درست یکسال پیش بود که ابراهیم رییسی دستور داد تا در روزهای پایانی سال «فقر ریشهکن شود» تا در سال جدید نشانی از فقر و فقیر در کشور نباشد. با گذشت یک سال از این دستور که بسیاری آن را «عجیب» و تاریخی دانسته بودند گسترش فقر و تورم و گرانی تصویر متفاوتی از شرایط کشور و مردم نشان میدهد.
یکسال پیش و در چنین روزی قیمت هر دلار آمریکا در بازار آزاد در محدوده ۲۶ هزار تومان در نوسان بود و امروز پس از رکورد شکنی دلار و ثبت نرخ ۶۰ هزار تومانی شاهد نوسان بهای دلار در محدوده ۵۰ هزار تومان هستیم که این مهم باعث کاهش قدرت خرید مردم و از دست رفتن بخشی از داراییهای ریالی آنها شده است.
تورم مسکن نیز در بهمن ماه سال جاری نسبت به بهمن ماه سال گذشته از افزایش ۴۱/۷ درصد حکایت دارد و در بخش اجاره بها نیز طبق اعلام مرکز آمار شاخص قیمت ماهیانه، نقطه به نقطه در بهمن ماه ۱۴۰۱ به ۴۱/۶ درصد رسید.
در یکسال گذشته شاهد اوج گیری تورم مواد غذایی هم بودیم و بر اساس اعلام مرکز آمار نرخ تورم سالانه بهمن ماه ۱۴۰۱ برای خانوارهای کشور به ۴۷/۷ درصد و نرخ تورم نقطهای به عدد ۵۳/۴ درصد رسیده است؛ یعنی خانوارهای کشور بهطورمیانگین ٥٣/٤ درصد بیشتر از بهمن ۱۴۰۰ برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کردهاند. دامنه تغییرات نرخ تورم سالانه در بهمن ماه ۱۴۰۱ برای دهکهای مختلف هزینهای از ۴۵/۱ درصد برای دهک دهم تا ٥٤/٩ درصد برای دهک اول است.
طبق دادههای مرکز آمار، با وجود آن که سرعت رشد ماهانه قیمتهای بهمن از ماه قبل پایینتر آمده اما همچنان در سطح بالایی قرار دارد. بررسیهای آماری نیز نشان میدهد افزایش قیمت گوشت و سبزی در این ماه مهمترین دلایل افزایش تورم در این مقطع بوده است. در ادامه مشاهده میشود تورم نقطهای خوراکیها در بهمن ماه سال جاری نسبت به بهمن ماه سال گذشته نیز از مرز ۷۰ درصد عبور کرد.
از طرفی طبق آخرین گزارش منتشرشده وزارت رفاه، خط فقر در سال ۱۳۹۹ در کشور برای یک خانوار چهار نفره میزان ۳ میلیون و ۳۸۵ هزار تومان بوده است. بدیهی است با وجود بالا رفتن تورم در سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ خط فقر نیز بالاتر رفته باشد. مطابق گزارشها، این رقم به طور متوسط برای خانوار ۴ نفره در سال ۱۴۰۱ در سطح ۶ میلیون و ۳۶۰ هزار تومان برآورد شده است. البته این رقم برای استانها و شهرها متفاوت است. آخرین برآوردها به نقل از روزنامه «دنیای اقتصاد» نشان میدهد بیشترین خط فقر مطلق در سال جاری برای خانوار ۴ نفره در شهر تهران بوده که این مبلغ حدود ۱۲ میلیون تومان است. خط فقر سرانه در شهر تهران نیز ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بوده است.