ریزش قیمت‌ها و عقبگرد شاخص‌ها در بازار بورس تهران کم و بیش ادامه دارد و سطح شاخص کل این بازار به وضعیت ۱۵ ماه پیش بازگشته است.
در واقع شاخص کل بازار بورس تهران در سال ۱۳۹۳ به غیر از چند دوره کوتاه، در بیشتر روزها افت داشته است.
از ابتدای سال جاری تاکنون، بورس تهران حدود ۱۴ هزار واحد از ارزش خود را از دست داده و از ۷۹ هزار واحد، به حدود ۶۵ هزار واحد رسیده است.
بازگشت رقم شاخص کل بازار به ۱۵ ماه پیش، یعنی این که میانگین بازدهی کل بازار طی این مدت عملا صفر بوده است.
به نوشته روزنامه دنیای اقتصاد چاپ تهران، ارزش بازار بورس در این ۱۵ ماه از ۱۴۷ میلیارد دلار به ۹۳ میلیارد دلار رسیده است؛ یعنی ۵۴ میلیارد دلار کاهش ارزش سرمایه.
مهمترین علت سقوط شاخص‌ها در بازار، وضعیت پرونده هسته‌ای ایران است؛ پرونده‌ای که با وجود چند دور مذاکرات دیپلماتیک و دستیابی به یک توافق موقت، هنوز از نگاه فعالان بازار در هاله ای از ابهام است. در واقع دست نیافتن به یک توافق جامع بر سر برنامه هسته‌ای ایران، از نظر بیشتر فعالان اقتصادی در داخل کشور، به معنی شکست گفت وگوها و ادامه تحریم‌ها بوده و حتی احتمال بیشتر شدن آن نیز وجود دارد.
از سوی دیگر، کاهش شدید قیمت نفت در بازارهای جهانی که به معنی از دست رفتن بخشی از درآمدهای پیش بینی شده دولت است، در قرمز شدن شاخص‌ها در بازار بورس تهران تاثیرگذار بوده است.
با پایین آمدن قیمت نفت، وضعیت سهام شرکت‌های مرتبط با فرآورده های نفتی و پتروشیمی در بورس بدتر شده است. ضمن آن که پایین آمدن قیمت نفت به معنی کمتر شدن منابع مالی دولت و افزایش احتمالی قیمت دلار آمریکا در بازار است.
همه اینها به بدبینی سهامداران بازار بورس به تحولات آتی دامن زده و باعث خروج تعدادی از آنها از بازار شده است.
فریدون خاوند، کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه، در گفت و گو با بخش فارسی صدای آمریکا، ضمن تایید عوامل تاثیرگذار یاد شده، مهمترین عامل تاثیرگذار در بازارهای بورس دنیا، از جمله بورس ایران را، فضای عمومی اقتصاد کشور دانست.
به گفته او ابهام‌های موجود در اقتصاد ایران، از جمله وضعیت قیمت جهانی نفت و قیمت در نظر گرفته شده برای آن در بودجه سال آینده کشور، توافق هسته‌ای و لغو تحریم‌ها، و نیز بسته سیاست‌های اقتصادی ایران که هنوز وضعیت آن مشخص نشده است، بر وضعیت بازارهای اقتصادی ایران تاثیر مستقیم می‌گذارند.
این استاد اقتصاد در توضیح گفت برای فعالان اقتصادی و سهامداران بورس ایران، روشن نیست که دولت قصد دارد کمبود درآمدهای خود را از چه محلی جبران کند؛ از محل افزایش مالیات‌ها، یا از طریقی دیگر.
آقای خاوند کاهش ده ها میلیارد دلاری ارزش بورس ایران را ضربه بزرگی به سهامداران، به ویژه کسانی دانست که تمام پس‌انداز خود را صرف خرید سهام کرده‌اند و گفت «احتمال دارد تعدادی از سهامداران تصمیم بگیرند سرمایه خود را به عنوان سپرده به بانک‌ها منتقل کنند، چرا که سود بانکی نسبتا بالا است.»
چند هفته پیش، دولت حسن روحانی با تغییر رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار تهران سعی کرد از نگرانی سرمایه گذاران کم کند، اما ظاهرا این تغییر، تاثیری در بازار ایجاد نکرده است.
دولت، پیش از این هم دو بار سعی کرده بود این روند را تغییر دهد؛ یک بار در اردیبهشت ماه سال جاری، که دستور داد ۵ هزار میلیارد تومان نقدینگی به بازار بورس تزریق شود، یک بار هم در تابستان که قرار شد تیم اقتصادی و مالی دولت در حضور رییس وقت سازمان بورس به وضعیت بورس رسیدگی کند.
در عین حال فریدون خاوند تنها راهکار فوری دولت برای حل مشکل اقتصادی را حل و فصل سریع پرونده هسته‌ای عنوان کرد، که به گفته او می‌تواند شوک مثبت و عافیت بخشی به وضعیت اقتصادی ایران باشد.
در این میان از سهامداران بازار بورس تهران که حدود ۷ میلیون نفر هستند جز نشستن و تماشای شاخص ها و امید به آینده کاری ساخته نیست.
