Presuda protiv Roksane Ruiz izazvala je bijes stručnjaka i feminističkih grupa, koji su rekli da govori o dubini rodno zasnovanog nasilja i lošem rezultatu Meksika u privođenju počinilaca seksualnog nasilja.
„Bio bi loš presedan ako bi ova presuda ostala na snazi. Ženama se šalje poruka da zakon kaže da se mogu braniti, ali samo do neke tačke”, rekao je Anhel Karera, advokat osuđene. „Silovao te je, ali ti nemaš pravo da uradiš bilo šta.”
Iako je državni sud u Meksiku u ponedjeljak utvrdio da je Ruiz silovana, rekao je da je 23-godišnjakinja kriva za ubistvo uz „prekomjernu upotrebu sile u legitimnoj odbrani”, dodajući da bi udaranje čovjeka u glavu bilo dovoljno da se odbrani.
Ruiz je takođe naloženo da plati više od 16.000 dolara odštete porodici čovjeka koji ju je silovao.
U maju 2021. Ruiz je radila kao prodavačica pomfrita u Nezahualkojotlu, jednoj od 11 država u Meksiku, u kojima je na stalno na snazi upozorenje na femicid i nestanke žena.
Dok je pila pivo sa prijateljem, Ruiz, inače samohrana majka, upoznala je muškarca kojeg je ranije viđala po kraju. Pošto su sjedili zajedno, ponudio je da je otprati kući i potom je pitao da provede noć kod nje, jer živi daleko.
Ruiz je pristala da ga pusti da spava na madracu na podu. Ali, dok je spavala, on je došao do nje, udario je, skinuo joj odjeću i silovao je, tvrde njeni advokati. Ruiz je pokušala da se odupre i udarila ga u nos. On je tada zaprijetio da će je ubiti, a ona je pokušavala da se oslobodi i ubila ga u samoodbrani.
U panici, Ruiz je stavila tijelo muškarca u torbu i izvukla ga na ulicu gdje ju je uhapsila policija.
Iako je policiji prijavila silovanje, forenzički pregled nikada nije obavljen, kazao je njen advokat - što je ključni korak u procesuiranju slučajeva silovanja. Umjesto toga, policajac je prokomentarisao da je Ruiz vjerovatno htjela da ima seksualni odnos sa ubijenim, pa se poslije predomislila.
„Žao mi je zbog onoga što sam učinila, ali da nisam - bila bih mrtva”, rekla je Ruiz za AP prošle godine. „Očito je da država želi da nas ušutka, želi da budemo potčinjene, zatvorene, mrtve.”
Skoro polovina žena u Meksiku je iskusila seksualno nasilje tokom života, pokazuju vladini podaci.
Meksička vlada je 2022. registrovala 3.754 ubijene žene - u prosjeku 10 dnevno - što je skok u odnosu na 2021. Samo trećina tih ubistava je istraživana kao femicid.
Pretpostavke su da su realni brojevi žrtava i veći.
Anhelika Ospina, članica Međunarodne krizne grupe u Meksiku, strahuje da će ovakva presuda ohrabriti nasilnike i obeshrabriti žene da prijave rodno nasilje ili da se brane. I kaže da ovaj slučaj samo potvrđuje koliko je rodno nasilje u Latinskoj Americi normalizovano.
„Kada se žena brani, sistem je veoma efikasan u njenom procesuiranju i kažnjavanju, ne uzimajući u obzir uslove u kojima je ubila napadača”, kaže Ospina.
