Učesnici samita Azijsko-pacifičke ekonomske saradnje (APEK) u Port Moresbiju nisu uspjeli da prevaziđu razlike u pogledu uloge Svjetske trgovinske organizacije, saopštili su zvaničnici.
Predsedavajući samita, premijer Papue Nove Gvineje Peter O'Nil rekao je novinarima da je cijeli svet zabrinut zbog tenzija između Kine i Sjedinjenih Država i potvrdio da neće biti završnog saopštenja lidera.
To je prvi put da lideri nisu uspjeli da usaglase zajedničko saopštenje tokom 29 godina održavanja samita država pacifičkog oboda, koje čine 60 odsto ukupne svjetske ekonomije.
Kanadski premijer Justin Trudo rekao je da su postojala neslaganja između nekoliko zemalja, uključujući Kinu i Sjedinjene Države. Prema nacrtima saopštenja, poslatim AP-u, Sjedinjene Države tražile su oštrije poruke protiv nepoštenih trgovinskih praksi za koje optužuju Kinu.
Peking je pak želio da se potvrdi protivljenje protekcionizmu i unilateralizmu, za koji optužuje Washington.
“Nije veliko iznenađenje da postoje različite vizije određenih elemenata u vezi sa trgovinom što je spriječilo postizanje punog konsenzusa o zvaničnom saopštenju,” rekao je Trudo.
Duboke podjele između Zapada i Kine
Dvodnevni samit obiljležilo je sve veće rivalstvo Kine i Zapada u pogledu uticaja nad Južnim Pacifikom.
Potpredsjednik SAD Mike Pence i kineski predsednik Ši Đinping takođe su razmijenili kritike u govorima u subotu. Pence je rekao da poštuje Šija i Kinu, ali je drugu po veličini ekonomiju u svetu optužio za krađu intelektualne svojine i nepoštenu trgovinsku praksu.
Sjedinjene Države su ove godine uvele tarife na kineske proizvode u vrijednosti od 250 milijardi dolara, dok je Kina uzvratila recipročnim mjerama.
Kineski predsjednik je rekao da se svijet suočava sa izborom između saradnje i sukoba, dok se širi protekcionizam i unilateralizam. Poručio je i da se pravila globalnih institucija uspostavljenih poslije Drugog svjetskog rata, kao što je Svjetska trgovinska organizacija, ne bi trebalo da se prilagođavaju "sebičnim agendama".
Pence je rekao novinarima tokom vikenda da je imao "iskren" razgovor sa Šijem koji bi trebalo da se sastane sa američkim predsednikom Donaldom Trumpom na samitu G20, krajem mjeseca u Argentini.
