرده و بر تحکیم روابط اطمینان داده است.
بهگفته این وزارت خانه، دو طرف در مورد مسائل مرزی، تقویت همکاریهای مشترک و حل مشکلات از طریق مراجع ذیربط گفتگو کردهاند.
وزارت دفاع طالبان اخیرا اعلام کرده بود که مرزبانان افغانستان با مرزبانان ایران درباره نقاط مرزی ایران و افغانستان در مرز هرات اختلاف نظر دارند.
حدود یک هفته قبل هم خبرگزاری فارس، نزدیک به سپاه پاسداران خبر داده بود که «درگیری مرزی بین نیروهای مرزبانی ایران با قاچاقچیان موادمخدر در منطقه مرزی نیمروز رخ داده است.»
به نوشته فارس «مرزبانان ایرانی در حال گشتزنی در منطقه پاسولی، منطقه مرزی ایران و افغانستان بودهاند که با کاروان قاچاقچیان مواد مخدر که در حال عبور از خاک افغانستان به ایران، روبرو میشوند که در ادامه قاچاقچیان به سوی سربازان مرزبانی ایران اقدام به تیراندازی میکنند.»
این خبرگزاری اشاره کرد که در این تبادل آتش هیچ فردی کشته نشد و بلافاصله »جلسهای بین مرزبانی ایران و افغانستان تشکیل و مراتب اعتراض ایران به مرزبانی افغانستان اعلام شده است.«
در این حال، وزارت دفاع طالبان روز شنبه هیچ اشارهای به تنش آبی میان کابل و ایران نکرد.
مقامهای ایرانی در روزهای اخیر چند بار درباره تامین نشدن حقآبه روخانه هیرمند، از سوی طالبان هشدار داده بودند. از جمله ابراهیم رییسی، رییس جمهوری اسلامی ایران ، در سفر روز پنجشنبه خود به استان سیستان و بلوچستان در یک مصاحبه تلویزیونی گفت: «به حاکمان افغانستان میگویم این صحبت ما را عادی تلقی نکنند و جدی بگیرند، به مسئولان افغانستان اخطار میکنم حق مردم سیستان را سریع بدهند.»
معاهده مربوط به آب رود هیرمند بین دولت وقت ایران و دولت افغانستان شامل ۱۲ماده و دو پروتکل ضمیمه است که در تاریخ ۲۲ اسفندماه ۱۳۵۱ در کابل به امضا رسیده است.
براساس این توافق، افغانستان باید سالانه ۸۲۰ میلیون مترمکعب از آب هیرمند را به سمت ایران روان کند.
سفیر جمهوری اسلامی در افغانستان چند روز قبل گفته بود دولت طالبان در سال ۱۴۰۱ فقط ۲۷ میلیون مترمکعب یعنی حدود ۴ درصد از میزان مورد توافق از آب هیرمند را وارد ایران کرده است.
یکی از فرماندهان طالبان، ایران را تهدید به اقدام مسلحانه کرد
عبدالحمید خراسانی، فرمانده تاجیکتبار طالبان، در توییتی تلویحا ایران را تهدید به اقدام نظامی کرد.
وی در این توییت نوشت: « خیلی وقته که جنگ نکردیم. خمار خمار هستیم»
او افزود: «یک بار لطف ربالعالمین شود که همراه با نسل زرتشت روبرو شویم در میدان نبرد. باز درس عبرت برایشان خواهیم داد.»
ابراهیم رییسی روز پنجشنبه ۲۸ اردیبهشت گفت که حکومت طالبان منطق حکومت ایران را منطق عادی تلقی نکند و تهران در مساله حقابۀ خود از هیرمند «بسیار جدی» است.
او هشدار داد: «این عرض بنده و حرفم را بسیار جدی بگیرند، بعداً گله نکنند که به ما گفته نشد، یا تصور میکردیم با گفتار دیپلوماسی و سیاسی و گذشت ایام از آن عبور کرد.»
این سخنان با واکنش طالبان مواجه شد. از جمله ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان، گفت که چنین اظهاراتی میتواند فضای سیاسی دو کشور را خراب کند و به نفع هیچ یک از طرفین نیست.