مغازه ها و مراکز خرید در ایران چند هفته ای است که بیشتر از تمام طول سال مشتری دارند.
در واقع ایرانی ها از اواسط بهمن ماه، خریدهای مربوط به آخر سال و سال تازه را شروع می کنند؛ خریدهایی که اغلب شامل پوشاک، آجیل، و شیرینی و میوه است.
با افزایش تقاضا در بازار، دولت معمولا نمایشگاه های عرضه مستقیم کالا برگزار می کند تا هم از عرضه کافی کالا به مصرف کنندگان مطمئن شود و هم قیمت ها را کنترل کند. حتی ستادهایی مانند ستاد تنظیم قیمت میوه شب عید توسط دولت فعال می شوند تا با گرانفروشی واحدهای صنفی مقابله کنند.
اما هر سال نتیجه تقریبا یکسان است: گرانی های سرسام آور در هفته ها و روزهای آخر سال و اوقات تلخی مشتریان از بی ارزش بودن پول جیب شان.
اتفاقی که در دوره هایی مانند ماه رمضان هم تکرار می شود.
در واقع در ایران بر خلاف بسیاری دیگر از کشورها، مردم شاهد حراج های واقعی در مناسبت هایی مانند تعطیلات آخر سال نیستند.
حال آن که مثلا در بیشتر کشورهای مسیحی نشین، مشتریان می توانند از حراج ها و تخفیف های واقعی مربوط به کریسمس و سال نو میلادی بهره مند شوند. در کشورهای مسلمان نشین مانند عربستان هم در روزهای نزدیک به ماه رمضان، اقلامی مانند گوشت و خرما و حبوبات با تخفیف های ویژه به مشتریان ارایه می شوند.
دولت ها در ایران معمولا در چنین شرایطی تقصیر را متوجه سودجویان و محتکران می دانند.
خبرگزاری مهر هم در گزارشی اعلام کرده محتکران باعث آشفتگی در بازار میوه شب عید شده اند.
ظاهرا دولت حسن روحانی امسال برای اولین بار وزارت جهاد کشاورزی را مامور مقابله با گرانی های شب عید کرده تا شاید به نتیجه برسد.
اما به نظر می رسد در اقتصاد دولتی ایران، هیچگاه بخشنامه ها و برخوردهای دولتی برای کنترل قیمت ها موثر نبوده و نتوانسته مکانیسم عرضه و تقاضا را کنترل کند.
به این ترتیب در مناسبت هایی مانند آخر سال، مردم فشار تورم را بیش از هر وقت دیگر احساس می کنند. تورمی که بنابراعلام نهادهایی مانند بانک مرکزی، از زمان روی کار آمدن حسن روحانی کاهش یافته و این روزها حدود ۱۷ درصد است.