Studenti koji već nedjeljama blokiraju rad gotovo svih državnih fakulteta i svakodnevno protestuju sa građanima na ulici tražeći krivičnu i političku odgovornost za pad nadstrešnice Željezničke stanice u Novom Sadu 1. novembra i pogibiju petnaestero ljudi, pozvali su građane da u petak 24. januara ne idu na posao, u prodavnice, kafiće, klubove...
U nastavku je video portala 021.rs iz Novog Sada gdje je u toku protestna šetnja studenata i građana.
Više od 200 privatnih firmi najavilo je da će obustaviti rad u znak solidarnosti, a prema materijalima koji su dostupni na društvenim mrežama vidi se da su tržni centri u Beogradu gotovo prazni, kao i da su intenzitet saobraćaja i koncentracija pješaka u centralnim dijelovima grada daleko manji nego što bi to bilo u uobičajenim okolnostima.
Širom zemlje održana je i tradicionalna akcija „15 minuta tišine” kojom se odaje počast poginulima u padu nadstrešnice.
Blokade, predavanja, šetnje...
Učenici Zemunske gimnazije blokiraju kružni tok kod tržnog centra „Ušće” na Novom Beogradu, potom su održali i „čas u prirodi”, a onda su krenuli i u šetnju dugu 14 kilometara ulicama Novog Beograda.
Pridružili su im se brojni građani, studenti i gimnazijalci iz centra grada i kolege iz novobeogradskih gimnazija i srednjih škola.
Studenti i građani sa druge strane reke prethodno su prošetali do zgrade Vlade Srbije, gdje su u 11:52 sa građanima odali 15-minutnu počast stradalima u padu nadstrešnice na stanici u Novom Sadu, da bi potom krenuli ulicom Gavrila Principa, prešli Brankov most i pridružili se učenicima iz Zemuna i Novog Beograda u blokadi kružnog toka kod „Ušća”.
Kako se vidi na materijalima dostupnim na društvenim mrežama, blokirane su mnoge raskrsnice i saobraćajnice u Beogradu, Novom Sadu, Nišu, Kragujevcu, Jagodini, ali i drugim gradovima u Srbiji, a na ulicama je veliki broj ljudi.
Opozicioni poslanici blokirali auto-put Beograd-Novi Sad
Novosadski opozicioni poslanici i odbornici blokirali su tokom jutra na kratko auto-put Novi Sad-Beograd, objavila je potpredsednica Stranke slobode i pravde Marinika Tepić na društvenim mrežama.
Oni su razvukli veliki crni transparent na kome bijelim slovima piše „Ispunite zahteve”.
„Dragi studenti, učitelji, nastavnici, roditelji i svi građani Novog Sada i Srbije, zajedno, solidarni do ispunjenja svih zahteva studenata. Blokirali smo auto-put Novi Sad–Beograd”, napisala je Tepić.
Advokati najavili protest na Andrićevom vijencu
Studentskim zahtjevima pridružili su se i advokati koji su za danas najavili protest i ispred Predsjedništva Srbije na Andrićevom vijencu u Beogradu.
Upravni odbor Advokatske komore Srbije (AKS) je dan ranije donio odluku da obustavu rada produži za još tri dana, tako da advokati neće raditi do 27. januara.
U saopštenju AKS se navodi da tokom obustave rada advokati neće ulaziti ni boraviti u prostorijama sudova, tužilaštava, policije, organa uprave, javnih izvršitelja i javnih bilježnika, dok će samo one podneske koji su vezani za nastupanje preksluzivnih rokova dostavljati sudovima, tužilaštvima i drugim organima.
AKS je najprije 18. januara donijela odluku o sedmodnevnoj obustavi rada, nakon čega je 20. januara uslijedila odluka Višeg suda u Beogradu kojom je obustavljen od izvršenja dio te odluke AKS, koji se odnosi na potpunu obustavu rada.
Istog dana UO AKS je donio novu odluku o obustavi rada advokata i 21,22. i 23. januara, a danas je usledila još jedna odluka koja produžava obustavu zaključno sa 26. januarom.
Ova odluka je, kako se navodi u saopštenju, doneta zbog „narušavanja vladavine prava i zbog ugrožavanja samostalosti i nazavisnosti advokature Srbije”.
Pojačano prisustvo policije
Kako prenose mediji, na više lokacija u Beogradu i Novom Sadu primjećeno je pojačano prisustvo policije.
Agencija Fonet prenosi da je u dijelu dvorišta Vlade Srbije u ulici Kneza Miloša vidljiv veliki broj autobusa i kombija sa pripadnicima policije.
Na svim ulazima u zgradu Radio-televizije Srbije (RTS) postavljena je policija u opremi za razbijanje demonstracija, a kako prenose mediji slična situacija je i u zgradi Radio televizije Vojvodine (RTV) u Novom Sadu.
I ispred Skupštine Srbije jutros je bilo primjetno pojačano prisustvo policije, a ekipa FoNeta je ispred ulaza u Kosovskoj ulici zatekla desetak patrolnih kola i jednu maricu.
Protest i zahtjeve studenata podržali su i IT zajednice iz Beograda i Novom Sada, kao i brojni građani, mali biznisi, mediji...
Kulturni radnici također u štrajku
Ansambli beogradskih pozorišta danas neće igrati predstave u znak podrške studentskom pozivu građanima na generalni štrajk i obustavu svih aktivnosti.
Zavjesa će biti spuštena i u Narodnom pozorištu koje je na sajtu objavilo da otkazuje večerašnje predstave.
Na scenu neće izaći ni glumci Jugoslovenskog dramskog pozorišta, a svoje predstave otkazalo je i Pozorište na Terazijama.
I kolektiv Republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture priključio se generalnom štrajku.
„Na poziv studenata u blokadi i Samostalnog sindikata kulture Srbije, u znak podrške opravdanim zahtevima studenata visoko-školskih ustanova u Srbiji koje su u blokadi, kolektiv Republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture priključio se generalnom štrajku”, navodi se u izjavi kolektiva Republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture dostavljenoj N1.
Zaposleni su na zgradi istakli transparent „Generalni štrajk”, a na ogradi Zavoda su poruke „Zavod je uz studente! A ćaci?”, „Kada sve ostalo propadne pročitaj uputstvo”, „Državi Srbiji je potrebna zaštita”.
Vučić: Srbija radi, Srbija se gradi
Predsjednik Srbije Aleksandar Vučić objavio je jutros na svom instagram nalogu video u kom, ne komentarišući akciju studenata, opisuje napredak na izgradnji projekta Ekspo 2027 u Surčinu, uz poruku „Srbija radi, Srbija se gradi”.
A kasnije tokom dana, u Jagodini će biti održan skup na kojem će govoriti predsjednik Srbije, a najavljeno je osnivanje novog političkog pokreta.
Ministarstvo prosvete naložilo smanjenje plata učesnicima štrajka
Jedan broj osnovnih i srednjih škola u Srbiji nastavio je sa obustavom nastave u koju su stupili 20. januara, pridružujući se studentskim zahtevima.
U nerereprezentativnom Nezavisnom sindikatu prosvetnih radnika Srbije (NSPRS) očekuju da nastave u punom kapacitetu neće biti u više od 80 odsto škola, barem u većim gradskim sredinama.
Ministarstvo prosvjete ima potpuno drugačije podatke, pa saopštava da se nastava održava u 97 odsto škola. Uprkos tome, u škole se šalju prosvjetne inspekcije, a stižu i upozorenja o disciplinskim postupcima, kao i mogućem produžetku školske godine i ugroženosti polaganja maturskih ispita.
Većina škola svoje proteste oročila je upravo do danas, pa se nknadno očekuju odluke o tome kako će i da li će biti nastave naredne nedjelje.
Međutim, iz Ministarstva prosvete školama je stigao dopis kojim se direktorima nalaže da se prilikom obračuna januarske plate one umanje zaposlenima koji su učestvovali u štrajku.
Dopis je školama stigao „povodom brojnih i učestalih obraćanja nastavnika, vaspitača, direktora škola i roditelja učenika koja se odnose na primenu propisa o radnoj obavezi i štrajku u sistemu obrazovanja i vaspitanja”, navelo je Ministarstvo, prenosi list Danas.
Dodaje se da zaposleni koji učestvuju u štrajku ostvaruju osnovna prava iz radnog odnosa, osim prava na zaradu, a prava iz socijalnog osiguranja, u skladu s propisima o socijalnom osiguranju.
Ministarstvo podseća da je minimum procesa rada za nastavnika izvođenje nastave u trajanju od 30 minuta po času u okviru dnevnog rasporeda i obavljanje ispita, a za stručnog saradnika i nastavnika u produženom boravku 20 časova rada nedjeljno.
„U slučajevima kada se ne obezbedi minimum procesa rada i štrajk nije organizovan u skladu sa zakonom, zaposleni nemaju pravo na zaradu, u skladu sa članom 14. Zakona o štrajku”, navedeno je u dopisu.